Ngày đăng: 09/11/2012, 16:12
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 1 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM LÙ THỊ LỪU NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC, KHẢ NĂNG SẢN XUẤT VÀ TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC BỔ SUNG THỨC ĂN NHẰM NÂNG CAO SỨC SẢN XUẤT THỊT CỦA GIỐNG LỢN MƯỜNG KHƯƠNG NUÔI TẠI LÀO CAI LLUUẬẬNN VVĂĂNN TTHHẠẠCC SSĨĨ KKHHOOAA HHỌỌCC NNÔÔNNGG NNGGHHIIỆỆPP THÁI NGUYÊN – 2007 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 2 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM LÙ THỊ LỪU NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC, KHẢ NĂNG SẢN XUẤT VÀ TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC BỔ SUNG THỨC ĂN NHẰM NÂNG CAO SỨC SẢN XUẤT THỊT CỦA GIỐNG LỢN MƯỜNG KHƯƠNG NUÔI TẠI LÀO CAI Chuyên ngành: CHĂN NUÔI ĐỘNG VẬT Mã số: 60.62.40 LLUUẬẬNN VVĂĂNN TTHHẠẠCC SSĨĨ KKHHOOAA HHỌỌCC NNÔÔNNGG NNGGHHIIỆỆPP Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. TS. HOÀNG TOÀN THẮNG 2. TS. TRẦN TRANG NHUNG THÁI NGUYÊN – 2007 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 3 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa từng được sử dụng được bảo vệ một học vị nào khác. Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này, đã được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc. Ngƣời viết cam đoan Lù Thị Lừu Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 4 LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành tốt luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ, hướng dẫn tận tình của thầy giáo, cô giáo hướng dẫn, các tổ chức và cá nhân nơi triển khai đề tài, nhân dịp này tôi xin bày tỏ biết ơn tới: – Thầy giáo TS.Hoàng Toàn Thắng, cô giáo TS.Trần Trang Nhung là người hướng dẫn khoa học đã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo trong suốt quá trình làm đề tài. – Khoa Sau Đại Học trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên. – Ban chủ nhiệm khoa và các thầy giáo khoa Chăn nuôi Thú y trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên đã góp ý để việc làm đề tài thuận lợi. – Ban lãnh đạo Trạm Thú y, cán bộ các xã và bà con nhân dân của huyện Mường Khương. – Tất cả bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã động viên giúp đỡ. Một lần nữa tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới mọi sự giúp đỡ đó. Xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 10 năm 2007 Tác giả Lù Thị Lừu Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 5 MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các ký hiệu và chữ viết tắt Danh mục các bảng biểu MỞ ĐẦU . 1 1. Tính cấp thiết của đề tài 1 2. Mục tiêu của đề tài . 3 3. Ý nghĩa khoa học của đề tài . 3 Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU . 4 1.1. Cơ sở lý luận của đề tài 4 1.1.1. Các điều kiện tự nhiên kinh tế – xã hội hình thành giống lợn 4 1.1.1.1. Nguồn gốc các giống lợn nhà 4 1.1.1.2. Ảnh hưởng của các điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội tới việc hình thành giống lợn 4 1.1.2. Cơ sơ khoa học của việc nghiên cứu các đặc điểm sinh học của loài lợn 5 1.1.2.1. Đặc điểm về di truyền 5 1.1.2.2. Đặc điểm về về cấu tạo hệ tiêu hoá và sinh lý tiêu hoá . 7 1.1.2.3. Lợn là loài gia súc có khả năng sinh trưởng, năng suất thịt cao và phẩm chất thịt tốt . 8 1.1.2.4. Lợn là loài gia súc có khả năng thích nghi cao, dễ huấn luyện . 8 1.1.2.5. Đặc điểm sinh học về sự sinh sản của lợn . 9 1.1.2.6. Tập tính sinh sản của lợn . 9 1.1.2.7. Cơ sở khoa học nghiên cứu một số chỉ tiêu sinh lý máu . 10 1.1.3. Cơ sở khoa học về sự sinh trưởng và khả năng cho thịt của lợn . 12 1.1.3.1. Sự sinh trưởng, phát dục của lợn . 12 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 6 1.1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng phát dục và khả năng sản xuất thịt của lợn 14 1.1.4. Cơ sở khoa học nghiên cứu đặc điểm sinh lý sinh dục và khả năng sinh sản của lợn . 17 1.1.4.1. Đặc điểm sinh lý sinh dục lợn cái 17 1.1.4.2. Khả năng sinh sản của lợn . 22 1.2. Vài nét về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Mƣờng Khƣơng – nơi hình thành nên giống lợn Mƣờng Khƣơng 27 1.3. Tình hình nghiên cứu trong nƣớc và ngoài nƣớc 30 1.3.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước 30 1.3.2. Tình hình nghiên cứu trong nước . 31 1.3.2.1. Đặc điểm một số giống lợn Việt Nam . 33 1.3.2.2. Một số đặc điểm giống và kết quả nghiên cứu về lợn Mường Khương . 39 Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 41 2.1. Đối tƣợng nghiên cứu . 41 2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu 41 2.2.1. Địa điểm nghiên cứu 41 2.2.2. Thời gian nghiên cứu 41 2.3. Nội dung nghiên cứu 41 2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu . 41 2.4.1. Phương pháp điều tra 41 2.4.2. Phương pháp khảo sát . 42 2.4.3. Phương pháp thí nghiệm trên lợn nuôi thịt 42 2.4.4. Phương pháp mổ khảo sát lợn thịt và các chỉ tiêu khảo sát . 44 2.4.5. Phương pháp phân tích thành phần hoá học thịt nạc . 45 2.5. Các chỉ tiêu nghiên cứu và phƣơng pháp theo dõi 46 2.5.1. Chỉ tiêu điều tra tình hình chăn nuôi lợn của huyện Mường Khương . 46 2.5.2. Nghiên cứu về đặc điểm sinh học của lợn Mường Khương 46 2.5.3. Chỉ tiêu sinh sản của lợn cái Mường Khương . 46 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 7 2.5.4. Các chỉ tiêu sinh trưởng của lợn con, lợn thịt nuôi thả rông và lợn thí nghiệm nuôi thịt 48 2.5.5. Các chỉ tiêu nghiên cứu bổ sung thức ăn cho lợn thí nghiệm 49 2.6. Phƣơng pháp xử lý số liệu 50 Chƣơng 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 51 3.1. Kết quả đều tra tình hình chăn nuôi lợn ở huyện Mƣờng Khƣơng 51 3.1.1. Diễn biến đàn lợn của huyện Mường Khương qua các năm 51 3.1.2. Cơ cấu đàn lợn Mường Khương trong một số xã điều tra . 54 3.2. Kết quả nghiên cứu một số đặc điểm sinh học và khả năng sản xuất của lợn Mƣờng Khƣơng 56 3.2.1. Đặc điểm sinh học về màu sắc lông . 56 3.2.2. Đặc điểm sinh học về sinh sản của lợn Mường Khương . 58 3.2.2.1. Một số chỉ tiêu sinh lý sinh dục của lợn cái Mường Khương . 58 3.2.2.2. Khả năng sinh sản của lợn nái Mường Khương 60 3.2.3. Đặc điểm sinh học về khả năng sinh trưởng của lợn Mường Khương . 64 3.2.3.1. Sinh trưởng của lợn con theo mẹ giai đoạn bú sữa 64 3.2.3.2. Sinh trưởng của lợn thịt trong điều kiện nuôi thả rông 69 3.2.3.3. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt nuôi thả rông . 70 3.2.3.4. Một số chỉ tiêu sinh lý máu của lợn Mường Khương trưởng thành nuôi thịt 73 3.2.3.5. Sinh trưởng của lợn thịt trong điều kiện nuôi thí nghiệm 75 3.3. Kết quả mổ khảo sát lợn thịt thí nghiệm nuôi từ 3 – 7 tháng tuổi 81 3.4. Kết quả phân tích thành phần hoá học thịt lợn . 84 3.5. Kết quả của biện pháp tác động thức ăn cho lợn Mƣờng Khƣơng nuôi thịt từ 3 – 7 tháng 85 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 88 1. Kết luận 88 2. Đề nghị . 89 TÀI LIỆU THAM KHẢO . 90 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 8 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ đƣợc viết tắt Chữ viết tắt Cộng sự CS Cộng tác viên CTV Chiều dài C. dài Dung tích DT đơn vị tính ĐVT Đại bạch Ỉ ĐBI Follicte Stimulating Hormone FSH Gam g Gam % g% Hemoglobin Hb Axit clohydric HCl Khối lượng KL Kilôgam kg Luteinizing Hormone LH Móng cái MC Mường khương MK Năng suất NS Nhiễm sắc thể NST Nhà xuất bản nông nghiệp NXBNN Nhà xuất bản giáo dục NXBGD Protein pr Phát triển nông thôn PTNT Sơ sinh SS Somato trophin Hormone STH Thức ăn TĂ Trung bình TB Thời gian TG Viện chăn nuôi VCN Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 9 DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Sơ đồ bố trí thí nghiệm . 42 Bảng 2.2. Thành phần dinh dưỡng của thức ăn đậm đặc 6688 . 43 Bảng 2.3. Giá trị dinh dưỡng khẩu phần nuôi lợn thí nghiệm . 43 Bảng 3.1. Diễn biến đàn lợn qua các năm . 51 Bảng 3.2. Cơ cấu đàn lợn Mường Khương trong một số xã điều tra 54 Bảng 3.3. Tỷ lệ màu sắc lông của lợn Mường Khương 56 Bảng 3.4. Một số chỉ tiêu sinh lý sinh dục của lợn cái Mường Khương . 59 Bảng 3.5. Một số chỉ tiêu sinh sản của lợn nái Mường Khương . 61 Bảng 3.6. Khối lượng lợn con từ ss – 8 tuần tuổi (kg/con) 65 Bảng 3.7. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn giai đoạn bú sữa . 67 Bảng 3.8. Khối lượng qua các tháng tuổi của lợn thịt Mường Khương nuôi thả rông 69 Bảng 3.9. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt nuôi thả rông 71 Bảng 3.10. Kết quả xác định chỉ tiêu sinh lý máu . 73 Bảng 3.11. Sinh trưởng tích luỹ của lợn thịt từ 3 – 7 tháng tuổi 75 Bảng 3.12. Sinh trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt 78 Bảng 3.13. Kết quả mổ khảo sát lợn thịt (n = 6 con) . 81 Bảng 3.14. Các chỉ tiêu khảo sát nội tạng 83 Bảng 3.15. Thành phần hoá học của lợn thịt Mường Khương 84 Bảng 3.16. Hiệu quả của biện pháp tác động thức ăn . 86 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 10 DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ Đồ thị 3.1. Sinh trưởng tích luỹ của lợn con từ SS – 8 tuần tuổi . 66 Đồ thị 3.2. Sinh trưởng tích luỹ của lợn thịt nuôi thả rông . 70 Đồ thị 3.3. Sinh trưởng tích luỹ của lợn thí nghiệm từ từ 3 – 7 tháng tuổi 77 Biểu đồ 3.1. Sinh trưởng đối của lợn con từ SS – 8 tuần tuổi . 67 Biểu đồ 3.2. Sinh trưởng tương đối của lợn con từ SS – 8 tuần tuổi . 67 Biểu đồ 3.3: Sinh trưởng tuyệt đối của lợn nuôi thả rông . 72 Biểu đồ 3.4: Sinh trưởng tương đối của lợn nuôi thả rông 72 Biểu đồ 3.3. Sinh trưởng tuyệt đối của lợn thí nghiệm từ 3 – 7 tháng tuổi 80 Biểu đồ 3.3. Sinh trưởng tương đối của lợn thí nghiệm từ 3 – 7 tháng tuổi 80 DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1: Bản đồ Vị trí địa lý huyện Mường Khương 29 Ảnh 1: Hình thức giao phối tự do giữa đực con, mẹ và đàn con sinh ra . 55 Ảnh 2: Màu sắc lông và phương thức nuôi lợn . 58 […]… nói trên chúng tôi tiến hành làm đề tài: khả năng sản xuất và tác động của việc bổ sung thức ăn nhằm nâng cao sức sản xuất thịt của giống lợn Mường Khương nuôi tại Lào Cai” Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 3 2 Mục tiêu của đề tài – Xác định một số khả năng sản xuất của giống lợn Mường Khương – Bước đầu… năng sinh sản của lợn Khả năng sinh sản của lợn nái bao gồm các chỉ tiêu về sinh lý sinh dục như: Sớm thành thục, chu kỳ động dục, thời gian mang thai, khả năng đẻ con, nuôi con, số lứa đẻ trong năm, số con sơ sinh, số con cai sữa, khối lượng sơ sinh, khối lượng cai sữa, thời gian cai sữa * Quá trình mang thai và đẻ Thụ thai là sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng tạo thành hợp t , hay nói cụ thể hơn là… thể con người 1.1.2.4 Lợn là loài gia súc có khả năng thích nghi cao, dễ huấn luyện Lợn có khả năng thích nghi cao với các điều kiện khí hậu khác nhau, do đó địa bàn phân bố của chúng tương đối rộng rãi trên thế giới Khả năng thích nghi của lợn còn thể hiện ở khả năng duy trì được các đặc điểm về sinh trưởng phát triển, tính năng sản xuất và di truyền các đặc điểm tốt này cho đời sau Khi di chuyển từ… lợn có hướng sản xuất khác nhau như: giống lợn hướng nạc, hướng mỡ Theo quan điểm di truyền học thì hầu hết các tính trạng về sản xuất của gia súc gia cầm như: Sinh trưởng, cho lông, cho thịt, trứng, sản lượng sữa, sinh sản đều là tính trạng số lượng Tính trạng số lượng là những tính trạng ở đó sự sai khác giữa các cá thể là sự sai khác nhau về mức độ Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên… tuổi con vật bắt đầu có phản xạ sinh dục và có khả năng sinh sản Bộ máy sinh dục đã phát triển tương đối hoàn chỉnh, con cái rụng trứng, con đực sinh tinh, tinh trùng và trứng gặp nhau có khả năng thụ thai 1.1.4.1 sinh dục lợn cái * Tuổi động dục lần đầu Là thời gian từ sơ sinh cho đến khi lợn cái hậu bị có biểu hiện động dục lần đầu tiên.Tuỳ theo giống, tuổi động dục lần đầu tiên có… thể nghiên cứu phối hợp khẩu phần ăn cho phù hợp với hệ tiêu hoá của lợn, để nâng cao năng suất trong chăn nuôi lợn 1.1.2.3 Lợn là loài gia súc có khả năng sinh trưởng, năng suất thịt cao và phẩm chất thịt tốt Lợn là loài gia súc thành thục sớm, nhất là các giống lợn nội của ta Lợn đực 40 – 50 ngày đã có biểu hiện động dục và có khả năng giao phối cơ quan sinh dục có khả năng sản sinh tinh trùng, lợn… giống, chọn phối, là cơ sở tốt để con vật có thể di truyền khả năng sinh sản cho đời sau Khối lượng cai sữa có liên quan chặt chẽ tới khối lượng sơ sinh, làm nền tảng và điểm xuất phát cho khối lượng xuất chuồng Vì vậy, để có khối lượng cai sữa/ổ cao ta phải chăm sóc, nuôi dưỡng tốt lợn có chửa và lợn con bú sữa, đặc biệt là bổ sung thức ăn sớm cho lợn con, giúp cho lợn con sinh trưởng phát triển mạnh,… tại hệ vi sinh vật có khả năng tiêu hoá một phần celluloza Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 8 Đặc điểm của hoạt động thần kinh và thể dịch mà lợn có khả năng tiêu hoá thức ăn cao Để sản xuất ra một khối lượng cơ th , lợn chỉ sử dụng hết 4 – 6 kg thức ăn, trong khi đó bò phải ăn hết 8 – 12 kg và dê cừu phải ăn hết 6 – 10 kg Dựa vào các 6,0 5 ngày ), nhưng năng suất sinh sản đạt khá cao với số con còn sống, số con cai sữa/lứa tương ứng là 9,1 1 và 8,0 0 con; khối lượng trung bình một lợn con sơ sinh, 21 và 60 ngày tuổi tương ứng là 1,0 5; 4,2 9 và 1 0,5 5kg, số lứa đẻ /nái/năm là 1,7 8 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 20 * Chu kỳ động dục… giới cũng như ở nước ta, vì đó là một nguồn thực phẩm chiếm tỷ trọng cao và chất lượng tốt cho con người Ngoài ra còn cung cấp một lượng phân bón rất lớn cho ngành trồng trọt và một số sản phẩm phụ cho công nghiệp chế biến như da, mỡ… Sở dĩ con lợn có những vị trí quan trọng như trên là nhờ có nó Khả năng sinh sản, khả năng cho thịt, mỡ cao, ăn tạp, chi phí thức ăn trên . giới. Khả năng thích nghi của lợn còn thể hiện ở khả năng duy trì được các đặc điểm về sinh trưởng phát triển, tính năng sản xuất và di truyền các đặc điểm. địa phương. Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn nói trên chúng tôi tiến hành làm đề tài: Nghiên cứu đặc điểm sinh học, khả năng sản xuất và tác
Nghiên cứu đặc điểm sinh học , khả năng sản xuất và tác động của việc bổ xung thức ăn nhằm nâng cao sức sản xuất thịtSố hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 1 ĐẠITHÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠINÔNG LÂMLÙ THỊ LỪUHỌC,VÀ TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC BỔ SUNG THỨC ĂN NHẰMCAO SỨCTHỊT CỦA GIỐNG LỢN MƯỜNG KHƯƠNGNUÔI TẠI LÀO CAILLUUẬẬNNVVĂĂNNTTHHẠẠCCSSĨĨKKHHOOAAHHỌỌCCNNÔÔNNGGNNGGHHIIỆỆPPTHÁI NGUYÊN – 2007 Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 2 ĐẠITHÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠINÔNG LÂMLÙ THỊ LỪUHỌC,VÀ TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC BỔ SUNG THỨC ĂN NHẰMCAO SỨCTHỊT CỦA GIỐNG LỢN MƯỜNG KHƯƠNGNUÔI TẠI LÀO CAIChuyên ngành: CHĂN NUÔI ĐỘNG VẬT Mã số:60.62.40LLUUẬẬNNVVĂĂNNTTHHẠẠCCSSĨĨKKHHOOAAHHỌỌCCNNÔÔNNGGNNGGHHIIỆỆPPNgƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. TS. HOÀNG TOÀN THẮNG 2. TS. TRẦN TRANG NHUNGTHÁI NGUYÊN – 2007 Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 3 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Số liệu và kết quảtrong luận văn này là trung thực và chưa từng được sử dụng được bảo vệ mộtvị nào khác. Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này, đã được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.Ngƣời viết cam đoanLù Thị LừuSố hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 4 LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành tốt luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ, hướng dẫn tận tình của thầy giáo, cô giáo hướng dẫn, các tổ chức và cá nhân nơi triển khai đề tài, nhân dịp này tôi xin bày tỏ biết ơn tới: – Thầy giáo TS.Hoàng Toàn Thắng, cô giáo TS.Trần Trang Nhung là người hướng dẫn khoađã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo trong suốt quá trình làm đề tài. – Khoa Sau Đạitrường ĐạiNông Lâm Thái Nguyên. – Ban chủ nhiệm khoa và các thầy giáo khoa Chăn nuôi Thú y trường ĐạiNông Lâm Thái Nguyên đã góp ý để việc làm đề tài thuận lợi. – Ban lãnh đạo Trạm Thú y, cán bộ các xã và bà con nhân dân của huyện Mường Khương. – Tất cả bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã động viên giúp đỡ. Một lần nữa tôi bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới mọi sự giúp đỡ đó. Xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, tháng 10 năm 2007Tác giảLù Thị LừuSố hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 5 MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các ký hiệu và chữ viết tắt Danh mục các bảng biểu MỞ ĐẦU. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài1 2. Mục tiêu của đề tài. 3 3. Ý nghĩa khoacủa đề tài. 3 Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU. 4 1.1. Cơ sở lý luận của đề tài4 1.1.1. Các điều kiện tự nhiên kinh tế – xã hội hình thành giống lợn4 1.1.1.1. Nguồn gốc các giống lợn nhà4 1.1.1.2. Ảnh hưởng của các điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội tới việc hình thành giống lợn4 1.1.2. Cơ sơ khoacủa việccáccủa loài lợn5 1.1.2.1.về di truyền5 1.1.2.2.về về cấu tạo hệ tiêu hoá vàlý tiêu hoá. 7 1.1.2.3. Lợn là loài gia súc cótrưởng,suất thịt cao và phẩm chất thịt tốt. 8 1.1.2.4. Lợn là loài gia súc cóthích nghi cao, dễ huấn luyện. 8 1.1.2.5.về sựcủa lợn. 9 1.1.2.6. Tập tínhcủa lợn. 9 1.1.2.7. Cơ sở khoamột số chỉ tiêulý máu. 10 1.1.3. Cơ sở khoavề sựtrưởng vàcho thịt của lợn. 12 1.1.3.1. Sựtrưởng, phát dục của lợn. 12Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 6 1.1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đếntrưởng phát dục vàthịt của lợn14 1.1.4. Cơ sở khoalýdục vàcủa lợn. 17 1.1.4.1.lýdục lợn cái17 1.1.4.2.của lợn. 22 1.2. Vài nét về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Mƣờng Khƣơng – nơi hình thành nên giống lợn Mƣờng Khƣơng27 1.3. Tình hìnhtrong nƣớc và ngoài nƣớc30 1.3.1. Tình hìnhngoài nước30 1.3.2. Tình hìnhtrong nước. 31 1.3.2.1.một số giống lợn Việt Nam. 33 1.3.2.2.Mộtsốgiốngvàkếtquảvềlợn Mường Khương. 39 Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP. 41 2.1. Đối tƣợng. 41 2.2. Địavà thời gian41 2.2.1. Địa41 2.2.2. Thời gian41 2.3. Nội dung41 2.4. Phƣơng pháp. 41 2.4.1. Phương pháp điều tra41 2.4.2.Phương pháp khảo sát. 42 2.4.3. Phương pháp thí nghiệm trên lợn nuôi thịt42 2.4.4. Phương pháp mổ khảo sát lợn thịt và các chỉ tiêu khảo sát. 44 2.4.5. Phương pháp phân tích thành phần hoáthịt nạc. 45 2.5. Các chỉ tiêuvà phƣơng pháp theo dõi46 2.5.1. Chỉ tiêu điều tra tình hình chăn nuôi lợn của huyện Mường Khương. 46 2.5.2.vềcủa lợn Mường Khương46 2.5.3. Chỉ tiêucủa lợn cái Mường Khương. 46Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 7 2.5.4. Các chỉ tiêutrưởng của lợn con, lợn thịt nuôi thả rông và lợn thí nghiệm nuôi thịt48 2.5.5. Các chỉ tiêubổ sung thức ăn cho lợn thí nghiệm49 2.6. Phƣơng pháp xử lý số liệu50 Chƣơng 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN51 3.1. Kết quả đều tra tình hình chăn nuôi lợn ở huyện Mƣờng Khƣơng51 3.1.1. Diễn biến đàn lợn của huyện Mường Khương qua các năm51 3.1.2. Cơ cấu đàn lợn Mường Khương trong một số xã điều tra. 54 3.2. Kết quảmột sốvàcủa lợn Mƣờng Khƣơng56 3.2.1.về màu sắc lông. 56 3.2.2.vềcủa lợn Mường Khương. 58 3.2.2.1. Một số chỉ tiêulýdục của lợn cái Mường Khương . 58 3.2.2.2.của lợn nái Mường Khương60 3.2.3.vềtrưởng của lợn Mường Khương. 64 3.2.3.1.trưởng của lợn con theo mẹ giai đoạn bú sữa64 3.2.3.2.trưởng của lợn thịt trong điều kiện nuôi thả rông69 3.2.3.3.trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt nuôi thả rông. 70 3.2.3.4. Một số chỉ tiêulý máu của lợn Mường Khương trưởng thành nuôi thịt73 3.2.3.5.trưởng của lợn thịt trong điều kiện nuôi thí nghiệm75 3.3. Kết quả mổ khảo sát lợn thịt thí nghiệm nuôi từ 3 – 7 tháng tuổi81 3.4. Kết quả phân tích thành phần hoáthịt lợn. 84 3.5. Kếtquảcủabiệnpháptácđộngthứcăn cholợn MƣờngKhƣơng nuôi thịt từ 3 – 7 tháng85 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ88 1. Kết luận88 2. Đề nghị. 89 TÀI LIỆU THAM KHẢO. 90Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 8 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ đƣợc viết tắtChữ viết tắt Cộng sựCS Cộng tác viênCTV Chiều dàiC. dài Dung tíchDT đơn vị tínhĐVT Đại bạch ỈĐBI Follicte Stimulating HormoneFSH Gamg Gam %g% HemoglobinHb Axit clohydricHCl Khối lượngKL Kilôgamkg Luteinizing HormoneLH Móng cáiMC Mường khươngMKsuấtNS Nhiễm sắc thểNST Nhàbản nông nghiệpNXBNN Nhàbản giáo dụcNXBGD Proteinpr Phát triển nông thônPTNT SơSS Somato trophin HormoneSTH Thức ănTĂ Trung bìnhTB Thời gianTG Viện chăn nuôiVCNSố hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 9 DANH MỤC CÁC BẢNGBảng 2.1. Sơ đồ bố trí thí nghiệm. 42 Bảng 2.2. Thành phần dinh dưỡng của thức ăn đậm6688. 43 Bảng 2.3. Giá trị dinh dưỡng khẩu phần nuôi lợn thí nghiệm. 43 Bảng 3.1. Diễn biến đàn lợn qua các năm. 51 Bảng 3.2. Cơ cấu đàn lợn Mường Khương trong một số xã điều tra54 Bảng 3.3. Tỷ lệ màu sắc lông của lợn Mường Khương56 Bảng 3.4. Một số chỉ tiêulýdục của lợn cái Mường Khương. 59 Bảng 3.5. Một số chỉ tiêucủa lợn nái Mường Khương. 61 Bảng 3.6. Khối lượng lợn con từ ss – 8 tuần tuổi (kg/con)65 Bảng 3.7.trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn giai đoạn bú sữa. 67 Bảng 3.8. Khối lượng qua các tháng tuổi của lợn thịt Mường Khương nuôi thả rông69 Bảng 3.9.trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt nuôi thả rông71 Bảng 3.10. Kết quả xác định chỉ tiêulý máu. 73 Bảng 3.11.trưởng tích luỹ của lợn thịt từ 3 – 7 tháng tuổi75 Bảng 3.12.trưởng tuyệt đối và tương đối của lợn thịt78 Bảng 3.13. Kết quả mổ khảo sát lợn thịt (n = 6 con). 81 Bảng 3.14. Các chỉ tiêu khảo sát nội tạng83 Bảng 3.15. Thành phần hoácủa lợn thịt Mường Khương84 Bảng 3.16. Hiệu quả của biện pháp tác động thức ăn. 86Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vn 10 DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ Đồ thị 3.1.trưởng tích luỹ của lợn con từ SS – 8 tuần tuổi. 66 Đồ thị 3.2.trưởng tích luỹ của lợn thịt nuôi thả rông. 70 Đồ thị 3.3.trưởng tích luỹ của lợn thí nghiệm từ từ 3 – 7 tháng tuổi77 Biểu đồ 3.1.trưởngđối của lợn con từ SS – 8 tuần tuổi. 67 Biểu đồ 3.2.trưởng tương đối của lợn con từ SS – 8 tuần tuổi. 67 Biểu đồ 3.3:trưởng tuyệt đối của lợn nuôi thả rông. 72 Biểu đồ 3.4:trưởng tương đối của lợn nuôi thả rông72 Biểu đồ 3.3.trưởng tuyệt đối của lợn thí nghiệm từ 3 – 7 tháng tuổi80 Biểu đồ 3.3.trưởng tương đối của lợn thí nghiệm từ 3 – 7 tháng tuổi80DANH MỤC CÁC HÌNHHình 1.1: Bản đồ Vị trí địa lý huyện Mường Khương29 Ảnh 1: Hình thức giao phối tự do giữa đực con, mẹ và đàn conra. 55 Ảnh 2: Màu sắc lông và phương thức nuôi lợn. 58[…]… nói trên chúng tôi tiến hành làm đề tài: Nghiên cứu đặc điểm sinh học,và tác động của việc bổ sung thức ăn nhằmcao sứcthịt của giống lợn Mường Khương nuôi tại Lào Cai” Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 3 2 Mục tiêu của đề tài – Xác định một số đặc điểm sinh học vàcủa giống lợn Mường Khương – Bước đầu…của lợncủa lợn nái bao gồm các chỉ tiêu vềlýdục như: Sớm thành thục, chu kỳ động dục, thời gian mang thai,đẻ con, nuôi con, số lứa đẻ trong năm, số con sơsinh, số con cai sữa, khối lượng sơsinh, khối lượng cai sữa, thời gian cai sữa * Quá trình mang thai và đẻ Thụ thai là sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng tạo thành hợp thay nói cụ thể hơn là… thể con người 1.1.2.4 Lợn là loài gia súc cóthích nghi cao, dễ huấn luyện Lợn cóthích nghi cao với các điều kiện khí hậu khác nhau, do đó địa bàn phân bố của chúng tương đối rộng rãi trên thế giớithích nghi của lợn còn thể hiện ởduy trì được cácvềtrưởng phát triển, tínhvà di truyền cáctốt này cho đời sau Khi di chuyển từ… lợn có hướngkhác nhau như: giống lợn hướng nạc, hướng mỡ Theo quandi truyềnthì hầu hết các tính trạng vềcủa gia súc gia cầm như:trưởng, cho lông, cho thịt, trứng,lượng sữa,đều là tính trạng số lượng Tính trạng số lượng là những tính trạng ở đó sự sai khác giữa các cá thể là sự sai khác nhau về mức độ Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyên… tuổi con vật bắt đầu có phản xạdục và cóBộ máydục đã phát triển tương đối hoàn chỉnh, con cái rụng trứng, con đựctinh, tinh trùng và trứng gặp nhau cóthụ thai 1.1.4.1 Đặc điểm sinh lýdục lợn cái * Tuổi động dục lần đầu Là thời gian từ sơcho đến khi lợn cái hậu bị có biểu hiện động dục lần đầu tiên.Tuỳ theo giống, tuổi động dục lần đầu tiên có… thểphối hợp khẩu phần ăn cho phù hợp với hệ tiêu hoá của lợn, đểcaosuất trong chăn nuôi lợn 1.1.2.3 Lợn là loài gia súc cótrưởng,suất thịt cao và phẩm chất thịt tốt Lợn là loài gia súc thành thục sớm, nhất là các giống lợn nội của ta Lợn đực 40 – 50 ngày đã có biểu hiện động dục và cógiao phối cơ quandục cótinh trùng, lợn… giống, chọn phối, là cơ sở tốt để con vật có thể di truyềncho đời sau Khối lượng cai sữa có liên quan chặt chẽ tới khối lượng sơsinh, làm nền tảng vàphát cho khối lượngchuồng Vì vậy, để có khối lượng cai sữa/ổ cao ta phải chăm sóc, nuôi dưỡng tốt lợn có chửa và lợn con bú sữa,biệt là bổ sung thức ăn sớm cho lợn con, giúp cho lợn contrưởng phát triển mạnh,… tại hệ vivật cótiêu hoá một phần celluloza Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 8của hoạt động thần kinh và thể dịch mà lợn cótiêu hoá thức ăn cao Đểra một khối lượng cơ thlợn chỉ sử dụng hết 4 – 6 kg thức ăn, trong khi đó bò phải ăn hết 8 – 12 kg và dêphải ăn hết 6 – 10 kg Dựa vào các đặc điểm sinh học của … lợn nái Trắng Phú Khánh có tuổi đẻ lứa đầu tương đối muộn (436,05 ngày),nhưngsuấtđạtcao với số con còn sống, số con cai sữa/lứa tương ứng là9,11 và8,00 con; khối lượng trung bình một lợn con sơsinh, 21 và 60 ngày tuổi tương ứng là1,05;4,29 và 10,55kg, số lứa đẻ /nái/năm là1,78 Số hóa bởi Trung tâmliệu – ĐạiThái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 20 * Chu kỳ động dục… giới cũng như ở nước ta, vì đó là một nguồn thực phẩm chiếm tỷ trọng cao và chất lượng tốt cho con người Ngoài ra còn cung cấp một lượng phân bón rất lớn cho ngành trồng trọt và một sốphẩm phụ cho công nghiệp chế biến như da, mỡ… Sở dĩ con lợn có những vị trí quan trọng như trên là nhờ có nó đặc điểm sinh học ưu việt như:sản,cho thịt, mỡ cao, ăn tạp, chi phí thức ăn trên . giới. Khả năng thích nghi của lợn còn thể hiện ở khả năng duy trì được các đặc điểm về sinh trưởng phát triển, tính năng sản xuất và di truyền các đặc điểm. địa phương. Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn nói trên chúng tôi tiến hành làm đề tài: Nghiên cứu đặc điểm sinh học, khả năng sản xuất và tác
