Văn mẫu lớp 9: Phân tích bài thơ Ánh Trăng của Nguyễn Duy
#Văn #mẫu #lớp #Phân #tích #bài #thơ #Ánh #Trăng #của #Nguyễn #Duy
[rule_3_plain]
[rule_3_plain]#Văn #mẫu #lớp #Phân #tích #bài #thơ #Ánh #Trăng #của #Nguyễn #Duy
Phân tích bài thơ Ánh Trăng của Nguyễn Duy mang đến dàn ý cụ thể, cùng 20 bài phân tách ngắn gọn, giúp các em học trò lớp 9 có thêm nhiều vốn từ để hoàn thiện bài viết của mình. Nhờ ấy, sẽ càng ngày càng học tốt môn Văn 9 hơn.
Bài thơ Ánh trăng truyền tụng tự nhiên tươi đẹp, ánh trăng sáng gắn bó với người lính trong suốt những 5 tháng trên trận mạc. Với 20 bài phân tách Ánh trăng ngắn gọn trong bài viết dưới đây của Wiki ADS sẽ giúp các em hiểu thâm thúy hơn:
Dàn ý phân tách bài thơ Ánh Trăng
I. Mở bài:
– Giới thiệu về tác phẩm Ánh trăng
Nguyễn Duy là 1 thi sĩ lừng danh và tiên phong trong công cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ. thơ văn của ông gần gụi với cuộc sống, mang hương vị thân yêu, giản dị và đượm đà. 1 trong những tác phẩm lừng danh của Nguyễn Duy là tác phẩm Ánh trăng, tác phẩm hết mực gần gụi và giản dị. tác phẩm đã đem lại cho chúng ta cảm giác sống động và cực kỳ thâm thúy.
II. Thân bài:
– Phân tích bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy
1. Vầng trăng trong dĩ vãng:
Tác giả nhớ tới kỉ niệm của mình với trăng khi bé: gắn bó với đồng, với sông, với bể,…
Tác giả nhớ tới hồi lúc chiến tranh mình và trăng đã ở trong rừng cùng
Tình cảm gắn bó thâm thúy và thân thiện
Trăng như bạn thân mật, người bạn tri âm đối với tác giả
2. Vầng trăng của ngày nay:
Ở ngày nay thì trăng như 1 người ngoài qua đường, ko quen biết, mập mờ trăng như người lạ lẫm, ko quen biết, ko từng gặp con người bạc nghĩa, hờ hững và ko thân thiện với thẳng như trước
3. Xúc cảm của tác giả về trăng với con người:
Tâm cảnh buồn tủi của tác giả nhớ trăng kỉ niệm, nhớ trăng xưa tác giả cảm thấy cuộc sống chỉnh sửa thì tình cảm cũng chỉnh sửa theo cảm nhận về 1 dĩ vãng đẹp, 1 kỉ niệm thâm thúy với trăng
II. Kết bài:
– Nêu cảm nhận của em về tác phẩm ánh trăng của Nguyễn Duy
Thí dụ:
Hình ảnh ánh trăng trong tác phẩm là 1 hình ảnh vô cùng sống động và thâm thúy. qua những kỉ niệm của tác giả về trăng và những biểu thị của ngày nay cho chúng ta thấy được sự thực về con người, lúc cuộc sống đầy đủ thì người ta lại quên đi những khổ sở, gian nan khi trước.
Phân tích bài thơ Ánh trăng ngắn gọn
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi thi sĩ trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước. Thế hệ này trải đời qua bao thách thức, gian truân của chiến tranh, chứng kiến bao hi sinh béo lao của đồng chí nói riêng và dân chúng ta khái quát trong trận đấu. Bài thơ “Ánh trăng” được Nguyễn Duy sáng tác 5 1978, 3 5 sau ngày giải phóng miền Nam 1975, là để thổ lộ những xúc cảm và suy tư của mình trước thực tiễn có người còn ghi nhớ những mất mát hi sinh 5 xưa, có người lại quên lãng dĩ vãng.
Cái hay của bài thơ này là câu chuyện đời thường được kể bằng những lời thơ giản dị, mộc mạc nhưng chứa đựng tình cảm, tư tưởng sâu xa. Câu chuyện về mối quan hệ giữa thi sĩ và vầng trăng diễn ra như sau: Hồi bé sống ở làng quê ven biển và hồi chiến tranh sống ở rừng thì vầng trăng là tri âm, gần gụi, thân thiện:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với biểnhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỷ
Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình.
Hồi bé là hồi còn nhỏ thơ, còn sống với làng quê với trăng sáng. Khi đó con người hồn nhiên, chưa suy tính ddieuf gì. Trang là 1 phần của tự nhiên gắn kết với cuộc sống con người. Trang tới trang đi mang theo nhiều điều ước mơ, chứa đựng biết bao tâm sự tình cảm. Trăng với người như hình với bóng, ko sao xa vắng.
Những 5 tháng gian truân, thảm khốc thời chiến tranh, “vầng trăng thành tri âm”, khi nào cũng kế cận, soi bước tiến quân, soi trong giấc ngủ. Nghệ thuật nhân hóa rực rỡ, trăng là người bạn thân thiện, tri kỉ tri âm, là đồng đội cùng san sẻ những vui buồn trong mặt trận với người lính, của thi sĩ.
Tiến quân giữa đêm, trên những nẻo đường hóc búa ra chiến trận, những phiên gác giữa rừng khuya lạnh lẽo, những tối nằm yên giấc dưới màn trời đen đặc, người lính đều có vầng trăng kế bên. Trăng ở bên, bầu bạn, cùng trải qua bao gian truân của cuộc sống đấu tranh, cùng chia ngọt sẻ bùi,đồng cam cộng khổ; cùng hoan hỉ trong thú vui thắng trận, cung xao xuyến, canh cánh, khắc khoải mỗi lúc người lính nhớ nhà, nhớ quê…
Trăng đã cùng con người vượt qua biết bao gian truân, vào sinh ra tử. Cho nên, người lính cảm động biết bao, tự hứa hẹn với lòng “ko bao giờ quên cái vầng trăng nghĩa tình” đó. Tới lúc chiến tranh chấm dứt, được về sống ở thị thành, cuộc sống chỉnh sửa khiến con người cũng chỉnh sửa:
Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường
Cuộc sống tiện dung, đầy đủ, khác xa với những ngày tháng trước ấy đã khiến con người quên hẳn người tri âm, người bạn thật tâm 5 xưa. Giờ đây, vầng trăng đi qua ngõ lạnh lùng và lạ lẫm như người ngoài qua đường. Vầng trăng vẫn tròn đầy, vẫn thủy thủy chung nghĩa, mà con người đã quên trăng, thờ ơ, lãnh đạm, thờ ơ tới vô tình. Vầng trăng giờ đây bỗng biến thành người lạ lẫm, chẳng còn người nào nhớ, chẳng còn người nào hay biết.
Sự cố mất điện khôi phục lại biết bao kỉ niệm, khiến con người đối diện lại với cảnh ngộ gần giống của 5 xưa, vầng trăng sáng hiện ra đánh thức kí ức và khiến con người thức tỉnh, nhìn thấy lầm lỗi của mình:
Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn.
Con người đối diện với vầng trăng trong 1 cảnh huống bất thần. Chính cái bất thần đó đưa con người sống thực với chính mình, sống thực với khởi thủy sự sống. Giọt nước mắt rưng rưng trên khóe mắt vừa là sự cảm động sau xa vừa là niềm tiếc hận bẽ bàng, cùng tận của chua xót:
Ngửa mặt lên nhìn mặtCó cái gì rưng rưngNhư là đồng là bểNhư là sông là rừng.
‘‘Ngửa mặt lên nhìn mặt” có tức là nhìn lại mặt mình và thấy mình có lỗi, mình đã thành con người khác, con người đã quên đi những 5 tháng gian khó nhưng nghĩa tình, quên đi những mất mát, hi sinh,… Những giọt nước mắt cho thấy sự thức tỉnh và ân hận của thi sĩ. Thực ra, có thể hiểu là “lòng rưng rưng “chứ chẳng hề rưng rưng”, những giọt nước mắt trong sâu thẳm lòng người có sức biến chuyển nhiều hơn những giọt nước mắt trên bờ mi.
Và thi sĩ đã “giật thột”dù trăng phăng phắc”. Người bạn tri âm đó ko nói, nhưng vẻ đẹp của người tri âm đã làm thi sĩ bừng giác ngộ. Người ta có thể thấy qua “ trăng” những khuôn mặt người tri kỉ xưa. Với người này, ấy có thể là hình bóng của thời nhỏ dại. Với người khác, ấy có thể là dạng hình của tháng 5 yên ả hạnh phúc đã qua. Riêng với thi sĩ, ấy chính là khuôn mặt đồng chí trong những tháng 5 đạn bom ác liệt.
Nhà thơ “giật thột” trước sự suy thoái về đạo đức, về lối sống của xã hội, trong ấy có bản thân mình: có bóng đèn, quên vầng trăng; có hoà bình, quên dĩ vãng chiến tranh. Vì thế, lời đầu thú thật tâm của tác giả chính là lời nhắc nhở về thái độ, tình cảm đối với dĩ vãng gian khó, nghĩa tình và đối với tự nhiên, tổ quốc bình dị, thân yêu.
Cộng với nhạc phẩm “Bài ca ko quên” của nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn, thi phẩm “Ánh trăng” của thi sĩ Nguyễn Duy gợi nhắc lẽ sống “ uống nước nhớ nguồn”, ơn nghĩa thuỷ chung – truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Chắc chắn rằng, mỗi người chúng ta đều có những lí do rất riêng để lí giải tại sao mình quên lãng 1 điều thiêng liêng nào ấy; xin hãy tâm thành nghĩ suy và biết “ giật thức tỉnh lúc đọc bài thơ này. Đấy chính là trị giá nhận thức nhưng văn chương đem lại.
Với giọng điệu tâm sự thiên nhiên, hình ảnh giàu tính biểu cảm, Ánh trăng của Nguyễn Duy như 1 lời tự nhắc nhở về những 5 tháng gian khó đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc bình dị, hiền lành. Bài thơ có ý nghĩa gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ơn nghĩa chung tình cùng dĩ vãng.
Phân tích Ánh trăng – Mẫu 1
Bài thơ “Ánh trăng” được Nguyễn Duy sáng tác 5 1978 và được đưa vào tập thơ “Ánh trăng. Tập này đã được tặng giải A của Hội Nhà văn Việt Nam 5 1984. Thông qua hình tượng nghệ thuật “Ánh trăng” và xúc cảm của thi sĩ, bài thơ đã diễn đạt những suy ngẫm thâm thúy về thái độ của con người đối với dĩ vãng gian khó, nghĩa tình.
Cuộc đời của mỗi con người dù đi đâu về đâu cũng ko bao rời xa vầng trăng nghĩa tình. Chỉ có con người có khi quên lãng trăng, chứ trăng bao giờ cũng ở bên người, chuẩn bị cùng người sẻ chia hàn huyên. Chính vì vậy, đối với người nào trăng cũng chuẩn bị làm tri âm. Đối với Nguyễn Duy cũng vậy:
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm”
Thể thơ 5 chữ với nhịp độ linh động trình bày sự chuyển di của ko gian – thời kì. Cái hay là bằng hình ảnh ko gian (đồng-sông-bể-rừng) diễn đạt sự chuyển di của thời kì: công đoạn trưởng thành của tác giả (nhỏ-trưởng thành-đi đấu tranh)… Trong công đoạn đó, kỉ niệm đẹp biết bao con người sống với tự nhiên, với trăng chan hòa, gắn bó ko gì cách trở được. Từ “với” được điệp lại 3 lần nhằm diễn đạt 1 thời niên thiếu đi nhiều, được cảm nhận những vẻ đẹp kì thú của tự nhiên: ngắm trăng trên đồng quê, trên dòng sông, trên bãi bồi. Vì thế những kỉ niệm thời niên thiếu vui cùng trăng, sống với trăng đã biến thành những ấn tượng khắc sâu trong tâm não chẳng thể phai mờ.
Trưởng thành rồi đi đấu tranh trên những nẻo đường tiến quân, phải lặn lội trong rừng sâu núi thẳm, trăng là bạn đi cùng đã san sẻ ngọt bùi, cùng hoan hỉ trong thú vui thắng lợi hoặc cùng bùi ngùi, canh cánh với nỗi nhớ nhà, nhớ quê. Nên trăng là tri âm, là tình nghĩa.
Khổ thơ thứ 2 là tiếng lòng hoài niệm về những 5 tháng gian khó đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên tổ quốc bình dị, hiền lành:
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
Vì tâm hồn người chiến sĩ không lo nghĩ hồn nhiên trải lòng ra với tự nhiên nên ko gì cách trở được. Con người khi bấy giờ, cuộc sống khi bấy giờ chân thực, không lo nghĩ, ko lừa lọc, ko có những suy tính nhưng sống thiên nhiên “hồn nhiên như cây cối”, coi tự nhiên là đối tượng, là con người. Vầng trăng là tượng trưng đẹp của những 5 tháng đó, đã biến thành “vầng trăng tri âm”, “vầng trăng nghĩa tình” ngỡ ko bao giờ có thể quên. 1 ý thơ biến chuyển tâm hồn, như 1 sự thức tỉnh lương tâm đối với những kẻ vô tình: “ngỡ ko bao giờ quên”. Từ “ngỡ” như 1 điểm thu hút, mang tính dự đoán là sẽ quên, trong ấy như có lời tác giả tự trách mình…
“Từ hồi về thành phốquen với ánh điện của gươngvầng trăng đi qua ngõnhư vầng trăng qua đường”
Ở thị thành đầy đủ tiện dung vật chất, ở buyn đinh cao ốc, quen với ánh điện cửa gương, cảnh ngộ sống đã chỉnh sửa con người cũng dễ thay đổi, có khi trở thành vô tình, có kẻ biến thành “ăn ở bạc”. Cuộc sống ngày nay chói lòa ánh điện đã làm lu mờ ánh sáng hiền dịu của vầng trăng. Trăng được nhân hóa đi qua ngõ nhưng như người ngoài qua đường. Tác giả xây dựng 2 hình ảnh đối lập giữa vầng trăng tri âm của dĩ vãng với vầng trăng với vầng trăng “như người ngoài qua đường” trong ngày nay. Sự đối lập này diễn đạt sự thay đổi trong tình cảm của con người. Trước bao vinh hoa phú quý, người ta có thể phản bội lại chính mình, chỉnh sửa tình cảm với tình nghĩa đã qua. Và ấy cũng là 1 quy luật của cuộc sống tình cảm của con người. Nhà thơ Tố Hữu cũng đã có lần viết:
“Mình về thị thành bóng gióNhà cao nào thấy núi đồi nữa chăngPhố đông còn nhớ bản làngSáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?”
Trăng đâu cao xa, trăng gần gụi, thân yêu, trăng là tình nghĩa, là tri âm, ko bao giờ phản bội. chỉ có con người thờ ơ với trăng. Nguyễn Duy tự nhủ, tự trách mình vô tình, coi trăng như “người ngoài qua đường”.
Kết cấu của bài thơ có chút kịch tính lúc chuyển qua khổ thứ tư gây bất thần, đột ngột:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Cảnh huống mất điện đột ngột trong đêm là chuyện hiếm gặp ở thị thành ta trong những 5 tháng đó (1978) khiến tác giả vốn đã quen với ánh sáng, chẳng thể chịu nổi cảnh tối mịt nơi phòng buyn-đinh “vội bật tung cửa sổ” rồi “đột ngột vầng trăng tròn”. Các từ “vội”, “bật tung”, “đột ngột” diễn đạt hiện trạng xúc cảm mạnh bạo, bất thần. Ánh trăng tròn hiện lên giữa bầu trời lừng lững, giữa bầu trời đó đâu phải lúc “bóng đèn tắt” mới có? Cũng như những tháng 5 dĩ vãng, vẻ đẹp của đồng, sông, bể, rừng ko bao giờ mất đi. Chỉ có điều con người có nhìn thấy hay ko nhưng thôi.
Và trong cái giây phút “đột ngột” đối diện với trăng đó, ơn nghĩa xưa “rung rung” sống dậy, thổn thức lòng người:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rung rungnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”
Từ “mặt” được dùng với nghĩa gốc và nghĩa chuyển – mặt trăng, mặt người – trăng và người cùng đối diện đàm tâm. Với tư thế “ngửa mặt lên nhìn mặt” người đọc cảm nhận sự lặng yên, thành kính và trong giây phút xúc cảm dâng trào lúc gặp lại vầng trăng: “có cái gì rưng rưng”. Rưng rưng của những niềm thương nỗi nhớ, của những quên lãng lãnh đạm với người bạn cố nhân; của 1 lương tri đang thức tỉnh sau những ngày đắm chìm trong cõi u mê chiêm bao; rưng rưng của nỗi hối hận ân hận về thái độ của chính mình trong suốt thời kì qua. 1 chút áy náy, 1 chút nhớ tiếc, 1 chút xót xa đau lòng, tất cả đã làm nên cái “rưng rưng”,cái thổn thức trong sâu thẳm trái tim người lính.
Và trong khoảnh khắc đối tượng trữ tình nhìn thẳng vào trăng – tượng trưng xinh xắn của 1 thời xa rời, nhìn thẳng vào tâm hồn của mình, bao kỉ niệm chợt ùa về chiếm trọn tâm sự. Kí ức về quãng đời thơ dại trong trắng, về khi chiến tranh máu lửa, về cái ngày xưa hồn hậu hiện lên rõ dần theo dòng cảm nhận trào dâng, “như là đồng là bể, như là sông là rừng”. Đồng, bể, sông, rừng,những hình ảnh gắn bó nơi khoảng trời kỉ niệm.
Cấu trúc song hành của 2 câu thơ, nhịp độ dập dồn cùng giải pháp tu từ so sánh, điệp ngữ và liệt kê như muốn khắc họa rõ hơn kí ức về thời kì gắn bó chan hòa với tự nhiên, với vầng trăng béo lao sâu nặng, tình nghĩa, tri âm. Chính thứ ánh sáng dung dị phúc hậu ấy của trăng đã chiếu tỏ nhiều kỉ niệm thân yêu, đánh thức bao tâm sự vốn tưởng chừng ngủ quên trong góc tối tâm hồn người lính. Chất thơ mộc mạc thật tâm như vầng trăng hiền hòa, tiếng nói súc tích, giàu tính biểu cảm như “có cái gì rưng rưng”,đoạn thơ đã đánh động tình cảm nơi người đọc.
Khổ thơ chung cuộc mang nhiều ý nghĩa đưa đến chiều sâu tư tưởng mang tính triết lý:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”
Hình ảnh “trăng cứ tròn vành vạnh” là biểu trưng cho dĩ vãng tình nghĩa, chung tình, đầy đặn, bao dong, nhân đức. Trăng ko trách móc, giận dỗi “người vô tình”vì ấy là vầng trăng khoan thứ, độ lượng, là truyền thống nhân đức của dân tộc.
Hình ảnh “Ánh trăng im phăng phắc” cũng là hình ảnh của lương tâm nghiêm khắc nhắc nhở từ chính sự yên lặng của mình về sự chung tình, gắn bó với quê hương, với tự nhiên và con người. Chính cái im phăng phắc của vầng trăng đã đánh thức con người, làm xáo động tâm hồn người lính 5 xưa. Con người “giật thột” trước ánh trăng là sự bừng tỉnh của tư cách, là sự trở về với lương tâm trong lành, tốt đẹp. Đấy là lời hối hận, ân hận day dứt, làm đẹp con người. Mạch xúc cảm của bài thơ lắng kết trong cái “giật thột” cuối bài thơ. Đây là sự ân hận tự trách để nhắc nhở mình phải sống có tình nghĩa đừng quên ơn nghĩa của dĩ vãng dù bất kì cảnh ngộ nào.
Với giọng điệu tâm sự thiên nhiên, hình ảnh giàu tính biểu cảm, “Ánh trăng” nhắc nhở con người về lẽ sống ơn nghĩa chung tình với tự nhiên tổ quốc. từ ấy, ta thêm trân trọng dĩ vãng, có thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”.
Tố Hữu trong bài thơ Việt Bắc đã từng đề cập vầng trăng tình nghĩa, chung tình đó. 1 sự kiện chính trị đã chuyển hoá thành thơ ca theo cách tâm sự hoá chính là 1 đặc biệt của lối thơ trữ tình – chính trị của Tố Hữu. Việc “dời đô” (Việt Bắc là thủ đô kháng chiến – Tố Hữu gọi là “Thủ đô gió nghìn”) đã thành câu chuyện ơn nghĩa thủy chung của người cách mệnh với rừng núi chiến khu, với đồng bào, với dĩ vãng, với chính mình.Đôi trai gái xưng hô theo lối rất dân gian: Ta – mình. Nỗi băn khoăn béo nhất của ta và mình trong cuộc chia tay giã bạn là ơn nghĩa – chung thuỷ:
Mình về thị thành bóng gióNhà cao, còn thấy núi đồi nữa chăng?Phố đông, còn nhớ bản làngSáng đèn, còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?Mình đi, ta hỏi thăm chừngBao giờ Việt Bắc tâng bừng thêm vui
“Mình về mình có nhớ ta” đã là chuyện chung thuỷ! Nhưng “mình đi mình có nhớ mình” thì ơn nghĩa chung thuỷ đã được đẩy đến 1 mức thật sâu. Mình đi khỏi Việt Bắc là đi khỏi thời gian truân, nơi gian truân, có thể mình quên ta phụ ta. Nhưng mình có nhớ chính mình chăng, có phụ chính mình được chăng? Nơi phố đông, sáng đèn có còn nhớ tới những ngày tháng nặng nhọc, gian khó, tình nghĩa, chung tình nơi rừng núi? Những câu hỏi sâu sắc ơn nghĩa tương tự đã giúp Tố Hữu dân gian hoá, truyền thống hoá 1 vấn đề của cách mệnh, vấn đề của bữa nay. Người ra đi cũng giải đáp, cũng khắc cốt ghi xương với 1 ý thức như thế. Thế mà, lúc tới với bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy, ta bòng “giật thột” hiểu ra, người ra đi 5 đó đã vội quên lời căn dặn của người hầu lại 5 xưa mất rồi.
Hình ảnh vầng trăng và người lính là 2 hình tượng vốn có sự gắn kết bền chặt trong thi ca. Có nhẽ, ko gian đấu tranh của người lính thường là nơi rừng núi, ko gian âm thầm, chỉ có trăng là sự vật đặc sắc nhất, gợi nhớ nhất, âm thầm đi vào tâm hồn người lính như 1 nguồn sống vô tận. Trong bài thơ Đồng đội, thi sĩ chính hữu đã có những lời thơ thật hay:
Đêm nay rừng hoang sương muốiĐứng cạnh bên nhau chờ giặc tớiĐầu súng trăng treo.
Ba câu thơ vừa mang nét mờ ảo lại mang nét tả chân, có thể nói nó chính là cái táo tợn mới mẻ và thi sĩ khám phá. Đây là bức tranh đẹp về tình đồng đội, là tượng trưng cao cả về cuộc đời người chiến sĩ. Hình ảnh “rừng hoang sương muối” gợi sự ác liệt, hà khắc tới rùng rợn của tự nhiên, của chiến tranh. Đối lập với thực tại hà khắc đó là hình ảnh bầu trời đêm “đầu súng trăng treo” vừa rất thực vừa rất lãng mạn:
“Súng” và “trăng” – 2 hình ảnh tưởng như đối lập song lại hợp nhất hòa quyện – là rắn rỏi và dịu êm – là gần và xa – là thực tại và mộng mơ – là chất đấu tranh và chất trữ tình – là chiến sĩ và nhà thơ.
Hiếm thấy 1 hình tượng nào vừa đẹp,vừa mang đầy đủ ý nghĩa như “Đầu súng trăng treo” của Chính Hữu. Đây là 1 phát hiện, 1 thông minh bất thần về vẻ đẹp bình dị và cao cả trong tâm hồn người chiến sĩ. Khoảng cách giữa bầu trời và mặt đất chưa bao giờ lại gần tới thế nó mách nước nhau 1 chữ “treo” nhưng thôi. Phcửa ải chăng ngoài ý nghĩa lãng mạn thi sĩ còn muốn trình bày 1 ý nghĩa sâu xa khác? Đấy chính là mong muốn khát vọng về 1 mai sau hòa bình và hạnh phúc? Sau đêm nay mai sau rạng đông sẽ ló dạng xua tan đi những cái buốt giá của thời kì và ko gian?
Có thể nói 3 câu thơ chung cuộc của bài thơ như 1 lời kết nhẹ nhõm và lắng đọng trong tâm não của người chiến sĩ cũng như bạn đọc. Nó đã gợi cho người đọc biết bao lăm ấn tượng bao lăm nghĩ suy rực rỡ. Đấy là ánh sáng của tự do, của độc lập nhưng chúng ta hướng đến trong 1 mai sau ko xa.
Với giọng điệu tâm sự thiên nhiên, hình ảnh giàu tính biểu cảm. “Ánh trăng” của Nguyễn Duy như 1 lời tự nhắc nhở về những 5 tháng gian khó đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc bình dị, hiền lành. Bài thơ ý nghĩa gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống uống nước nhớ nguồn, ơn nghĩa chung tình cùng dĩ vãng. Vì thế, bài thơ dung những lời lẽ, tình đời, tình người vẫn vương vấn cùng người đọc.
Phân tích bài Ánh trăng – Mẫu 2
“Văn học chân chính dù sáng tác ở thời đại nào cũng góp phần gợi mở, định hướng trị giá sống cho con người ngày nay.” Quả thật vậy, mỗi tác phẩm văn chương đều mang trong mình những bài học nhân sinh thâm thúy và tác phẩm “Ánh trăng” của thi sĩ Nguyễn Duy cũng là 1 tác phẩm văn chương chân chính lúc gửi gắm đến độc giả bài học có trị giá muôn thời – bài học về lối sống ơn nghĩa, chung tình.
Tác phẩm “Ánh trăng” được Nguyễn Duy sáng tác 5 1978 lúc tổ quốc đã giải phóng được khoảng 3 5. Bước ra khỏi cuộc sống đấu tranh gian truân đề sống những tháng ngày hòa bình, độc lập, con người ta thường đơn giản quên lãng đi những dĩ vãng gian khó nhưng nghĩa tình của 1 thời. Bởi thế, để nhắc nhở chính mình cũng như mọi người, Nguyễn Duy đã sáng tác nên bài thơ này,
Khởi đầu tác phẩm, tác giả đưa người đọc trở về sống trong những tháng ngày dĩ vãng với những kỷ niệm khó phai:
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhổi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỷ”
Sự hiện ra của những hình ảnh “đồng”, “sông”, “bể”, “rừng” gợi cho ta liên tưởng tới khoảng ko gian rộng lớn, hào phóng. Không gian đó cứ mỗi khi được mở mang hơn trước mắt chúng ta. Kèm theo ấy là sự béo khôn, trưởng thành của đối tượng trữ tình. Mới ngày nào chỉ là 1 đứa trẻ hồn nhiên đùa giỡn trên đồng ruộng sông nước quê hương vậy nhưng giờ đã biến thành người lính trường thành xông pha chiến trận gian truân. Gắn bó thân thiện cộng với người lính, “vầng trăng biến thành tri kỷ”, luôn đi cùng, chia ngọt sẻ bùi cùng người lính trong suốt những đêm dài chiến dịch. Bởi thế nhưng người lính 5 xưa đã từng khẳng định:
“ngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
“Ngỡ” có tức là nghĩ, là tin, là tưởng. Nói ra điều này chứng tỏ người lính luôn tin cậy rằng tình cảm gắn bó giữa mình và trăng sẽ mãi mãi bền chặt, chẳng thể tách rời. không những thế ngỡ ko bao giờ quên có tức là đã có khi trót quên. Câu thơ mang chút bùi ngùi, xót xa bởi những tình cảm gắn bó tưởng chừng ko bao giờ chỉnh sửa vậy nhưng giờ đã thay đổi. Dòng hồi ức về dĩ vãng khép lại mà cũng lại mở ra 1 bước đột phá mới, tạo bước đệm để trình bày được tư tưởng bài thơ.
Chiến tranh chấm dứt, người lính rời xa núi rừng gian truân về với cuộc sống phố phường tiên tiến, nơi có “ánh điện”, “cửa gương” xa hoa, hào nhoáng. Cuộc sống đó hoàn toàn đối lập với cuộc sống kháng chiến gian truân, thiếu thốn trước đây của người lính. Nhưng sự chỉnh sửa về cảnh ngộ sống đó lại đến 1 sự thay đổi khác – sự thay đổi trong lòng người:
“vầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
“Người dưng” là người lạ lẫm ko quen biết và đớn đau hơn là người ngoài đó lại đã từng là tri kỷ 1 thời. Thế mới biết sức mạnh cuộc sống vật chất gớm ghê tới chừng độ nào. Nó có thể làm chỉnh sửa cả lương tâm con người. Quên đi trăng đồng nghĩa với việc người lính đã quên đi dĩ vãng gian khó nhưng tình nghĩa, quên đi mất mát hi sinh của dân tộc, quên đi chính bản thân mình với những lý tưởng cao đẹp của 1 thời tuổi xanh. Thế mà, 1 cảnh huống đã xảy ra:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn – đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Từ láy “đột ngột” được đảo lên đầu câu nhấn mạnh thái độ kinh ngạc, ngỡ ngàng của người lính lúc gặp lại vầng trăng tròn vành vạnh trên bầu trời thị thành. Có thái độ đó còn bởi vì xưa nay nay người lính đã quên trăng, coi trăng là lạ lẫm mà vầng trăng vẫn hiện diện, vẫn chung tình với con người 1 cách nguyên lành như thuở còn gian lao. Trong phút chốc gặp lại “cố tri” đó, người lính có hành động “ngửa mặt lên nhìn mặt”. Tác giả ko viết “ngửa mặt lên nhìn trăng” bởi lẽ ông đã thực thụ coi trăng là 1 con người trong cuộc hội ngộ ko hứa trước. Chính trong khi đó, thi sĩ lại thấy “rung rung” bao nỗi niềm cảm xúc, muốn nói nhưng không thể cất thành lời. 1 lần nữa , các hình ảnh “đồng”, “sông”, “rừng”, “bể” lại 1 lần nữa hiện ra mở ra những trang ký ức dĩ vãng tình nghĩa 5 xưa. Trăng giờ đây hiện lên là tượng trưng cho vẻ đẹp vĩnh hằng của tự nhiên, tổ quốc; cho 1 thời dĩ vãng tình nghĩa; cho 1 thời tuổi xanh với bao lí tưởng sống tốt đẹp.
Đoạn thơ cuối kết tinh những suy ngẫm của người lính về vầng trăng:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.”
Cấu trúc “cứ…kể chi…” gợi ra hình ảnh người và trăng trong hiện trạng đối lập tương phản” trăng mãi chung tình, nguyên lành dù con người có bạc nghĩa, quên lãng. Nghệ thuật nhân hóa góp phần nhấn mạnh vẻ đẹp vĩnh hằng của tự nhiên tổ quốc. Trong cuộc gặp mặt, trăng ko 1 lời trách mắng nhưng chỉ “im phăng phắc”. Phép nhân hóa khiến ta liên tưởng tới hình ảnh của vị quan tòa tuy bao dong khoan thứ mà cực kỳ nghiêm khắc khiến con người phải giật thột. Cái “giật thột” ở đây là cái giật thột đầy ý nghĩa. Người lính “giật thột” là bởi đã nhìn thấy được lầm lỗi của bản thân, những vô tình, sai phép đáng trách. “Giật mình” còn do sự ân hận, ân hận, mắc cỡ trước vầng trăng nghĩa tình vẫn nguyên lành, tự thấy bản thân cần phải chỉnh sửa cách sống. Có được những phút chốc tương tự, con người sẽ sống trong trắng hơn, lương thiện hơn, tốt đẹp hơn. Bài thơ đi dần về những triết lí thâm thúy của cuộc đời. Nó là lời nhắc nhở ta về 1 đạo lí sống từ nghìn xưa của dân tộc ta – lối sống ơn nghĩa, chung tình, uống nước nhớ nguồn. Ta ko được phép quên đi những mất mát hi sinh của những người đi trước, những người đã hi sinh mồ hôi và xương máu cho chúng ta hiện tại được lợi 1 cuộc sống bình an, độc lập. Cho nên, mỗi người đặc trưng là lứa tuổi trẻ phải biết sống có phận sự, sống sao cho xứng đáng với những gì mình được lợi.
Bài thơ được viết theo thể thơ 5 chữ, chỉ viết hoa chữ cái trước nhất của mỗi khổ khiến dòng xúc cảm liền mạch tạo cho bài thơ dáng dấp như 1 câu chuyện kể theo trình tự thời kì, kéo dài từ dĩ vãng tới ngày nay. Tác giả xây dựng được hình tượng vầng trăng giàu ý nghĩa tượng trưng, từ ấy giúp thi sĩ truyền tải những thông điệp thâm thúy tới độc giả. Bài thơ ko chỉ là câu chuyện của riêng tác giả nhưng là cả với những lứa tuổi đã từng đi qua chiến tranh, những tháng ngày gian khó nhưng tình nghĩa.
Đi qua tháng ngày bom rơi đạn lửa, con người ta sống trong thời bình bởi thế nhưng đơn giản quên đi 1 thời đã qua. “Ánh trăng” của Nguyễn Duy có trị giá muôn thời là bởi thế. Nó đã định hướng 1 lối sống nghĩa tình, chung tình ko chỉ với lứa tuổi lúc đó nhưng cả ngày nay và tương lai.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 3
Nhà thơ Nguyễn Đình Thi đã từng thẩm định “Tác phẩm vừa là kết tinh của tâm hồn người sáng tác, vừa là sợi dây truyền cho mọi người sự sống nhưng nghệ sĩ mang trong lòng”. Với bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy, thẩm định ấy trở thành đúng mực và chuẩn xác hơn bao giờ hết. Qua mạch xúc cảm dâng trào mãnh liệt, ta cảm thu được 1 ngòi bút thâm thúy, 1 trái tim tinh tế rung động, trước những thay đổi bé nhỏ nhất, và cả 1 khao khát nguyện vọng truyền cho mọi người lẽ sống, cách sống toàn vẹn, nghĩa tình.
Nguyễn Duy sinh 5 1948, ông thuộc lứa tuổi thi sĩ trưởng thành từ kháng chiến chống Mĩ. Thơ ông thiên về chiều sâu nội tâm với những trằn trọc day dứt, suy tư khôn ngôi. Hãy lật tới Anh trăng đầy chất triết lí, tìm về Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa, nhẹ nhõm, tình cảm nhóm lại tình yêu gia đình với Hơi ấm ổ rơm,… ta sẽ cảm nhận rõ nhất những trằn trọc, day dứt, suy tư say sưa đó trong suốt những tác phẩm của ông.
Trong sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Duy, lung linh đặc sắc 1 “ánh trăng” tròn đầy. Ánh trăng đó là lời thức tỉnh nhẹ nhõm nhưng vô cùng thâm thúy về triết lí nhân sinh, lẽ sống chung tình, nghĩa tình và những trằn trọc nghĩ suy trước cuộc sống tiên tiến đầy cám dỗ, đầy quên lãng và vô tình.
Hai khổ thơ trước nhất gợi lại những kỉ niệm đẹp, những tình cảm gắn bó giữa con người và vầng trăng trong dĩ vãng. 4 câu thơ nhẹ nhõm như những lời rủ rỉ, tâm sự, kể về 1 quãng thời kì của tuổi thơ, tuổi xanh, nhất là quãng thời kì chiến tranh gian truân. Ngôn ngữ thơ mộc mạc, bình dị: “hồi bé”, “hồi chiến tranh”. Câu thơ mở ra 1 ko gian rộng lớn, bát ngát sông nước, khoảng trời đó nuôi béo cả 1 tâm hồn tuổi thơ với bao khát vọng, khoảng rộng đó được mở ra rồi thu lại mật thiết, gắn bó với dĩ vãng biết bao nghĩa tình. Điệp từ “với” được nhắc lại 3 lần, nhấn mạnh sự thân thiện, gần gụi giữa con người với tự nhiên:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm
Cuộc sống “hồi bé”, “hồi chiến tranh” tuy gian nan, nặng nhọc nhưng chan hòa với tự nhiên. Cuộc sống đó bình dị, không lo nghĩ và bát ngát hoài bão như tự nhiên, như cánh rừng mặt bể. Chợt nhìn thấy, ta có 1 người bạn hiền hòa, gắn bó, “tri âm” – vầng trăng tròn đầy, hiền dịu. vẻ đẹp của trăng an ủi những vết thương do chiến tranh gây ra, an ủi những mệt mỏi, đau buồn của cuộc sống đó; trăng vỗ về cho con người bằng những sẻ chia lặng yên, bằng những đêm sát cánh bên nhau “đầu súng trăng treo”. Trăng theo ta trên mọi bước đường đi, là người bạn đi cùng tin tưởng nhất. Vì lẽ đó, trăng chính là hiện thân của dĩ vãng, của kí ức chan hòa nghĩa tình:
Trần trụi với tự nhiên hồn nhiên như cây cối ngỡ ko bao giờ quên cái vầng trăng nghĩa tình Vầng trăng đã được nhân hóa cao độ để biến thành người bạn ý thức của thi sĩ, 1 người bạn tri kỉ tri âm tưởng chừng sẽ ko bao giờ quên được. Thế mà, giữa dòng hồi ức tươi đẹp và bình an, tác giả chợt bất thần có những băn khoăn, vướng bận, mờ hồ, báo hiệu cho sự hiện ra của những lay động trong câu chuyện. Từ “ngỡ” như điểm nối tiếp tinh tế giữa 2 khổ thơ, làm bài thơ giữ được nét uyển chuyển trong cả nội dung và ngôn từ.
Khép lại nhẹ nhõm đẹp như mơ trong dĩ vãng ngòi bút tác giả đưa ta tới với ngày nay, với những thay đổi, cách biệt trong lòng người. Chiến tranh qua đi, người lính trở về guồng quay xô bồ và náo nhiệt của cuộc sống. Tác giả nhìn thấy 1 quy luật đáng buồn của cuộc sống: lúc được sống trong nhung lụa êm ấm, con người ta dễ quay lưng lại với dĩ vãng nặng nhọc, nghèo đói, dù ấy có là 1 dĩ vãng mộng mơ, xinh xắn và đáng quý. Quy luật đó đi từ sự quên lãng, thay đổi quá nhanh của con người:
Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường
“ánh điện, cửa gương” là cách nói hoán dụ cho cuộc sống tiện dung tiên tiến, xa vắng tự nhiên. Từ thay đổi trong cảnh ngộ sống, lòng người cũng dần thay đổi, khó nhìn thấy, nhưng hay là đã nhìn thấy mà cố tình quên đi. Vầng trăng từ chỗ là người bạn thân thiện gắn bó biến thành “người ngoài qua đường”. Vầng trăng thì 1 mực thủy thủy chung nghĩa “đi qua ngõ” như đợi người bạn cũ nhìn thấy, thế mà người bạn cũ ngày lâu nay đã quen với ánh sáng của bóng đèn vàng bọt giả tạo, giam mình trong 4 bức tường bê tông gạch đá chật hẹp tù túng nhưng tưởng cuộc sống đã phấn kích hơn xưa. Người ta đã để cho xi măng láng trơn tru đi những rung động, cảm xúc tinh tế của trái tim, và trát kín cả những khe sáng diệu huyền từ dĩ vãng rọi về. Sống cuộc sống như thế, phải chăng ta đang đánh đổi cái giàu sang trong tâm hồn lấy những tiện dung tiên tiến phù phiếm xa hoa, trong khi hạnh phúc thực sự luôn là 1 trái tim ngập tràn tình mến thương!
Sự quên lãng đó có thể là mãi mãi nếu ko có 1 chuyển biến bất thần: thị thành bị mất điện. Hoàn cảnh bài thơ là bước đột phá tạo xúc cảm dâng trào, giúp thi sĩ biểu hiện rõ nét xúc cảm, tư tưởng chủ đề của tác phẩm.
Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn
Cảnh huống tưởng như ko có gì mới mẻ, xa lạ, nhất là những 5 đầu giải phóng như thời khắc sáng tác bài thơ – 5 1978, mà đặt vào cảnh ngộ tác giả, nó làm nổi trội lên sự đối lập tương phản giữa ánh sáng và bóng tối. Các từ ngữ “thình lình”, “vội”, “bật tung” tạo nhịp thơ nhanh, mạnh; để rồi tất cả như sững lại, lặng đi bởi 1 vầng trăng tròn” “đột ngột” và lung linh. Chính giây phút đó đã làm nổi trội lên ý nghĩa tuyệt đẹp của toàn bài: con người hấp tấp, gấp gáp với cuộc sống tiên tiến lúc nhìn thấy vẻ đẹp của tự nhiên, cuộc sống thì thật sững sờ, bàng hoàng. Đã có “ánh điện” sáng trưng, người ta đâu cần ánh trăng diệu huyền mù mờ nữa, chỉ tới lúc thứ ánh sáng nhân tạo kia mất đi, người ta mới nhìn thấy người bạn cũ từng nguyện mãi mãi ko quên và sững người trước người bạn trăng tròn đầy, nguyên lành, luôn thủy chung đợi chờ. Khoảnh khắc người và trăng mặt đương đầu thì tình xưa nghĩa cũ dâng lên tới ngập tràn. Cuộc hội ngộ bất thần tạo rung động mạnh bạo và thức tỉnh lương tâm con người; cái “đột ngột” chẳng hề ở trăng, nhưng ở chính tâm cảnh tác giả – tâm cảnh thảng thốt, ngỡ ngàng của con người trước sự thay đổi của lòng mình và Sự vẹn tròn của trăng, để từ ấy đi tới những day dứt, suy tư.
Ví như khổ thơ thứ tư đẩy cảnh huống thơ tới cao trào thì khổ thơ thứ 5 lại “rưng rưng” trong sự xúc động mãnh liệt của thi sĩ.
Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng
Nhà thơ đối diện với trăng trong cái lặng yên có phần thành kính; từ “mặt” cuối câu thơ là từ nhiều nghĩa tạo ý thơ gợi mở cho người đọc, thi sĩ đối diện với trăng hay tự nhiên đối diện với con người; và có nhẽ cũng là ngày nay đối diện với dĩ vãng, tệ bạc vô tình với chung tình gắn bó. Bất thần gặp lại sức bạn cũ, thi sĩ chợt nhìn thấy thứ mặt nạ của thời kì đã che đậy tất cả, trong phút chốc đó, thi sĩ tưởng như “rưng rưng” cảm xúc – tự hổ hang với chính sự thay đổi vô tình của bản thân. Nhưng cũng đan xen vào nỗi hổ hang ấy, 1 xúc cảm nghẹn ngào vui sướng đang len lách vào trái tim khô cằn xưa nay nay của thi sĩ, gặp lại trăng – gặp lại sức bạn cũ, ông chợt hồi ức lại 1 quãng thời kì nhớ thương, với đồng, với bể, với sông với rừng. Cuộc sống ngày nay như dừng lại nhường chỗ cho dòng kí ức ùa về, nhường chỗ cho phút chốc tự nhìn lại bản thân. Câu thơ trải dài bao quát cả dĩ vãng và ngày nay, tự nhiên và con người, lao động và đấu tranh, thủy thủy chung nghĩa và tệ bạc vô tình. Trăng còn gợi tới hình ảnh của ngày nay, của vẻ đẹp tự nhiên mơ mòng hùng vĩ, gợi lên những bừng tỉnh đột ngột để nêu lên 1 khát vọng béo xả thân mai sau. Nhịp thơ nhanh, với 1 loạt các từ ngữ liệt kê “đồng”, “biển”, “rừng”, “sông” cuốn vào mạch xúc cảm của bài thơ, giúp người đọc như cùng chung xúc cảm với đối tượng, với cảnh ngộ trữ tình.
Từ những hồi ức và thức tỉnh, thi sĩ đi tới suy ngẫm và triết lí nhân sinh thâm thúy nói chung nội dung toàn bài thơ:
Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột
Trong cuộc gặp gỡ bất thần, trăng và người như có sự đối lập. Trăng biến thành tượng trưng của sự vĩnh hằng bình ổn, vầng trăng “cứ tròn vành vạnh” biểu trưng cho sự tròn đầy, toàn vẹn nghĩa tình của tự nhiên, cuộc sống và con người trong dĩ vãng dù cho con người nay đã thay đổi “vô tình”. Ánh trăng được nhân hóa “im phăng phắc”, gợi cái nhìn bao dong, khoan thứ nhưng nghiêm khắc của người bạn chung tình. Hình ảnh thơ được lấy từ hiện thực – tự nhiên bình ổn, vĩnh hằng để nói chung nên 1 lẽ sống cao đẹp 1 nghĩa tình, toàn vẹn, thủy chung và vị tha. Tấm lòng đáng trân trọng đó là tấm lòng của những người đồng đội đồng chí 1 thời chết sống vì nhau của đồng bào dân chúng đã san sớt từng “chia nhau củ sắn bùi/ Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”. Cao đẹp biết bao là tình người vị tha, bao dong, khoan thứ, vị tha để, người bạn vô tình được “giật thột” thức tỉnh và kịp có 1 thời cơ níu giữ dĩ vãng, níu giữ tấm lòng trong lành, thanh cao.
Có nhẽ vì vậy nhưng chỉ ánh nhìn “im phăng phắc” là đã đủ, câu thơ cuối dồn nén nghẹn ngào tạo âm vang béo trong lòng người đọc về những bừng tỉnh suy tư.
Ánh trăng gây nhiều xúc động bởi cách diễn đạt bình dị, rủ rỉ tâm sự, giọng thơ trầm tĩnh, Bài thơ ko chỉ giống 1 câu chuyện bé nhưng còn như 1 áng văn nghị luận xã hội đầy chất thơ, sự mạch lạc lần lượt của tự sự và nghị luận giúp bài thơ đi vào tâm não người đọc thật đơn giản, thiên nhiên, khắc sâu triết lí sống cao đẹp, chung tình có tình có nghĩa, biểu hiện niềm băn khoăn trằn trọc trước thực tại:
Mình về thị thành bóng gióNhà cao còn nhớ núi đồi nữa chăngPhố đông còn nhớ bản làngSáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng
Chất tự sự và chất trữ tình đan xen hòa quyện vào từng âm điệu, dòng thơ. Các chữ đầu dòng thơ ko viết hoa trình bày dòng xúc cảm mãnh liệt của tác giả. Nhịp thơ lúc ngân nga, vang, vọng, lúc dập dồn, mạnh bạo, khi trầm lắng ăm ắp suy tư tạo cho tác phẩm sự lưu loát, mượt nhưng, thiên nhiên và ăn nhịp trong dòng xúc cảm dâng trào.
Câu chuyện của thi sĩ ko chỉ dành riêng cho chính bản thân ông, nó còn có sức nói chung rất béo với cả 1 lứa tuổi trải qua những 5 dài mất mát của chiến tranh, nơi đạn bom, gian truân. Câu chuyện của vầng trăng còn gặp lại nhiều câu chuyện khác – cộng với nỗi xót xa, trằn trọc về cuộc sống thay đổi, như Ăn xin quá khứ với Ba Sương và Hai Hùng của Chu Lai, như Việt Bắc với “mình” và “ta” của Tố Hữu. Tất cả như đồng lòng đồng tình chung sức rung 1 hồi chuông béo tới người đọc: đừng bao giờ quên dĩ vãng đừng bao giờ sông tệ bạc vô tình. Cuộc sống dẫu có thay đổi lòng người dẫu có xa khác, mà đừng bao giờ quên đạo lí chung tình “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, đừng bao giờ đánh đổi nghĩa tình sâu nặng lấy những phù phiếm hão huyền.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 4
Cuộc sống là những chuỗi lay động và thay đổi nhưng con người chẳng thể nào lường trước được. Đôi lúc chúng ta bị cuốn theo dòng chảy vô tận của nó nhưng hấp tấp quên mất những trị giá, những tình nghĩa thuỷ chung cũng chưa xa trong dĩ vãng. Sau cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ lớn lao của dân tộc – trận đấu nhưng biết bao lăm máu và nước mắt đã đổ xuống cho sự hợp nhất của dân tộc, trận đấu nhưng trong nó hiển hiện bao lăm chiến công lừng lẫy, bao lăm tấm gương hi sinh quả cảm, chúng ta thật xót xa lúc phải chứng kiến sự hờ hững, lãnh đạm của con người trước những 5 tháng tưởng như chẳng thể nào quên đó. Văn chương thời gian ấy nhận thức rõ điều ấy. Nhiều tác phẩm đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh đầy ngỡ ngàng và đau xót đối với cái xã hội đang quanh quẩn trong nỗi lo cơm áo gạo tiền. Bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy là 1 trong số ấy.
Tác giả đặt đầu đề cho “bài thơ là Ánh trăng. Quả thật xuyên suốt tác phẩm là hình ảnh ánh trăng – vầng trăng của đồng quê, của rừng vàng, biển bạc. vầng trăng đó đã theo chân tác giả thuở còn thơ cho tới những 5 tháng mệt nhọc của tâm hồn con người với 1 vẻ đẹp tuy hoang vu nhưng diệu kì. Cao hơn nữa, con người và vầng trăng đã biến thành tri âm. Sợi dây gắn bó mối quan hệ ấy bền chặt, xoắn xuýt qua bao lăm chuyển biến của thời kì tới mức thi sĩ phải thốt lên :
Ngỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Nhưng cuộc đời chẳng hề sự kéo dài thẳng tắp của ngày bữa nay, chẳng hề bao giờ cũng đi theo dự trù của con người. Cái nhưng bữa qua ta nâng niu trân trọng bao lăm thì bữa nay rất có thể biến thành thừa mứa, bất nghĩa, lạ lẫm, lạnh lùng,… bấy nhiêu. Quá khứ dù xinh xắn tới đâu vẫn chỉ là dĩ vãng, Tần có thể bị che khuất bởi những toan lo, dự kiến với bao khát vọng ước mong của đời sống thường nhật. Ở đây tác giả đã kể lại câu chuyện đầy đắng cay của 1 vầng trăng bị quên lãng, bị lấn lướt bởi “ánh điện cửa gương”. Trong tâm não con người, vầng trăng tri âm của những ngày chưa xa đó, đau xót thay, giờ đây lại chỉ như “người ngoài qua,đường”. Cái ngớ thân quen lâu nay trở thành thầm lặng và lạ lẫm. Rồi ngay sau ấy, thi sĩ đã hình thành bước đột phá của tác phẩm, lúc để cảnh huống bất thần “bóng đèn tắt” xảy ra. Khi ấy, con người đối diện với vầng trăng tròn trặn ơn nghĩa trong dĩ vãng, khiến họ chợt nhìn thấy vẻ đẹp và trị giá thực sự của những ngày xưa cũ ẩn sau sự dịu dàng, bao dong của ánh trăng.
Trên cơ sở ấy, tác giả đã viết nên khổ thơ cuối, khổ thơ chứa đầy ý nghĩa triết lí thâm thúy của toàn bài thơ.
Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.
Vầng trăng vẫn còn ấy, toàn vẹn và cao thượng tới lạ đời. Mặc cho con người có hờ hững, lãnh đạm, nó vẫn toả sáng với bao vẻ đẹp thiên nhiên, thanh sạch. Vầng trăng ấy tượng trưng cho những tháng ngày gian truân, thiếu thốn nhưng hào hùng, quang vinh thuở trước, cho tấm lòng của dân chúng mến thương, che chở, đùm bọc cách mệnh:
Trăng cứ tròn vành vạnh
Những trị giá thực sự của dĩ vãng, những ơn nghĩa thuỷ chung của 1 thời oanh liệt – dù đã lùi xa ẩn mờ vào quá khứ mà vẫn trường tồn cùng thời kì. Sự tròn đầy, viên mãn của vầng trăng đặt cạnh sự vô tình của con người càng làm tác giả thêm day dứt, ăn năn trước tòa án lương tâm. Quả thật, chẳng có toà án nào xét ứng xử quên lãng của con người, chỉ có lương tri ở sâu thẳm tâm hồn mới đánh thức trong chúng ta phận sự với dĩ vãng. Sự cao thượng, vị tha của vầng trăng bất chấp ta vô tình, lạ lẫm – buộc thi sĩ phải nghĩ suy lại về chính mình. Bài thơ được sáng tác 5 1978, chỉ 3 5 sau ngày toàn thắng của dân tộc. Vì sao chỉ 3 5 với cuộc sống thành thị, với những ngổn ngang toan lo thường ngày lại có thể làm người ta quên lãng hơn mười nghìn ngày trong lửa đạn, thiếu thốn, trong ấm áp tình đồng chí, trong/vòng tay chở che của nhân dần ? vẫn biết ko có gì là mãi mãi trước sức mạnh xói mòn của dòng chảy thời kì mà những điều đang diễn ra vẫn khiến thi sĩ phải ngỡ ngàng nhìn lại.
Con người ta quên lãng nhanh quá ! Còn vầng trăng vẫn nặng lòng sáng soi. Với giải pháp nhân hoá tinh tế:
Ánh trăng im phăng phắc
Ta đã thấy sự bao dong cao cả của vầng trăng dĩ vãng. Nó yên lặng trước sự bạc nghĩa vô tình của con người, cái yên lặng dịu dàng, tha thứ mà lại như 1 lời trách cứ nghiêm khắc xoáy sâu vào tâm hồn thi sĩ. Thật lạ, chính sự yên lặng đó, tưởng như yếu đuối và cô đơn đó lại có sức mạnh khiến con người ta phải trầm mặc xét lại mình. Họ chợt nhìn thấy trị giá của những điều mình đã quên mất – dĩ vãng của chính mình và 1 thời hào hùng oanh liệt của toàn dân tộc:
Đủ cho ta giật thột
Giọng thơ như 1 lời tâm sự, rủ rỉ đầy trải nghiệm, từ “giật thột” được tác giả thử dụng rất khôn khéo, liên kết với nhịp thơ liền mạch giàu sức biểu cảm làm toát lên ý nghĩa toàn bài thơ. Nó ko chỉ trình bày sự hối hận của con người nhưng còn gửi gắm bên trong nhiều điều thi sĩ muốn nói với cái xã hội đang quay cuồng quanh vòng xoáy của bao toan lo và mưu tính.
Không có dĩ vãng thì sẽ ko có ngày nay và lại càng ko có mai sau! Tất cả những gì chúng ta đang có đều dựa trên thành tích của những ngày đã qua. Tất cả những gì chúng ta đang làm đều là nối tiếp những điều ông cha ta và chính chúng ta đã làm trong dĩ vãng. Phcửa ải trân trọng và giữ giàng dĩ vãng để có thể hướng đến mai sau. Phcửa ải chăng ấy chính là triết lí nhưng tác giả Nguyễn Duy muốn gửi gắm tới người đọc qua những vần thơ?
Mục tiêu của nghệ thuật là ảnh hưởng tới tâm hồn con người, làm chỉnh sửa con người và xã hội theo hướng tốt đẹp hơn. Bài thơ Ánh trăng, với những rực rỡ biệt lập về nghệ thuật và nội dung, đã kết thúc tốt nhiệm vụ ấy. Khổ thơ cuối bài là 1 chút “giật thột” của tác giả, hàm chứa trong ấy bao lăm triết lí về cuộc sống và cả sự thức tỉnh tới toàn xã hội chúng ta!
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 5
Trăng – hình ảnh giản dị nhưng thân thuộc, trong trắng và trữ tình. Trăng đã biến thành đề tài thường xuyên hiện ra trên những trang thơ của các nhà thơ qua bao thời đại. Ví như “ Tĩnh dạ tứ” của Lí Bạch tả cảnh đêm trăng sáng tuyệt đẹp gợi lên nỗi niềm nhớ quê hương, “ Vọng nguyệt” của Hồ Chí Minh trình bày tâm hồn sáng sủa, phong độ thung dung và lòng yêu tự nhiên khẩn thiết của Bác thì tới với bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy, chúng ta bắt gặp hình ảnh vầng trăng mang ý nghĩa triết lí thâm thúy. Đấy chính là đạo lí “uống nước nhớ nguồn”.
Những sáng tác thơ của Nguyễn Duy sâu lắng và thấm đẫm cái hồn của ca dao, dân ca Việt Nam. Thơ ông ko cố tìm ra cái mới nhưng mà khai thác, đi sâu vào cái tình nghĩa muôn thuở của người Việt. “Ánh trăng” là 1 bài thơ tương tự.Trăng đối với thi sĩ có ý nghĩa đặc trưng: ấy là vầng trăng tri âm, vầng trăng nghĩa tình và vầng trăng thức tỉnh. Nó như 1 hồi chuông cảnh tỉnh cho mỗi con người có lối sống quên đi dĩ vãng.
Tác giả đã mở màn bài thơ với hình ảnh trăng trong kí ức tuổi thơ của thi sĩ và trong chiến tranh:
“Hồi bé sống với đồngVới sông rồi với bểHồi chiến tranh ở rừngVầng trăng thành tri âm”
Hình ảnh vầng trăng đang được trải rộng ra trong cái ko gian yên ả và trong trắng của tuổi thơ. Hai câu thơ với vỏn vẹn mười chữ mà chừng như đã diễn đạt 1 cách nói chung về sự chuyển di cả cuộc sống con người. Mỗi con người sinh ra và béo lên có nhiều thứ để gắn bó và kết hợp. Cánh đồng, sông và bể là những nơi mai táng giữ bao kỉ niệm của 1 thời thơ dại nhưng khó có thể quên được. Cũng chính nơi ấy, ta bắt gặp hình ảnh vầng trăng. Với cách gieo vần lưng “đồng”, “sông” và điệp từ “ với” đã diễn đạt tuổi thơ được đi nhiều, xúc tiếp nhiều và được lợi hạnh phúc ngắm những cảnh đẹp của bãi bồi tự nhiên của tác giả.Tuổi thơ như thế chẳng hề người nào cũng có được ! Khi béo lên, vầng trăng đã theo tác giả vào trận mạc để “chờ giặc đến’.Trăng luôn sát cách bên người lính, cùng họ trải nghiệm sương gió, vượt qua những đau thương và ác liệt của bom đạn đối thủ. Người lính tiến quân dưới ánh trăng dát vàng tuyến đường, ngủ dưới ánh trăng, và cũng dưới ánh trăng sáng đù, hàn huyên của những người lính lại mở ra để vơi đi bớt nỗi lẻ loi, nỗi nhớ nhà. Trăng đã thật sự biến thành “tri âm” của người lính trong những 5 tháng máu lửa.
Khổ thơ thứ 2 như 1 lời nhắc nhở về những 5 tháng đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc hiền lành, bình dị. Vầng trăng đù, người bạn tri âm ấy, ngỡ như sẽ ko bao giờ quên được:
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
Vầng lưng 1 lần nữa lại hiện ra: “trần truồng”, “hồn nhiên”, “tự nhiên” khiến cho âm điệu câu thơ thêm liền mạch, chừng như nguồn xúc cảm của tác giả vẫn đang ngập tràn. Chính cái hình ảnh so sánh ẩn dụ đã tô đâm lên cái chất trần truồng, cái chất hồn nhiên của người lính trong những 5 tháng ở rừng. Cái vầng trăng mộc mạc và giản dị ấy là tâm hồn của những người thân quê, của đồng, của sông. của bể và của những người lính hồn nhiên, chất phác đó. Thế rồi cái tâm hồn – vầng trăng đó sẽ phải làm quen với 1 cảnh ngộ sống hoàn toàn mới mẻ:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện, cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Thời gian trôi qua cuốn theo mọi thứ như 1 cơn lốc, chỉ có tình cảm là còn ở lại trong tâm hồn mỗi con người như 1 ánh dương chói loá. Thế mà con người chẳng thể phản kháng lại sự chỉnh sửa ấy.Người lính 5 lâu nay cũng làm quen dần với những thứ xa hoa nơi “ánh điện, cửa gương”. Và rồi trong chính sự xa hoa ấy, người lính đã quên đi người bạn tri âm của mình, người bạn nhưng tưởng chừng không thể quên được, “người tri âm đó” đi qua ngõ nhà mình mà mình lại xem như ko quen ko biết. Phép nhân hoá vầng trăng trong câu thơ thật sự có cái gì ấy làm rung chạnh lòng người đọc bởi vì vầng trăng đó chính là 1 con người. Cũng chính phép nhân hoá ấy khiến cho người đọc thương cảm cho 1 “người bạn” bị chính người bạn thân 1 thời của mình quên lãng. Sự ồn ào của phố phường, những công tác mưu sinh và những nhu cầu vật chất thường ngày khác đã lôi kéo con người ra khỏi những trị giá ý thức đó, 1 phần vô tâm của con người đã lấn lướt lí trí của người lính, khiến họ biến thành kẻ quay lưng với dĩ vãng. Con người lúc được sống đầy đủ về mặt vật chất thì thường hay quên đi những trị giá ý thức, quên đi cái nền móng căn bản của cuộc sống, ấy chính là tình cảm con người. Nhưng rồi 1 cảnh huống bất thần xảy ra buộc người lính phải đương đầu:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn -đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Khi bóng đèn tắt, cũng là lúc ko còn được sống trong cái xa hoa, đầy đủ về vật chất, người lính bỗng phải đối diện với cái thực tại u tối. Trong cái “thình lình”, “đột ngột” đó, người lính vội bật tung cửa sổ và bất thần nhìn thấy 1 cái gì ấy. Đấy chẳng hề người nào lạ lẫm nhưng chính là người bạn tri âm 5 xưa của mình đây hay sao? Con người đó không phải biết được rằng cái người bạn tri âm, nghĩa tình, người bạn đã bị anh ta quên lãng luôn ở ngoài kia để kì vọng anh ta. “Người bạn đó” ko bao giờ bỏ rơi con người, ko bao giờ oán thù giận hay trách móc con người vì họ đã quên đi mình. Vầng trăng đó vẫn rất vị tha và độ lượng, nó cũng chuẩn bị đón chờ tấm lòng của 1 con người biết cải hối, biết vươn lên hoàn thiện mình. Cuộc đời mỗi con người ko người nào có thể đoán biết trước được. Không người nào mãi sống trong 1 cuộc sống thanh bình nhưng ko có gian nan, thách thức. Cũng như 1 dòng sông, đời người là 1 chuỗi dài với những lòng vòng, uốn khúc. Và chính trong những khúc quanh đó, những biến cố đó, con người mới thật sự hiểu được cái gì là quan trọng, cái gì sẽ gắn bó với họ trong suốt hành trình dài và rộng của cuộc đời. Hình như người lính trong bài thơ đã hiểu được điều ấy!
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”
Khi người đương đầu với trăng, có cái gì ấy làm cho người lính áy náy dù cho ko bị quở mắng 1 lời nào. Hai từ “mặt” trong cùng 1 dòng thô: mặt trăng và mặt người đang cùng nhau chuyện trò . Người lính cảm thấy có cái gì “rưng rưng” tự trong tận đáy lòng và chừng như nước mắt đang muốn trào ra vì xúc động trước lòng vị tha của người bạn “tri âm” của mình . Đương đầu với vầng trăng, bỗng người lính cảm thấy như đang xem 1 thước phim quay chậm về tuổi thơ của mình ngày nào, nơi có “sông” và có “bể”. Chính những thước phim quay chậm đó làm người lính trào dâng mà nỗi niềm và những giọt nước mắt tuôn ra thiên nhiên, ko chút gượng gạo ép nào! Những giọt nước mắt đó đã phần nào khiến cho người lính trở thành thanh thản hơn, làm tâm hồn anh trong trắng lại. 1 lần nữa những hình tượng trong tuổi thơ và chiến tranh được láy lại làm minh bạch những điều nhưng con người cảm thu được. Cái tâm hồn đó, cái vẻ đẹp mộc mạc đó ko bao giờ bị mất đi, nó luôn âm thầm sống trong tâm hồn mỗi con người và nó sẽ lên tiếng lúc con người bị thương tổn. Đoạn thơ hay ở chất thơ mộc mạc, thật tâm, tiếng nói bình dị nhưng thấm thía, những hình ảnh đi vào lòng người.
Vầng trăng trong khổ thơ thứ 3 đã thực thụ thức tỉnh con người:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”
Khổ thơ chung cuộc mang tính súc tích lạ mắt và đạt đến chiều sâu tư tưởng và triết lí. “Trăng tròn vành vạnh” là vẻ đẹp của trăng vẫn viên mãn, tròn đầy và không phải bị suy suyển dù cho trải qua biết bao thăng trầm. Trăng chỉ yên lặng phăng phắc, trăng ko nói gì cả, trăng chỉ nhìn, mà cái nhìn ấy đủ làm cho con người giật thột. Ánh trăng như 1 tấm gương để cho con người soi mình qua ấy, để con người nhìn thấy mình để thức tỉnh lương tri. Con người có thể chối bỏ, có thể quên lãng bất kỳ điều gì trong tâm hồn anh ta . Nhưng dù gì đi nữa thì những trị giá văn hoá ý thức của dân tộc cũng luôn vậy bọc và chở che cho con người.
“Ánh trăng” đã đi vào lòng người đọc bao lứa tuổi như 1 lời nhắc nhở đối với mỗi người: Nếu người nào đã lỡ quên đi, đã lỡ đánh mất những trị giá ý thức qúy giá thì hãy thức tỉnh và tìm lại những trị giá ấy. còn người nào chưa biết coi trọng những trị giá đó thì hãy nâng niu những kí ức quý giá của mình ngay từ hiện giờ, đừng để quá muộn. Bài thơ ko chỉ hay về mắt nội dung nhưng còn có những nét đột phá trong nghệ thuật. Thể thơ 5 chữ được áp dụng thông minh, các chữ đầu dòng thơ ko viết hoa trình bày những xúc cảm liền mạch của thi sĩ. Nhịp thơ biến ảo rất nhanh, giọng điệu tâm sự đã gây ấn tượng mạnh trong lòng người đọc.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 6
Nhà văn Nguyễn Tuân có lần từng nói: “Thơ là mở ra 1 cái gì nhưng trước câu thơ trước bài thơ đó chừng như vẫn còn bị phong kín” vì thế mỗi 1 sáng tác thơ ca đều phải mở ra 1 điều gì đó mới mẻ về tư tưởng về nội dung về nghệ thuật trong tâm não của người đọc. Nếu Lí Bạch đã từng nâng chén cộng với trăng sáng trên cao để thấm thía nỗi lẻ loi mình với bóng là 3, nếu Nguyễn Du đã để vầng trăng là nhân chứng cho mối lương duyên của Thúy Kiều – Kim Trọng, thì chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng coi trăng như 1 người bạn tri kỷ, thân thiện “Trăng nhòm khe cửa ngắm thi sĩ”. Cũng viết về vầng trăng, hình tượng vốn xưa nay đã biến thành nguồn cảm hứng vô tận của thi ca, mà bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy vẫn khêu gợi trong tâm hồn của mỗi bạn đọc những xúc cảm mới mẻ, thâm thúy và nhiều ý nghĩa.
Nguyễn Duy tên thật là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh 5 1948, ông là 1 thi sĩ chiến sĩ, đã từng tham dự dùng cho trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Sáng tác điển hình là tập thơ Ánh trăng, 1 trong những tập thơ ghi lại son quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Duy.
Ánh trăng được sáng tác ở thị thành Hồ Chí Minh, vào 5 1978, 3 5 sau ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam hợp nhất tổ quốc. Người lính chiến giã biệt trận mạc trở về giữa phố thị, sống trong cảnh hòa bình, tổ quốc đổi mới, trong khi ấy chừng như sự đủ đầy vật chất, cuộc sống ngổn ngang đã khiến con người ta vô tình quên đi những 5 tháng gian truân mà ơn nghĩa chung tình. Để lúc yên tĩnh dưới ánh trăng, thi sĩ mới bừng tỉnh nhìn thấy…
Trong 2 khổ thơ đầu mạch xúc cảm của Nguyễn Duy hướng về những kỷ niệm trong dĩ vãng, sự gắn bó của của vầng trăng trong từng bước đi của cuộc đời thi sĩ.
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với biểnhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỷ”
Ngay từ khổ thơ đầu thì thi sĩ đã mở ra trong 1 dòng hoài niệm vô cùng khẩn thiết về tuổi thơ dại của chính mình bằng nhịp thơ đều đặn, với những câu thơ 5 chữ ngắn gọn, đầy xúc cảm. Đấy là lời của 1 người lính từng đi qua chiến tranh gian truân này về sống giữa Sài Gòn xa hoa, người lính đó hồi ức về tuổi thơ, về thời trai tráng chinh chiến sa trường. Nếu khi bé cuộc đời của cậu nhỏ Nguyễn Duy gắn bó khăng khít với đồng ruộng, với dòng sông tươi mát, với hải phận rộng lớn, thì lúc béo lên vào trận đấu, cuộc sống của thi sĩ lại tiếp diễn gắn bó thâm thúy với tự nhiên núi rừng, như Tố Hữu nói trong Việt Bắc “Rừng che quân nhân rừng vây quân địch”. Thế mà dẫu cảnh ngộ, điều kiện sống có thay đổi thì duy chỉ có 1 thứ không hề chỉnh sửa đó là vầng trăng trên cao, vầng trăng đó trong lòng của tác giả đã biến thành tri kỉ, tri kỷ, là người bầu bạn trong những 5 tháng hoa niên, trong từng bước tiến quân đấu tranh. Trăng san sẻ những nỗi vui buồn, những niềm gian lao, đi tới đâu trăng theo tới đó, thân yêu, gần gụi cực kỳ.
Sự gắn bó, mối quan hệ và tình cảm của thi sĩ và vầng trăng được làm rõ qua mấy câu thơ.
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
Cuộc sống của tác giả, diễn ra từ còn ấu thơ tới tuổi thanh niên vào trận mạc vẫn luôn gắn bó khăng khít và “trần truồng” với tự nhiên, ko che đậy bất cứ điều gì, tác giả sống 1 cách dễ dàng, bình an và hồn nhiên như những loài cây cối với nhựa sống mạnh bạo bền bỉ. Trên trời có ánh trăng sáng khi nào cũng dõi mắt theo cuộc sống vui vẻ đó của thi sĩ, không xa lạ tới độ Nguyễn Duy cứ “ngỡ”, cứ đinh ninh cứng ngắc rằng bản thân mình sẽ chẳng bao giờ quên cái vầng trăng nghĩa tình, vằng vặc trên cao nhưng mình vẫn xem là tri kỷ suốt mấy mươi 5 cuộc đời kia.
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Thế mà những cái “ngỡ” thường khó có thể duy trì vì cuộc đời vốn chuyển đổi ko dừng, bởi vật chất lâu nay luôn quyết định tinh thần. Rời trận mạc, rời quê hương với những đồng ruộng, sông bể quê kệch, thi sĩ vào giữa phố thị, được sống trong 1 cuộc sống dư dả, xa hoa. Nếu buổi trước kia phải vật vạ, phục kích nơi rừng sâu um tùm, phải chân lấm tay bùn với ánh đèn dầu mờ ảo thì nay cuộc sống đã thay đổi, “ánh điện cửa gương”, đều là những thứ mới mẻ, dễ khiến người ta thích thú và sống phấn kích mãi rồi cũng quen đi. Tự dưng thi sĩ chẳng biết từ khi nào đã quên béng đi cái ánh sáng nhàn nhạt dịu nhẹ tới từ tự nhiên, tới từ vầng trăng nhưng mình vẫn hằng coi là tri kỷ. Không biết là do cuộc sống quá hối hả, ngổn ngang, hay lòng người vô tâm, quên mất kỷ niệm son sắt xưa cũ nhưng nay thấy vầng trăng ngự trên trời, cũng chẳng còn trân quý, chỉ là “người ngoài qua đường”. Nhắc đến đây bỗng thấy thật xót xa, buồn tủi cho vầng trăng kia quá, từng 1 thời sát cánh, san sẻ vui buồn từ đồng quê tới rừng già, từ thơ dại tới trưởng thành, đó nhưng chỉ vài 5 ngắn ngủi, vài ánh điện xa lạ mọi thứ đã thay đổi.
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Giữa sự trái ngang và buồn tủi như thế, bỗng 1 cảnh huống bất thần xảy tới – mất điện, căn phòng tối mịt, khiến người lính vốn quen với ánh điện sáng trưng quá bất ngờ và hoang mang. Ông bắt buộc tìm 1 nguồn sáng khác, cánh cửa mở ra, vầng trăng tròn “đột ngột” chiếu thẳng vào căn phòng u tối, chiếu thẳng vào tâm hồn của thi sĩ khiến ông giật thột.
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”
Vầng trăng và thi sĩ chừng như đối diện với nhau 1 cách trực tiếp và ngay thẳng nhất, mặt đương đầu, bao kỷ niệm ùa về ùa về trong tâm não của tác ví thử bão tố khiến đôi mắt này “rưng rưng” nước mắt, nào là vầng trăng tri kỷ vẫn 1 lòng 1 dạ sắt son giữa trời xanh, xa hơn nữa là hình ảnh cánh đồng, bờ biển thuở thơ dại, con sông xanh mát. Và có nhẽ nhớ nhất chính là hình ảnh cánh rừng, hình ảnh những 5 tháng đấu tranh đầy gian truân mà giàu những kỷ niệm chẳng thể nào quên. Nhưng mà chỉ độc nhất vô nhị 1 vầng trăng tri kỷ, vẫn bầu bạn, vẫn sẻ chia, vẫn dõi theo bước chân người lính chiến ko rời.
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”
Đối diện với trăng, thi sĩ chừng như bị lép vế, bởi sự mắc cỡ vì lầm lỗi vô tâm, nỡ quên mất những ơn nghĩa trong dĩ vãng, để chạy theo cuộc sống xô bồ sôi động, theo “ánh điện cửa gương”, tách biệt với tự nhiên, quên cả tri kỷ nhưng người đã từng “ngỡ ko bao giờ quên”. Trăng ko hờn trách, ko chỉ trích, trăng vẫn yên lặng soi sáng, phủ lên thi sĩ thứ ánh sáng xinh xắn và nhân đức. Điều đó càng khiến con người ta thêm “giật thột”, thêm ngỡ ngàng, thậm chí là sững sờ về bản thân, sự yên lặng thỉnh thoảng chính là liều thuốc hữu hiệu, khiến chúng ta phải tự xét soi lại. Sự bao dong, dịu dàng và chung tình của vầng trăng khiến thi sĩ hiểu ra được nhiều điều, có nhẽ cái “giật thột” đó chính là sự giác ngộ. Giác ngộ để tìm lại bản thân, để sống tốt hơn, để nhớ lại và trân quý những gì tốt đẹp trong dĩ vãng, để ko sống vô tình, bất nghĩa, vầng trăng chính là 1 tấm gương sáng về lòng chung tình của người tri kỷ, để người lính soi vào và suy ngẫm lại về bản thân mình suốt những 5 qua đã sống thực thụ nhơn nghĩa hay chưa.
Vầng trăng lâu nay vốn đã rất thân thuộc với con người, trăng chiếu rọi xuống những ánh sáng nhàn nhạt, dịu nhẹ như người bạn, người nhà, người tri kỷ chuẩn bị sẻ chia, ấp ủ và đi cùng với con người trên mọi nẻo đường. Ánh trăng của Nguyễn Duy là 1 bài thơ dẫu câu từ có vẻ dễ dàng, mộc mạc mà lại súc tích những ý nghĩa béo, đó là bài học về trí nhớ những ơn nghĩa trong dĩ vãng, là lời khuyên, là tấm gương về lối sống nhơn nghĩa, luôn trân quý, hàm ân những người, những cảnh vật xưa cũ. Bởi dù ấy có là những điều quá vãng, mà mãi luôn là những trị giá quan trọng xây dựng nên 1 tâm hồn, 1 cuộc đời, đơn giản quên lãng đồng nghĩa với việc vô tâm, vô cảm với cuộc đời.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 7
“Cát trắng” và “Ánh trăng” là 2 tập thơ của Nguyễn Duy, thi sĩ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. 1 hồn thơ tươi trẻ tỏa mát bóng tre, như con sóng vỗ dòng sông ấu thơ phảng phất hương vị đồng quê:
“Thuở bé tôi ra cống Na câu cáNíu váy bà đi chợ Bình LâmBắt chim sẻ ở vành tai tượng PhậtVà đôi lúc ăn cắp nhãn chùa Trầm“.
(Đò Lèn)
“Tre Việt Nam”, “Hơi ấm ổ rơm”, “Ánh trăng”, “Đò Lèn“… là những bài thơ lừng danh của Nguyễn Duy. Bài thơ “Ánh trăng” rút trong tập thơ cùng tên, được tác giả viết vào 5 1978, tại Thành phố Hồ Chí Minh, 3 5 sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Bài thơ như 1 lời hàn huyên thật tâm: Vầng trăng ko chỉ là vẻ đẹp tự nhiên tổ quốc nhưng nó còn gắn bó với tuổi thơ, với những ngày kháng chiến gian truân. Vầng trăng đối với mỗi chúng ta ko bao giờ có thể quên và đừng cố tình quên lãng.
Ví như trong bài thơ “Tre Việt Nam” câu thơ lục bát có lúc được tách ra thành 2 hoặc 3 dòng thơ để hình thành hiệu quả nghệ thuật biểu đạt gây ấn tượng thì ở bài thơ “Ánh trăng” này lại có 1 nét mới. Chữ đầu của dòng thơ, câu thơ ko viết hoa. Phcửa ải chăng thi sĩ muốn cho xúc cảm được dào trôi dạt theo dòng chảy của thời kì, kỉ niệm?
Hai khổ thơ đầu nói về vầng trăng của tuổi thơ và vầng trăng thời chiến tranh. Vầng trăng tuổi thơ trải rộng trên 1 ko gian rộng lớn: “Hồi bé sống với đồng – với sông rồi với bể”. Hai câu thơ 10 tiếng, gieo vần lưng (đồng – sông); từ “với” được điệp lại 3 lần nhằm diễn đạt 1 tuổi thơ đi nhiều, được hạnh phúc cảm nhận những vẻ đẹp kì thủ của tự nhiên, từng được ngắm trăng trên đồng quê, ngắm trăng trên dòng sông và ngắm trăng trên bãi bể. Tuổi thơ của chúng ta dễ có mấy người nào được cái cớ đó như thi sĩ? Thuở nhỏ thi sĩ Trần Đăng Khoa cũng chỉ được ngắm trăng nơi sân nhà: “Ông trăng tròn minh bạch – Soi rõ sân nhà em… (Trăng sáng sân nhà em). Tuổi thơ được ngắm trăng thích thế, như 1 chút hoài niệm xa vời.
Hai câu thơ tiếp theo nói về hồi máu lửa, trăng với người lính, trăng đã thành “tri âm”:
“hồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm.”
“Tri kỉ”: biết người như biết mình, bạn tri âm là người bạn rất thân, hiểu biết mình. Trăng với người lính, với thi sĩ trong những 5 ở rừng thời chiến tranh đã biến thành đôi bạn tri âm – “Người chiến sĩ nằm ngủ dưới trăng / Gối khuya ngon giấc bên song trăng nhòm” (Hồ Chí Minh). Giữa rừng khuya sương muối, người chiến sĩ đứng chờ giặc đến “Đầu súng trăng treo” (Chính Hữu). Nẻo đường tiến quân của người chiến sĩ nhiều đêm đã biến thành “nẻo đường trăng dát vàng”. Trăng đã san sẻ ngọt bùi hoan hỉ trong thú vui thắng trận với người lính tiền tuyến. Tổ quốc trải qua những 5 dài máu lửa, trăng với anh quân nhân đã vượt lên mọi tàn tàn phá diệt của bom đạn quân địch:
“Và vầng trăng, vầng trăng Đất nướcVượt qua quầng lửa, mọc lên cao”.
(Phạm Tiến Duật)
Các văn nhân xưa thường “đăng lâu vọng nguyệt”, còn anh quân nhân cụ Hồ 1 thời chiến trận đã nhiều phen đứng trên đồi cao, tiến quân vượt núi cũng say sưa ngắm vành trăng cao nguyên. Thật là thú vị lúc đọc vần thơ Nguyễn Duy vì nó đã mở ra trong lòng nhiều người 1 trường liên tưởng: “hồi chiến tranh ở rừng – vầng trăng thành tri âm”.
Khổ thơ thứ 2 như 1 lời nhắc nhở của tác giả về những 5 tháng gian khó đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc bình dị, hiền lành. Lại 1 vần lưng nữa hiện ra – 1 ẩn dụ so sánh làm nổi trội chất trần truồng, chất hồn nhiên người lính những 5 tháng ở rừng. Đấy là cốt cách của các anh:
“Trần trụi với thiên nhiênHồn nhiên như cây cối”
Vầng trăng là tượng trưng đẹp của những 5 tháng đó, đã biến thành “vầng trăng tri âm”, “vầng trăng nghĩa tình” ngỡ như ko bao giờ có thể quên. 1 ý thơ làm động tới đáy tâm hồn, như 1 sự thức tỉnh lương tâm đối với những kẻ vô tình: “Ngỡ ko bao giờ quên – Cái vầng trăng nghĩa tình”.
Sự chỉnh sửa của lòng người thật đáng sợ. Hoàn cảnh sống thay đổi, con người dễ chỉnh sửa, có khi dễ trở thành vô tình, có kẻ dễ biến thành “ăn ở bạc”. Từ ở rừng, sau thắng lợi về thị thành, được trưng diện và xài sang: ở buyn-đinh, cao ốc, quen ánh điện, cửa gương… Và “vầng trăng tri âm”, “vầng trăng nghĩa tình” đã bị người quên lãng, thờ ơ. Cách so sánh thấm thía làm chột dạ nhiều người:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường.”
Trăng được nhân hóa, âm thầm đi qua đường, trăng như người ngoài đi qua, chẳng còn người nào nhớ, chẳng còn người nào hay. Người có lương tâm, lương tri mới biết cải hối. Biết cải hối để tự hoàn thiện tư cách, tự vươn lên, hướng tâm hồn về ánh sáng và cái cao cả. Không đao phệ búa béo, ko đại ngôn, nhưng ngược lại, giọng thơ nói thầm như chuyện trò, thổ lộ hàn huyên, thi sĩ đang chuyện trò với mình. Chất trữ tình của thơ ca trở thành sâu lắng, thật tâm.
Cũng như dòng sông có thác ghềnh, có lòng vòng, uốn khúc. Cuộc đời cũng có nhiều bất định li kì. Ghi lại 1 cảnh huống “cuộc sống thành thị” của những con người mới ở rừng về thị thành, thi sĩ chỉ sử dụng 4 câu thơ 20 từ. Các từ “thình lình”, “vội”, “đột ngột” gợi tả tình thái đầy biểu cảm. Có nhà triết học nói: “Cuộc đời dạy ta nhiều hơn trang sách”. Vần thơ của Nguyễn Duy nói với ta rất nhiều:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Trăng xưa đã tới với người, vẫn “tròn”, vẫn “đẹp”, vẫn chung tình với mọi người, mọi nhà, với thi nhân, với người lính. Người ngắm trăng rồi suy ngẫm trong bâng khuâng:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng“.
Nguyễn Tuân từng coi trăng là có nhân”, thi sĩ Xuân Diệu, trong bài “Nguyệt cầm” viết cách đây 60 5 cũng có câu: “Trăng thương, trăng hở, lời trăng gần. Trở lại với tâm cảnh người lính trong bài thơ này. 1 cái nhìn đầy áy náy xót xa: “Ngửa mặt lên nhìn mặt”. Hai chữ “mặt” trong vần thơ: mặt trăng và mặt người cùng “đối diện đàm tâm”. Trăng chẳng nói, trăng hèn nào, thế nhưng người lính cảm thấy có cái gì rưng rưng. “Rưng rưng” tức là vì xúc động, nước mắt đang ứa ra, sắp khóc. Giọt nước mắt khiến cho lòng người thanh thản lại, trong trắng lại, cái tốt lành hé lộ. Bao kỉ niệm đẹp 1 đời người ùa về, tâm hồn gắn bó, chan hòa với tự nhiên, với vầng trăng xưa, với đồng, với bể, với sông, với rừng, với quê hương tổ quốc. Cấu trúc câu thơ song hành, với giải pháp tu từ so sánh, với điệp từ là cho thấy ngòi bút của Nguyễn Duy thật tài giỏi:… “như là đồng, là bể, như là sông, là rừng“. Đoạn thơ hay ở chất thơ bày tỏ thật tâm, ở tính biểu cảm, ở tính hình tượng và súc tích, từ tiếng nói hình ảnh đi vào lòng người, khắc sâu điều thi sĩ muốn hàn huyên với chúng ta 1 cách nhẹ nhõm nhưng thấm thía.
Khổ thơ cuối bài thơ mang tính hàm nghĩa lạ mắt, đưa đến chiều sâu tư tưởng triết lí:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.“
“Tròn vành vạnh” là trăng rằm, 1 vẻ đẹp viên mãn. “Im phăng phắc” là im như tờ, ko 1 tiếng động bé. Vầng trăng cứ tròn đầy và âm thầm “kể chi người vô tình” là tượng trưng của sự bao dong khoan thứ, của tình nghĩa chung tình toàn vẹn trong trắng nhưng không phải yêu cầu đền đáp. Đấy cũng chính là nhân phẩm cao cả của dân chúng nhưng Nguyễn Duy cũng như nhiều thi sĩ cùng thời đã phát hiện và cảm nhận 1 cách thâm thúy trong thời gian chiến tranh chống Mĩ.
“Ánh trăng” là 1 bài thơ hay. Thể thơ 5 chữ được áp dụng thông minh, tài giỏi. Sự phong phú vần điệu, tiếng nói trong trắng, giọng thơ tâm sự vừa hướng nội vừa hướng ngoại. Nhà thơ hàn huyên với người đọc những sâu kín nhất nơi lòng mình. Chất triết lí trầm lặng được diễn đạt qua hình tượng “ánh trăng” đã hình thành trị giá tư tưởng và nghệ thuật của bài thơ. Không nên sống vô tình. Phcửa ải chung tình toàn vẹn, phải tình nghĩa sắt son với bè bạn, đồng đội, với dân chúng ấy là điều nhưng Nguyễn Duy nói thật hay, thật cảm động qua bài thơ này.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 8
Là 1 trong những thi sĩ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Nguyễn Duy được biết tới với nhiều bài thơ hay, nhẹ nhõm, giàu xúc cảm chả hạn như Hơi ấm ổ rơm, Tre Việt Nam,… 1 trong những bài thơ được nhiều người để mắt ấy chính là bài thơ Ánh trăng. Bài thơ đã trình bày được sự tài giỏi của ông và trình bày rõ chất suy tư trong thơ của Nguyễn Duy.
Bài thơ Ánh trăng được thi sĩ Nguyễn Duy viết 5 1978. 1 lý do khiến bài thơ này được thích thú là bởi nội dung bài thơ chứa đựng những tình cảm thật tâm, mới lạ mà cực kỳ thâm thúy. Ở 2 khổ thơ trước nhất, thi sĩ đã đề cập những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ nơi quê nhà:
Hồi bé sống với đồngVới sông rồi với bểHồi chiến tranh ở rừngVầng trăng thành tri âm
Từ những ngày còn thơ dại, vầng trăng đã gắn bó với tác giả. Nhắc đến trăng là đề cập dòng sông, đồng ruộng, đại dương. Vậy do vậy dù có đi tới nơi đâu thì vầng trăng vẫn cứ gắn bó với con người. Con người đi 1 bước, vầng trăng cũng đi theo 1 bước. Vốn dĩ ban sơ trăng là bạn, đến lúc thi sĩ đi lính, tham dự vào trận mạc gian truân và thảm khốc, vầng trăng mới biến thành tri âm đối với thi sĩ. Khi này đối với thi sĩ, trăng biến thành người bạn chẳng thể thiếu. Trăng cộng với thi sĩ san sẻ những ngọt bùi, cùng thi sĩ vượt qua những gian nan trong cuộc đời người lính. Cũng chính vì vậy nhưng thi sĩ hiểu vầng trăng hơn. Nhà thơ mô tả về vẻ đẹp của ánh trăng với 1 xúc cảm trẻ trung, tươi mới:
Trần trụi với thiên nhiênHồn nhiên như cây cốiNgỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Vẻ đẹp của trăng là 1 vẻ đẹp bình dị, chẳng cần khoác lên mình bất kỳ thứ gì, trăng vẫn đẹp 1 cách không lo nghĩ và hồn nhiên. Cũng chính vì biểu trưng cho vẻ đẹp hồn nhiên nên trăng hòa mình vào tự nhiên cỏ cây. Trăng đẹp tương tự, gần gụi tương tự trăng lại còn từng đồng cam cộng khổ với mình nên thi sĩ ngỡ rằng sẽ chẳng bao giờ có thể quên được vầng trăng nghĩa tình đó.
Nhưng ấy là thi sĩ nghĩ vậy còn thực tiễn cho thấy thi sĩ đã có khi quên lãng vầng trăng:
Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường
Ví như ở tuổi thơ của mình tác giả sống gần gụi với tự nhiên, với sông, với bể, với rừng ngày giờ đây không gian sống của thi sĩ đã chỉnh sửa rồi. Ông sống ở thị thành, nơi có những ánh đèn chiếu sáng được mọi ngõ ngóc, mọi ko gian. Chính vì ánh sáng của bóng đèn, của cửa gương nhưng người ta ko còn nhớ tới ánh sáng của vầng trăng nữa. Dần dần, vầng trăng nghĩa tình ngày nào bị đẩy lùi vào lãng quên. Vầng trăng biểu trưng cho kỉ niệm, cho kí ức về những 5 tháng tranh đấu gian truân, cho những người bạn của tuổi thơ, cho những người đồng chí đã từng cùng nhau vào sinh ra tử. Vậy nhưng giờ đây, trăng biến thành người ngoài qua đường. Khi cuộc sống chỉnh sửa, nó kéo theo sự chỉnh sửa trong nghĩ suy của con người. Vầng trăng có nhẽ sẽ cứ trôi vào trong quá khứ tương tự giả dụ ko có chuyện thị thành bị mất điện:
Phòng buyn đinh tối omVội bật tung cửa sổĐột ngột vầng trăng tròn
Trong giây phút bóng đèn vụt tắt đó, ánh sáng của vầng trăng hiện lên thật bất thần. Hình như cộng với ánh trăng, mọi kí ức 5 xưa ùa về trong lòng tác giả. Đấy là sông, là bể, là rừng, là những 5 tháng đói nghèo, thiếu thốn mà vẫn luôn đong đầy hạnh phúc. Chính vì lẽ ấy đã làm cho thi sĩ trở thành rưng rưng:
Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng
Trăng vẫn tương tự, tròn trặn và nguyên lành. Thứ độc nhất vô nhị chỉnh sửa ấy chính là lòng người. Chính vì đối diện với vầng trăng nhưng vầng trăng ko nói gì làm cho thi sĩ cảm thấy hổ hang với chính bản thân mình. Đúng là vầng trăng nghĩa tình đã quá bao dong và khoan thứ.
Với lối diễn tả bình dị, bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy đã gây được nhiều xúc động đối với bạn đọc. Giọng thơ sâu lắng với thể thơ 5 chữ cô đọng làm cho bài thơ chứa chan xúc cảm. Qua bài thơ này, chúng ta cũng nên nhìn lại cách sống của bản thân để sống tốt đẹp hơn.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 9
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi làm thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ. Vừa mới hiện ra, Nguyễn Duy đã lừng danh với bài thơ “Tre Việt Nam”. Bài “Hơi ấm ổ rơm” của anh đã từng đoạt giải thưởng báo Văn Nghệ. Hiện nay. Nguyễn Duy vẫn tiếp diễn sáng tác. Anh viết đều và khỏe. “Ánh trăng” là 1 trong những bài thơ của anh được nhiều người ưa chuộng bởi tình khúc̉m thật tâm, thâm thúy, tứ thơ bất thần mới lạ.
Hai khổ thơ đầu tác giả đề cập những kỉ niệm đẹp:
“Hồi nhỏ sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng lị thành tri kỉ.”
Trăng gắn bó với tác giả ngay từ thời thơ ấu. Trăng gắn với đồng ruộng, dòng sông, đại dương. Dù ở đâu, đi đâu trăng cũng ở kế bên. Nhưng phải tới lúc ở rừng tức là khi tác giả sống trên trục đường Trường Sơn xa gia đình, quê hương vầng trăng mới thành “tri kỉ”. Trăng với tác giả là đôi bạn chẳng thể thiếu nhau. Trăng chia ngọt sẻ bùi, trăng đồng cam cộng khổ.
Tác giả nói chung vẻ đẹp của trăng, khẳng định tình cảm mến thương, quý trọng của mình đối với trăng:
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình.”
Trăng có vẻ đẹp cực kỳ bình dị, 1 vẻ đẹp ko cần trang sức, đẹp 1 cách không lo nghĩ, hồn nhiên. Trăng biểu trưng vẻ đẹp tự nhiên nên trăng hóa vào tự nhiên, hòa vào cây cối. “Vầng trăng tình nghĩa” bởi trăng từng chia ngọt sẻ bùi, đồng cam cộng khổ, bởi trăng là người bạn, tri kỉ, tri âm như tác giả đã nói ở trên. Đó thế nhưng có những thời kì tác giả đầu thú là mình đã quên lãng cái “vầng trăng nghĩa tình” ấy:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường.”
Trước đây, tác giả sống với sông, với bể, với rừng, hiện giờ môi trường sống đã chỉnh sửa. Tác giả về sống với thị thành. Đời sống cũng chỉnh sửa theo, “quen ánh điện”, “cửa gương”. “Ánh điện”, “cửa gương” biểu trưng cho cuộc sống khá giả, đầy đủ cao sang… dần dần “cái vầng trăng nghĩa tình” ngày nào bị tác giả quên lãng. “Vầng trăng” ở đây biểu trưng cho những tháng 5 gian truân.
Đấy là tình bạn, tình đồng chí được tạo nên từ những 5 tháng gian truân đó. “Trăng” hiện giờ thành “người ngoài”. Con người ta thường hay thay đổi tương tự. Bởi thế thiên hạ vẫn thường nhắc nhau: “ngọt bùi nhớ khi đắng cay”. Ở thị thành vì quen với “ánh điện, cửa gương”, quen với cuộc sống đầy đủ tiện dung nên thiên hạ ko thèm để mắt tới tới“vầng trăng” từng là bạn tri âm 1 thời. Phcửa ải đến khi toàn thị thành mất điện:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn.”
“Vầng trăng” hiện ra thật bất ngờ, giây phút đó, khoảnh khắc đó,… tác giả, sững sờ trước vẻ đẹp diệu kì của vầng trăng. Bao nhiêu kỉ niệm xưa bỗng ùa về làm tác giả cứ “rưng rưng” nước mắt:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”.
Nguyễn Duy gặp lại ánh trăng như gặp lại sức bạn tuổi thơ, như gặp lại sức bạn từng sát cánh bên nhau trong những tháng 5 gian truân. Tác giả ko dấu được niềm xúc động mãnh liệt của mình. “Vầng trăng” nhắc nhở tác giả đừng bao giờ quên những tháng 5 gian truân đó, đừng bao giờ quên tình bạn, tình đồng đội đồng chí, những người đã từng đồng cam cộng khổ. chia ngọt sẻ bùi trong những tháng 5 đấu tranh đầy gian khó thách thức.
Khổ cuối bài thơ, Nguyễn Duy đưa người đọc cùng đắm chìm trong suy tư, trong chiêm nghiệm về “vầng trăng nghĩa tình” 1 thời:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.… ”
Trăng vẫn chung tình mặc cho người nào chỉnh sửa, vô tình với trăng. Trăng bao dong và độ lượng biết bao! Tấm lòng bao dong khoan thứ đó “đủ cho ta giật thột” mặc dầu trăng ko 1 lời trách cứ. Trăng biểu trưng cho phẩm chất cao quý của dân chúng, trăng biểu trưng cho vẻ đẹp vững bền của tình bạn, tình chiến đấu trong những tháng 5 “ko thể nào quên”.
“Ánh trăng” của Nguyễn Duy gây được nhiều xúc động đối với nhiều lứa tuổi bạn đọc bởi cách diễn tả bình dị như những lời hàn huyên, lời đầu thú, lời tự nhắc nhở thật tâm. Giọng thơ trầm tĩnh, sâu lắng. Tứ thơ bất thần, mới lạ. “Ánh trăng” còn mang ý nghĩa triết lí về sự chung tình khiến người đọc phải “giật thột” nghĩ suy, nhìn lại chính mình để sống đẹp hơn, tình nghĩa hơn.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 10
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi thi sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Sau chiến tranh, Nguyễn Duy tiếp diễn làm thơ và thơ ông càng ngày càng trở thành đặm đà với 1 cá tính, giọng điệu “thân thuộc nhưng ko nhàm chán”.
Thơ Nguyễn Duy giản dị, gần gụi song đầy suy tư, chiêm nghiệm triết lí thâm thúy về cuộc đời và con người. Bài thơ “Ánh trăng” là 1 bài thơ điển hình cho hồn thơ ấy của Nguyễn Duy.Tác phẩm được viết vào 5 1978, 3 5 sau ngày giải phóng miền Nam, hợp nhất tổ quốc.
Qua bài thơ, Nguyễn Duy muốn lời nhắc nhở, thức tỉnh người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ơn nghĩa, chung tình cùng dĩ vãng, thức dậy trong tâm hồn người lính lòng trung hiếu vẹn tròn với cách mệnh, với dân chúng về những 5 tháng gắn bó với tự nhiên, với tổ quốc.
Bài thơ là 1 câu chuyện bé được kể theo trình tự thời kì từ dĩ vãng tới ngày nay. Dòng cảm xúc của thi sĩ cũng men theo dòng tự sự này nhưng biểu hiện tâm sự, suy ngẫm chiêm nghiệm. Trước hết, bài thơ mở ra những kỉ niệm đẹp, tình cảm gắn bó giữa con người và vầng trăng trong dĩ vãng bóng gió:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỉtrần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình
Với giọng thơ tâm sự, rủ rỉ, tác giả đã gợi lên những kỉ niệm của 1 quãng thời kì dài diễn ra từ còn bé cho đến khi trưởng thành biến thành người lính trong chiến tranh. Tất cả đều thấm đẫm ánh trăng. “Hồi bé” gắn mình với tự nhiên như với đồng ruộng, với sông bể của quê hương. Phệ lên biến thành người lính xông pha chiến trận gắn mình với rừng núi rộng lớn, mênh mang.
Trong cuộc đó, con người sống chan hòa với tự nhiên, bình dị, ấm áp, hiền hòa. Và vầng trăng “tri âm”, “nghĩa tình” đã minh chứng cho sự gắn kết giữa con người với tự nhiên, vũ trụ. Ở đây, Trăng được nhân hóa như con người và biến thành người bạn xuất sắc cộng với con người: Trăng san sẻ mọi vui buồn, gian lao, đồng cam cộng khổ an ủi những vết thương của chiến tranh bằng thứ ánh sáng dịu hiền nên biến thành người bạn “tri âm”, tri kỉ.
Con người sống “trần truồng với tự nhiên”, “hồn nhiên như cây cối”, 1 cuộc sống thanh thản, giản dị và thỏa lòng. Và trăng với người sống chan hòa, gắn bó đượm đà “nghĩa tình” với nhau. Vì thế, lòng đã tự hứa với lòng bằng 1 tấm lòng chung tình, nghĩa tình, son sắt: “bao giờ quên”. Nhưng từ “ngỡ” như vừa trình bày niềm xót xa, nhớ tiếc, hối hận; lại vừa báo hiệu trước sự thay đổi 1 nghĩa tình đáng lẽ cần phải trân trọng.
Ví như ở 2 khổ thơ đầu, tác giả đưa người đọc trở về với dĩ vãng xa xôi, thì tới với khổ 3, Nguyễn Duy lại đã đưa người đọc trở về với ngày nay trong sự ảnh hưởng của cảnh ngộ tới con người, khiến con người quên lãng vầng trăng:
Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường
Thành phố là 1 vị trí khác, hoàn toàn mới mẻ, đối lập với môi trường sống hồi bé và lúc còn là người lính trên trận mạc. Hình ảnh “ánh điện cửa gương” là hình ảnh hoán dụ, tượng trưng cho cuộc sống đủ đầy, tiện dung, khép kín trong những căn phòng tiên tiến nơi phồn hoa đô thị, rời xa với tự nhiên.
Từ ấy, thi sĩ đã diễn đạt sự chỉnh sửa tình cảm của con người: “Vầng trăng tri âm, nghĩa tình” kia đã biến thành “người ngoài qua đường”. Vầng trăng đi qua ngõ mà con người thờ ơ, hờ hững, ko còn nhìn thấy trăng từng là người bạn tri âm, nghĩa tình 1 thời nữa.
Câu chuyện tâm sự được kể ngắn gọn, hàm súc, mộc mạc, giản dị nhưng thật tâm; những câu chữ đầu dòng thơ ko viết hoa đã diễn đạt dòng suy tư triền miên ko dứt của thi sĩ trước sự chảy trôi của thời kì, 5 tháng và sự chỉnh sửa của lòng người trước cuộc sống tiện dung.
Tưởng dường như Trăng cứ thế nhưng chìm khuất đi mãi mãi, người với Trăng sẽ chẳng còn thời cơ nhưng gặp mặt nhau. Bởi trước phồn hoa đô hội, dưới ánh sáng cửa gương, bóng đèn, dưới sự bận rộn, toan lo cho cuộc sống của con người thì Trăng sẽ trở thành nhạt nhòa, chìm khuất mà nó đã có cơ hội bừng sáng lên lúc 1 cảnh huống bất thần xảy tới, để rồi đánh thức biết bao lăm là suy ngẫm, kỉ niệm dội về trong lòng thi nhân:
Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn
Nếu ở các khổ thơ trước, giọng thơ đều đều, chậm chạp, triền miên trong những kỉ niệm tươi đẹp của dĩ vãng thì tới khổ 4, giọng thơ đã đột ngột cất cao, trình bày sự choáng ngợp, bất thần trước sự hiện ra đột ngột của vâng trăng trước khung cửa sổ.
Mất điện, theo 1 lẽ thiên nhiên lúc con người chỉ tìm đến nơi có ánh sáng, hành động phản xạ như 1 lề thói “vội bật tung cửa sổ” và con người đã vô tình bắt gặp “vầng trăng tròn” nghĩa tình 5 nào. Nghệ thuật đảo ngữ đã đẩy từ “đột ngột” lên đầu câu thơ, nhấn mạnh tới sự ngỡ ngàng, kinh ngạc, sững sờ của con người lúc bắt gặp vầng trăng. Vầng trăng tròn vành vạnh, chứa chan nghĩa tình vẫn luôn dõi theo, đi cùng cùng con người, vẫn luôn âm thầm rạng ngời không phải hao khuyết.
Còn con người thì quên lãng vầng trăng nên lúc bắt gặp vầng trăng mới cảm thấy bất thần, đột ngột tới tương tự. Mọi khoảng lặng bao quanh rất cần cho khi này, mọi thứ như dừng trôi đi, nhường chỗ cho 2 tâm hồn gặp mặt:
Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng
Nhà thơ âm thầm đối diện với trăng “Ngửa mặt lên nhìn mặt” và bùi ngùi “rưng rưng” như trực trào nước mặt sắp khóc, vừa vui tươi, vừa nghẹn ngào ko nói được thành lời. Từ “mặt” ở cuối câu thơ đầu là từ nhiều nghĩa, hình thành sự đa nghĩa của ý thơ: Nhà thơ đối diện với vầng trăng, người bạn tri âm nhưng mình đã quên lãng.
Người đối diện với trăng, trăng đối diện với người hay chính là dĩ vãng đối diện với ngày nay, thủy thủy chung nghĩa đối diện với sự tệ bạc, vô tình. Đối diện với trăng, thi sĩ như soi thấy cả mình trong ấy, như được sống lại với những 5 tháng gắn bó với tự nhiên “đồng, sông, rừng, bể”.
Thành ra, đã khiến cho con người thân thơ “rưng rưng” xúc động. Sự xúc động đó vừa là thú vui lúc được sống lại với dĩ vãng; lại vừa là giọt nước mắt của sự ân hận, cảm thấy hổ hang, hối hận về sự thay đổi của chính mình. Giọng thơ chuyển từ sự bất thần, đột ngột chuyển sang xúc động “rưng rưng”. Điệp ngữ “như là”, liên kết với giải pháp liệt kê hình ảnh “đồng – sông – rừng – bể” đã khiến nhịp thơ trở thành trầm lắng, chậm chạp và những lớp sóng của hoài niệm xa xôi cứ từ đâu ùa về thật xúc động thiêng liêng.
Từ hồi ức tới ngày nay, từ ngày nay đến xúc động rưng rưng và chung cuộc lắng dần vào trong những suy ngẫm, chiêm nghiệm. Đấy là những khoảnh khắc bừng ngộ của tâm hồn thi sĩ nhưng cũng chính là lời nhắn nhủ tha thiết nhưng Nguyễn Duy muốn gửi gắm trong cuộc đời:
Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.
Suốt chiều dài bài thơ, Trăng được mô tả với rất nhiều những định ngữ không giống nhau như: trăng tri âm, trăng nghĩa tình, vầng trăng tròn và chung cuộc kết tinh thành “Trăng cứ tròn vành vạnh”. Điều ấy đã cho thấy, trăng biến thành tượng trưng cho sự bình ổn, vĩnh hằng, ko chỉnh sửa; tượng trưng cho sự tròn đầy, chung tình, toàn vẹn của tự nhiên tươi đẹp trong dĩ vãng, trong ngày nay và cả mai sau, cho dù lòng người thay đổi, khuyết thiếu “vô tình”.
Hình ảnh ánh trăng được nhân hóa với thái độ “im phăng phắc” gợi cho chúng ta liên tưởng đến cái nhìn nghiêm khắc như trách móc, nhắc nhở con người về thái độ “vô tình” tệ bạc, quên lãng của chính mình. Nhưng cùng lúc thái độ “im phăng phắc” ấy của trăng cũng chất chứa cả sự bao dong, nhân đức, khoan thứ của người bạn chung tình, nghĩa tình. Bởi dù lòng người chỉnh sửa mà trăng vẫn dõi theo người, vẫn âm thầm rạng ngời, vẫn cứ “tròn vành vạnh”.
Dòng thơ cuối dồn nén biết bao lăm là xúc cảm trong cái “giật thột” của con người. Chính sự yên lặng của trăng đã khiến cho con người phải “giật thột” thức tình, hay ấy chính là cái “giật thột” của tư cách, của lương tâm, là lời cải hối thật tâm để rửa sạch tội tình, để tâm hồn trở thành trong lành và sống tốt đẹp hơn.
Lời thơ chuyển từ “vầng trăng tròn vành vạnh” sang hình ảnh “ánh trăng” chất chứa nhiều ý nghĩa nói chung: giả dụ vầng trăng tròn là để nói về dĩ vãng chung tình, nghĩa tình nguyên lành thì “ánh trăng” lại để đề cập vầng hào quang của dĩ vãng, ánh sáng của lương tâm, của đạo đức soi rọi xua tan đi những bóng tối của sự quên lãng, bạc nghĩa và làm con người thức tỉnh, tâm hồn trở thành trong trắng hơn, xinh xắn hơn.
Thành ra, ánh trăng của Nguyễn Duy là 1 thứ vầng trăng mang đầy tính nhân bản, nhân văn thâm thúy. Nó biến thành 1 bài học ko chỉ dành riêng cho những người lính nhưng còn có ý nghĩa với tất cả mọi người, mọi thời đại để rồi từ ấy, tự mỗi người trong mỗi chúng ta sẽ tự đối diện với chính mình, với dĩ vãng xem mình đã sống ra sao, như thế nào…
Bài thơ liên kết hài hòa, thiên nhiên giữa biểu cảm và tự sự, hình thành như 1 câu chuyện riêng, 1 lời hàn huyên thật tâm, 1 lời tự nhắc nhở có giọng trầm tĩnh nhưng sâu lắng. Kết cấu và giọng điệu làm nổi trội chủ đề và tạo sức truyền cảm cho bài thơ.
Hình ảnh thơ vừa chi tiết, vừa nói chung, mang ý nghĩa tượng trưng sâu xa và chất chứa chiều sâu suy ngẫm, triết lí. Các câu thơ liền mạch, ko dùng dấu câu, ko viết hoa đầu dòng (trừ chữ cái đầu mỗi khổ thơ) như diễn đạt dòng tâm sự miên man, tha thiết, sâu lắng.
Tóm lại, qua bài thơ, người đọc thấy được những hàm ý sâu xa và những bài học mang tầm triết lí thâm thúy nhưng thi sĩ muốn gửi gắm đến người đọc, ấy là thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ơn nghĩa chung tình trong dĩ vãng.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 11
Nguyễn Duy thi sĩ có nhiều sáng tác gần gụi, mộc mạc. Bài thơ “Ánh trăng” của tác giả được sáng tác 5 1978 tại thị thành Hồ Chí Minh bài thơ mượn những hình ảnh vô tri vô giác đánh thức và làm biến chuyển xúc cảm của con người.
Bài thơ Ánh trăng mở màn bằng hình ảnh ánh trăng không xa lạ, gắn bó với những kỉ niệm đẹp gắn bó với tuổi thơ, với thời kì diễn ra chiến tranh thảm khốc:
Hồi bé sống với đồngVới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm.
Hình ảnh “ánh trăng” có thể nói đã biến thành tượng trưng đẹp trong tuổi thơ của tác giả, gắn bó với kỉ niệm tuổi thơ đẹp và khó quên. Ánh trăng nhẹ nhõm lan tỏa từ cánh đồng quê hương, từ dòng sông bến nước nơi giúp nuôi dưỡng tâm hồn của mỗi con người.
Tới thời kì lúc chiến tranh nặng nhọc, thảm khốc thì ánh trăng từ người bạn tuổi thơ đã chuyển sang thành người bạn tri kỉ chung tình, son sắt. Tác giả Nguyễn Duy tinh tế lúc nhân hóa ánh trăng thành 1 người bạn tri âm của những anh quân nhân tham dự chiến tranh. Sự gắn bó giữa ánh trăng và người quân nhân thật đáng quý trọng biết bao. Khổ thơ tiếp theo tác giả đã biến ánh trăng trở thành gần gụi và sắt son:
Trần trụi giữa thiên nhiênHồn nhiên như cây cốiNgỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Trong bất kì cảnh ngộ nào thì “ánh trăng” vẫn nguyên lành, khoáng đạt làm cho tác giả có cảm giác “ko bao giờ quên”. Vầng trăng tỏa ánh sáng trình bày nghĩa tình, thủy chung luôn nhắc nhở tác giả ko được quên đi hình ảnh đáng nhớ và chung tình ấy. Nhưng tác giả đã quên lãng đi hình ảnh vầng trăng:
Từ hồi về thị thànhQuen bóng đèn của gươngVầng trăng đi qua ngõNhư người ngoài qua đường
Trở về cuộc sống sau chiến tranh, hòa bình quay về, cuộc sống với ánh bóng đèn hiện đi ngoài nghi đã làm cho tác giả bỏ quên đi ánh trăng chính là quên đi người bạn tri âm ngày xưa. Trong 2 khổ thơ sau giọng thơ chùng xuống, cách dùng từ “người ngoài” gợi lên cảm giác xót xa.
Con người và ánh trăng từng là bạn tri âm, tri kỉ thân thiện mà giờ đây tác giả vô tâm, thờ ơ xem như kẻ qua đường. Phép so sánh “như người ngoài” đã khiến người đọc cảm thấy đớn đau và xót xa. Cảnh huống đặc trưng đã khiến tác giả nhìn thấy ngỡ ra nhiều điều:
Thình lình bóng đèn tắtPhòng buyn-đinh tối mịt,Vội bật tung cửa sổ,Đột ngột vầng trăng tròn.
Tới lúc “bóng đèn tắt” tác giả giật thột nhìn thấy căn phòng tối mịt từ, sự chuyển biến mau chóng khiến mọi thứ trở thành chỉnh sửa. Cửa sổ “bật tung”, tác giả cảm thấy hổ hang lúc “đột ngột vầng trăng tròn”. Câu thơ này trình bày rằng từ xưa tới này trăng vẫn tròn như thế, chỉ có con người vô tâm mới ko nhìn thấy.
Tới khổ thơ này, tác giả nhìn thấy sự vô tâm, lãng quên của bản thân đối với dĩ vãng, ánh trăng từng là người bạn thân thiện 1 thời gắn bó giờ đây ta quên lãng thật hổ hang. Tới khổ thơ cuối:
Vầng trăng tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật thột
Phép đối lập song song đủ khiến cho lương tâm con người nhìn thấy được nhiều điều. Tác giả dùng từ “vành vạnh”, “phăng phắc” để người đọc nhìn thấy sự nghiêm khắc của ánh trăng. Cuộc sống có nhiều sự chỉnh sửa từ chiến tranh tới cuộc sống tiên tiến mặc dầu con người chỉnh sửa, ánh trăng xưa vẫn tròn vẫn bao dong và rộng lượng với con người. Khổ thơ cuối để lại những sự xúc động, nghẹn ngào về ánh trăng thời tiên tiến.
Giọng điệu bài thơ tâm sự, tự sự như là tự sự hoài niệm về dĩ vãng của tác giả gắn bó với trăng, người bạn thân thiện bên nhau từ tuổi thơ cho đến kháng chiến. Ánh trăng của tác ví thử nhắc nhở với con người về quãng thời kì chiến tranh lúc người lính gắn bó với tự nhiên.
Bài thơ nhắc nhở về tính chung tình, biết mến thương và quý trọng nhau, sống ko được quên đi dĩ vãng xưa.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 12
Trong thơ ca, trăng vốn là nguồn cảm hứng sáng tác bất tận cho các thi nhân. Ta biết tới ánh trăng làm bạn với Bác trong ngục; ta biết tới 1 vầng trăng kì bí của Hàn Mặc Tử. Và ta còn phải đề cập trăng trong tác phẩm Ánh trăng của thi sĩ Nguyễn Duy. Vầng trăng tự nó như 1 thứ thuốc thử, 1 lời nhắc nhở đối với mỗi con người về cách sống, cách xử sự trong cuộc đời.
Khởi đầu bài thơ, là hình ảnh bóng gió nhưng bình dị giữa con người và trăng:
Hồi bé sống với đồngVới sông rồi với bểHồi chiến tranh ở rừngVầng trăng thành tri âm
Lời thơ mộc mạc tựa như 1 lời rủ rỉ, tâm sự, liên kết với điệp từ “với” cho thấy tuổi thơ đầy giản dị, mộc mạc, gắn bó với cỏ cây, tự nhiên. Và trong những người bạn đó, chẳng thể thiếu vầng trăng mát lành, luôn ở kế bên san sẻ mọi buồn vui gian nan trong suốt quãng đời tuổi thơ, bởi thế, “vầng trăng thành tri âm”.
Vầng trăng hơn 1 người bạn thấu hiểu và thông cảm cho những xúc cảm, những gian nan, nặng nhọc nhưng bạn phải trải qua. Trăng hiện lên trần truồng gần gụi, ko chút suy tính, chuộc lợi: trần truồng với tự nhiên/ hồn nhiên như cây cối. Giữa trăng và người là 2 hình tượng sóng đôi, song song đi cùng với nhau, giả dụ trăng hiện ra thì còn người lại luôn bị che khuất đi. Để rồi cuối khổ thơ thứ 2, con người phải giật thột, thảng thốt thốt lên:
Ngỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Những tưởng những 5 tháng bên nhau, cùng san sẻ gian truân ngọt bùi, con người sẽ chẳng thể quên được người bạn tri âm của mình. Ngờ đâu cuộc đời có quá nhiều nỗi truân chuyên, nhiều điều lo âu khiến ta vụt mất những điều giản dị và ý nghĩa nhưng không phải hay biết. Chữ “ngỡ” đặt đầu câu như 1 lời độc thoại thảng thốt, 1 lời ân hận, cải hối muộn mằn của con người. Hạnh phúc bình dị, đơn sơ thuở nào bị cái hào nhoáng, xa hoa vật chất bình thường che khuất mất, để ta vô tình quên lãng những điều thiêng liêng:
Từ hồi về thị thànhQuen ánh điện cửa gươngVầng trăng đi qua ngõNhư người ngoài qua đường
Khổ thơ thứ 3, vầng trăng đã được tư cách hóa thành 1 con người chi tiết. Ngỡ rằng vầng trăng đó vẫn là tri âm, nghĩa tình bền chặt ngờ đâu giờ đây lại chẳng khác gì người ngoài nước lạnh. Thời gian có sức hủy hoại thật kinh khủng, nó có thể biến 1 tình cảm vốn thiêng liêng, cao đẹp, nay biến thành những mối quan hệ như chưa hề quen biết. Sự thực phũ phàng bởi thời kì, bởi lòng người chỉnh sửa khó nhưng lường trước được.
Trong vòng xoáy của đồng bạc, con người mê mải xả thân kiếm tìm những xa hoa, dục vọng, để rồi lúc: “Thình lình bóng đèn tắt/ phòng buyn đinh tối mịt” , lúc đó con người mới có thời kì tự chiêm nghiệm, suy ngẫm lại. Nguyễn Duy đã lấy 1 sự việc vô cùng tầm thường, mất điện, để biến nó thành nút thắt, đẩy bài thơ lên tới cao trào, cũng chính bởi khoảnh khắc ấy con người mới có dịp tự nghĩ suy về chính những xử sự của mình trong cuộc sống.
Vội bật tung cửa sổĐột ngột vầng trăng tròn
Cả khổ thơ là những chuỗi hành động gấp gáp, liên tục nhau. Khi con người ta mất đi ánh sáng nhân tạo, tức khắc phải tìm tới 1 nguồn sáng khác – ánh sáng thiên nhiên. Và đột ngột họ gặp lại sức bạn 5 xưa. Họ kinh ngạc, ngỡ ngàng, tới nỗi chẳng nói thành lời. Trăng vẫn vậy, vẫn vẹn tròn, chung tình và biết bao xúc cảm ùa về trong tác giả: “Ngẩng mặt lên nhìn mặt/ có cái gì rưng rưng/ như là đồng là bể/ như là sông là rừng”.
Trong giây phút lặng yên bỗng nhiên, mặt người đối diện với mặt trăng, kí ức của những ngày gắn bó lại ùa về trong tác giả. Là đồng, sông, bể, rừng những người bạn gắn bó trong suốt thuở thiếu thời và những 5 tháng kháng chiến bền chí, gian truân. Khuôn mặt của trăng chính là dĩ vãng ơn nghĩa, chung tình nhưng con người đã vô tình quên lãng. Qua bao lăm thăng trầm, bất định trăng vẫn nguyên lành, vẫn chung tình khoan thứ với con người:
Trăng cứ tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật thột.
Khổ thơ áp dụng hàng loạt các từ láy: vành vạnh, phăng phắc, mỗi từ láy lại mang lại những trị giá biểu cảm không giống nhau. Từ láy vành vạnh cho thấy sự ơn nghĩa, chung tình nguyên lành của vầng trăng từ dĩ vãng tới ngày nay. Từ láy phăng phắc lại là cái yên lặng giúp cảnh tỉnh con người, cái nhìn đầy nghiêm khắc để con người nhìn thấy sự bạc nghĩa của chính mình.
Nhưng cùng lúc sự yên lặng đó cũng cho thấy thái độ bao dong, khoan thứ của vầng trăng, hay rộng ra là của dĩ vãng, của dân chúng thủy thủy chung nghĩa. Cái giật thột ở cuối bài cho thấy sự ân hận, đã nhìn thấy những sai trái của bản thân. Thật tinh tế và khôn khéo, Nguyễn Duy đã sử dụng hình ảnh vầng trăng, cộng với công đoạn nhận thức của đối tượng trữ tình để làm bật lên tư tưởng, chủ đề của tác phẩm.
Bằng giọng điệu tâm sự thiên nhiên, thật tâm, hình ảnh giàu tính tượng trưng bài thơ như 1 lời nhắc nhở tới muôn lứa tuổi. Nhắc nhở về lối sống ơn nghĩa chung tình, hàm ân dĩ vãng, những người đã hi sinh để cho chúng ta có cuộc sống bình an hạnh phúc như ngày bữa nay. Bài thơ có mặt trên thị trường đã lâu, mà vẫn giữ mãi trị giá nhân bản tốt đẹp của nó.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 13
Bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy có mặt trên thị trường 5 1978, 5 tổ quốc đã bước vào công cuộc kiến thiết xây dựng tổ quốc. Cuộc chiến tranh đã đi qua mà dư vang của nó vẫn còn văng vẳng trong tâm hồn nhiều lứa tuổi, như 1 quy luật cuộc sống sau chiến tranh với những ngổn ngang toan lo xây dựng đã làm người ta quên đi dĩ vãng, quên đi ơn nghĩa của bao người. “Ánh trăng” có mặt trên thị trường trong dòng cảm hứng cải hối, tự truyện của văn chương sau những 5 1978.
Ánh trăng trong văn chương luôn là đề tài gắn với lãng mạn. Với Nguyễn Duy, ánh trăng biểu đạt 1 hàm nghĩa mới, mang dấu ấn của tình cảm thời đại. “Ánh trăng” là hình ảnh của dĩ vãng, là dân chúng, người lính, lí tưởng đấu tranh, “Ánh trăng” được viết theo thể thơ 5 chữ gồm 6 khổ và bố cục 3 phần tương ứng với 3 công đoạn, 3 cảnh ngộ không giống nhau trong cuộc đời người lính. Hai khổ đầu là sự gắn bó giữa người lính với ánh trăng. Hai khổ sau là những quên lãng, 2 khổ chung cuộc là lời đầu thú, tự nhắc nhở mình ko được quên lãng dĩ vãng.
Hình ảnh gắn liền với 1 dĩ vãng tình nghĩa gắn bó là ánh trăng tri âm: “Vầng trăng nghĩa tình”. Trong dĩ vãng đó, người lính sống với vầng trăng, bầu bạn với vầng trăng. Thời gian của dĩ vãng được tính theo trình tự sớm muộn: hồi bé: những kỉ niệm mộc mạc nhưng đáng nhớ, hồi chiến tranh ở rừng. Hai đoạn ấy tình nghĩa gắn liền với trăng, vầng trăng là tri âm, nghĩa tình.
Ý nghĩa hàm ẩn trong những cách gọi tên vầng trăng đã nói lên mọi quan hệ gần gụi như máu thịt của người lính và vầng trăng – với dân chúng. Cuộc chiến tranh đã trôi qua, người lính trở về với những ngổn ngang cuộc sống hàng ngày. Những ngổn ngang đã che khuất vầng trăng.
Từ hồi về thị thànhQuen ánh điện, cửa gươngVầng trăng đi qua ngõNhư người ngoài qua đường
Hình ảnh đối lập với vầng trăng, ánh điện cửa gương – là hình ảnh của tiện dung vật chất. Sự có mặt của những tiện dung đã che đậy dĩ vãng, che đậy kí ức. Sự gắn bó với vầng trăng, mà nghĩa tình với vầng trăng đã lùi vào lãng quên: “Vầng trăng đi qua ngõ /như người, dưng qua đường”.
Chỉ tới lúc hình ảnh của những tiện dung vật chất mất đi và sự bằng lặng, trong đường tròn ko chỉnh sửa của vầng trăng tri âm xưa hiện ra thì dĩ vãng bỗng như là 1 nhắc nhở, tràn về trong kí ức. Người đang quên lãng dĩ vãng. Trăng giờ như khuôn mặt của dĩ vãng, khuôn mặt sáng trong, giản dị, nghiêm khắc soi tỏ tâm hồn người:
Ngửa mặt lên nhìn mặtCó cái gì rưng rưngNhư là đồng, là bểNhư là sông, là rừng.
Trăng mang khuôn mặt của dĩ vãng: khuôn mặt sáng trong giản dị và nghiêm khắc soi tỏ tâm hồn người.
Trăng cứ tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật thột.
Trăng chừng như chưa bao giờ chỉnh sửa “cứ tròn vành vạnh”. Cả bài thơ, 6 lần sử dụng hình ảnh vầng trăng để nói về dĩ vãng: vầng trăng khẳng định ý nghĩa tròn đầy như sự thuỷ chung toàn vẹn của dân chúng của những người đã từng nhường cơm sẻ áo cùng người lính.
Ánh trăng ko chỉnh sửa bao lăm thì nỗi day dứt trong tâm hồn người lính đó càng thâm thúy bấy nhiêu. Tâm cảnh đầu thú, cải hối ở cuối bài thơ là lời nhắn nhủ với chính mình: ko được quên lãng dĩ vãng, ko được bội ơn. Cảm hứng đầu thú và cải hối cũng đã được Nguyễn Minh Châu diễn đạt trong truyện ngắn “Bức tranh” khắc họa bức chân dung cải hối của nhà văn cùng lúc khẳng định thực chất tốt đẹp, hướng thiện vẫn luôn sống mãi trong tâm hồn người lính.
“Ánh trăng” của Nguyễn Duy cũng là 1 vẻ ngoài để tỏ lòng cải hối. Bài thơ chấm dứt bằng 1 lời nhắc nhở chính mình của những người trong cuộc. Với “Ánh trăng”, thi sĩ đã khắc họa hình ảnh của dân chúng, 1 dân chúng chung tình, khoan thứ.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 14
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi thi sĩ trưởng thành trong thời gian kháng chiến chống Mĩ. Ông đã có những tác phẩm hay, để lại ấn tượng trong lòng độc giả. 1 trong những bài thơ điển hình là “Ánh trăng”, bài thơ được sáng tác 5 1978. Bài thơ như 1 lời nhắc nhở người đọc thái độ sống ơn nghĩa chung tình qua 1 vẻ ngoài nghệ thuật lạ mắt, rực rỡ.
Trước hết, Ánh trăng gợi lên trong lòng người đọc những kỉ niệm thâm thúy, ấm áp và tình nghĩa của người chiến sĩ.
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến trang ở rừngvầng trăng thành tri âm”.
Tuổi thơ yên ả, hiền từ và bình dị gắn với đồng, sông, bể đã nuôi dưỡng tâm hồn của người chiến sĩ. Điệp từ “với” lặp lại 3 lần trình bày sự gắn bó, liên miên và da diết của xúc cảm, nhịp thơ. Vầng trăng đã biến thành tri âm, thành người bạn tâm sự, gần gụi gắn bó với tuổi thơ tươi đẹp, trong trắng. Cứ như thế, trăng theo nhịp bước người chiến sĩ béo dần theo 5 tháng, tới cả những nơi gian truân, nguy hiểm nhất, là trong chiến tranh:
“Trần trụi với thiên nhiênHồn nhiên như cây cốiNgỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình”.
Vầng trăng mang vẻ đẹp đơn sơ, mộc mạc nguyên thủy như vẻ đẹp của tự nhiên, làm cho đối tượng trữ tình cảm nhận chừng như sẽ ko bao giờ có thể quên cái vầng trăng tri kỉ-tình nghĩa đó. Vậy là vầng trăng ko còn là vật vô tri vô giác nhưng đã biến thành người bạn, người đồng đội, nhất trí có vong hồn, nhịp đập và hơi thở riêng.Nhưng vầng trăng ko chỉ gắn liền với những kỉ niệm, ko chỉ đẹp lung linh, tươi mới nhưng còn là lời nhắc nhở thầm kín của tác giả với người đọc về lối sống tình nghĩa, chung tình.
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện của gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”.
Cuộc sống chỉnh sửa, con người cũng phải chỉnh sửa mình để bắt nhịp với cuộc sống tiên tiến để theo kịp nhịp nhảy của thời đại, mà 1 điều đáng buồn là vầng trăng tri kỉ-tình nghĩa 5 nào giờ ko còn nữa nhưng đã biến thành người lạ lẫm, thờ ơ. Chính cuộc sống tiên tiến, tiến bộ và những tiện dung đã làm con người ta quên đi cái dĩ vãng nặng nhọc nhưng người hùng của mình, quên đi những gì bình dị, thiêng liêng nhất trong kí ức, tới nỗi giờ đây tất cả chỉ là người ngoài nước lạnh, kẻ lạ lẫm, ko quen biết. 1 cảnh huống bất thần xảy ra và chính giây phút đó đã làm nổi lên tất cả vấn đề nhưng nhà văn muốn gửi gắm:
“Thình lình bóng đèn tắtPhòng buyn-đinh tối omVội bật tung cửa sổĐột ngột vầng trăng tròn”.
Từ láy “thình lình” hiện ra ở đầu khổ thơ đã diễn đạt cảnh huống mất điện đột ngột vào đêm hôm. Ba động từ “vội, bật, tung” để tìm ánh sáng đặt liền nhau đã diễn đạt sự khó chịu, bức bối và hành động khẩn trương đi tìm nguồn sáng của con người. Hình ảnh vầng trăng tròn trùng hợp và thiên nhiên xuất hiện giữa trời chiếu vào căn phòng tối mịt kia, vào gương mặt đang ngửa lên nhìn trời, nhìn trăng đó. Từ láy “đột ngột” được tuyển lựa rất đắt nhằm diễn đạt 1 cảnh huống vô cùng bất thần. khổ thơ giống như 1 nút thắt khêu gợi tâm cảnh suy ngẫm cho người đọc:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”.
Vầng trăng hiện ra thật bất thần dẫn tới sự đương đầu đầy xúc động. Ngửa mặt lên nhìn mặt diễn đạt 1 động tác vừa trân trọng vừa thân tình. Điệp từ “mặt” hiện ra 2 lần trong 1 câu thơ nhấn mạnh sự giao cảm giữa trăng và người trong 1 tư thế tập hợp, để mắt. 1 cái nhìn trực diện và xúc cảm tha thiết dâng trào trong lòng thi sĩ, ấy là xúc cảm về những kỉ niệm thơ dại, những gì thân thiện, gần gụi yên ả trong trắng nhưng xưa nay chừng như bị lu mờ, nhạt phai dưới ánh điện cửa gương. Hình ảnh vầng trăng gợi nhớ tới tự nhiên, nơi con người đã đi qua, đã sống và gắn bó như máu thịt. Xúc cảm “rưng rưng” là xúc cảm nghẹn ngào, bổi hổi, xúc động như trực trào nước mắt của đối tượng trữ tình:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”.
Mạch xúc cảm suy tưởng của thi sĩ đã trở nên chiều sâu tư tưởng mang thuộc tính triết lí về trăng. Hình ảnh vầng trăng tròn vành vạnh tượng trưng cho dĩ vãng xinh xắn, nguyên lành, viên mãn, tròn đầy ko bị nhạt phai. “ánh trăng im phăng phắc” là sự yên lặng như tờ, ko 1 lời trách cứ, mặc cho con người vô tình. Như vậy 1 cách hình tượng, nhà văn Nguyễn Duy muốn gửi tới thông điệp sắc về nhân sinh cho người đọc: con người có thể quên lãng dĩ vãng, tự nhiên tình nghĩa mà vầng trăng, dĩ vãng luôn tròn đầy, viên mãn, rộng lượng, vị tha. Câu thơ có sự đối lập giữa trăng tròn vành vạnh và kẻ vô tình, giữa cái yên lặng của trăng với sự giật thột, thức tỉnh của con người. Liên kết với giải pháp nhân hóa, hình ảnh ẩn dụ và các từ láy “vành vạnh, phăng phắc” đã gợi lên chuẩn xác sự tròn đầy của trăng, cùng lúc gợi lên 1 ko khí yên ắng, đủ để xoáy sâu vào lòng người sự suy ngẫm, day dứt. Cái giật thột là cảm giác và phản xạ tâm lí của 1 con người biết nghĩ suy chợt nhìn thấy sự vô tình của bản thân và sự nông nổi trong cách sống của mình, cái giật thột của sự ân hận, tự trách tự thấy mình cần phải chỉnh sửa ko được phản bội dĩ vãng.
Lời thơ liên kết tự sự với trữ tình. Hình ảnh thơ bình dị, súc tích, giàu sức gợi và mang nhiều ý nghĩa tượng trưng tất cả đã hình thành 1 bài thơ hay, ám ảnh và giàu sức gợi.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 15
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi thi sĩ quân đội trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đau thương và oanh liệt của dân tộc. Bài thơ Ánh trăng được viết tại thị thành Hồ Chí Minh 5 1978, 3 5 sau ngày giải phóng miền Nam, hợp nhất tổ quốc.
Trong cuộc sống hòa bình, 1 số người đã trải đời qua thách thức, gian truân, từng chứng kiến sự hi sinh béo lao của đồng chí và dân chúng, từng gắn bó sâu nặng với tự nhiên mà đã vội quên những gian truân, khốn cùng và những kỉ niệm đượm đà tình nghĩa của 1 thời chưa xa.
Bài thơ là 1 lần “giật thột” nhìn lại của Nguyễn Duy. Nó có tính năng thức tỉnh bao người trước cái điều vô tình đó.
Ánh trăng trước tiên là tiếng lòng, là sự tự nhủ lương tâm của riêng Nguyễn Duy. Nhà thơ đứng giữa bữa nay nhưng suy ngẫm về thời đã qua và từ tâm cảnh riêng, tiếng thơ ông cất lên như 1 lời nhắc nhở. Vầng trăng ở đây ko chỉ là 1 hình ảnh chi tiết của đất trời nhưng còn là tượng trưng cho 1 dĩ vãng xinh xắn, là mối liên hệ giữa tâm sự riêng và ý nghĩa tầm thường bao la, giữa nội dung chi tiết và tính nói chung của bài thơ.
Bài thơ ko chỉ nói đến tới thái độ hờ hững, quay lưng đối với những hi sinh, mất mát của thời chiến tranh nhưng còn là chuyện tình nghĩa, nhớ về cỗi nguồn, nhớ về những người đã khuất. Cao hơn nữa, Ánh trăng còn là lời nhắc nhở mỗi con người về lẽ sống thủy chung với chính mình.
Sự liên kết khôn khéo giữa tự sự với trữ tình đã tạo cho bài thơ dáng dấp của 1 câu chuyện bé được kể theo trình tự thời kì. Giọng điệu tâm sự được trình bày bằng thể thơ 5 chữ. Hai khổ thơ đầu là xúc cảm của thi sĩ về ánh trăng lúc đấu tranh trong rừng. Khổ thứ 3 là xúc cảm trước vầng trăng trong thị thành hòa bình. Nhịp thơ ở phần này thiên nhiên, ăn nhịp. Tới khổ thứ tư, giọng thơ chỉnh sửa, trình bày thái độ kinh ngạc tới ngỡ ngàng của tác giả trước sự hiện ra đột ngột của vầng trăng trong đêm mất điện. Giọng thơ trầm lắng, tha thiết ở 2 khổ cuối rất hợp với sự hồi ức và suy tư âm thầm. Dòng xúc cảm trữ tình của thi sĩ cũng tuôn chảy theo những lời tự sự. Nhà thơ kể rằng:
“Hồi bé sống với đồng,Với sông rồi với bể;Hồi chiến tranh ở rừng,Vầng trăng thành tri âm.”
Nhà thơ tưởng ko bao giờ quên cái vầng trăng nghĩa tình đó. Thế nhưng từ hồi về thị thành ăn sung mặc sướng, quen sống giữa những tiện dung tiên tiến, mới chỉ có mấy 5 nhưng đã nhìn vầng trăng nghĩa tình như người ngoài qua đường.Sự việc thất thường ở khổ thơ thứ tư chính là tác nhân gợi nhớ để từ ấy tác giả biểu hiện xúc cảm của mình.
“Thình lình bóng đèn tắt,Phòng buyn-đinh tối mịt,Vội bật tung cửa sổ,Đột ngột vầng trăng tròn.”
Ánh trăng toả sáng căn phòng. Chính vầng trăng hiện ra bất thần trong bối cảnh đó đã gây ấn tượng mạnh, thổi bùng nỗi nhớ về 1 thời máu lửa chưa xa.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 16
Nguyễn Duy là thi sĩ trường thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Những sáng tác của ông đi vào lòng người đọc bởi sự nhẹ nhõm, gần gụi, mộc mạc của tiếng nói qua bài thơ “Hơi ấm ổ rơm”, “Tre Việt Nam”. Bài thơ “Ánh trăng” được rút ra từ tập thơ cùng tên, sáng tác 5 1978 tại thị thành Hồ Chí Minh đã khiến người đọc có cách nhìn nhận sống động và thâm thúy hơn về cuộc sống, về dĩ vãng qua hình ảnh trung tâm “ánh trăng”.
Ánh trăng là hình ảnh xuyên suốt 4 khổ thơ, xâu chuỗi các dòng hoài niệm và nghĩ suy của 1 đời người về ngày nay và dĩ vãng. Có thể nói Nguyễn Duy đã rất tinh tế để xây dựng thành công hình tượng “vô tri vô giác” mà có sức mạnh đánh thức và biến chuyển trái tim.
Bài thơ được mở màn bằng hình ảnh ánh trăng không xa lạ, gần gụi, gắn với những kỉ niệm đẹp gắn bó với tuổi thơ, với 5 tháng chiến tranh thảm khốc:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm.
Có thể nói hình ảnh “ánh trăng” đã thành tượng trưng xuyên suốt tuổi thơ của tác giả, gắn bó với những kỉ niệm khó quên. Ánh trăng thuần khiết, dịu nhẹ lan tỏa từ cánh đồng bát ngát, từ dòng sông bến nước – nơi nuôi dưỡng tâm hồn của mỗi chúng ta.
Tới những 5 tháng “hồi chiến tranh ở rừng” gian truân, nặng nhọc, ánh trăng từ kí ức tuổi thơ đó đã thành “tri âm”, thành người bạn đi cùng, người bạn tâm sự đáng mến, chung tình, son sắt. Có thể nói Nguyễn Duy đã rất khéo, rất tinh tế lúc nhân hóa ánh trăng thành 1 người bạn tri âm của những anh quân nhân cụ hồ. Sự gắn bó vấn vít, tình cảm thật tâm và trong trắng giữa anh quân nhân và anh trăng thật đáng ái mộ.
Hai dấu mốc thời kì “hồi bé” và “hồi chiến tranh” đã làm cho ánh trăng trở thành gần gụi và tình nghĩa ở khổ thơ tiếp:
Trần trụi giữa thiên nhiênHồn nhiên như cây cốiNgỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Dù là ở đâu thì “ánh trăng” vẫn nguyên lành, gần gụi, khoáng đạt làm cho tác giả có cảm giác “ko bao giờ quên”, mà ấy chỉ là “ngỡ” thôi. Vầng trăng nghĩa tình, thủy chung luôn là hình nhắc nhắc nhở tác giả ko được phép quên đi.
Nhưng chính từ “ngỡ” đó chính là tín hiệu cho 1 sự rạn vỡ, lãng quên ở khổ thơ tiếp theo
Từ hồi về thị thànhQuen bóng đèn của gươngVầng trăng đi qua ngõNhư người ngoài qua đường
Cuộc sống đô thị phồn hoa với bóng đèn, cửa gương, với tiện dung đầy đủ đã làm cho tác giả bỏ quên đi người bạn tri âm ngày xưa ấy. Ở 2 câu thơ sau của khổ thơ này, giọng thơ chùng xuống khiến người đọc nghèn nghẹn. Và đặc trưng cách dùng từ “người ngoài” đã gợi lên cảm giác xót xa tới tột cùng. Từng là bạn tri âm, từng là “người” ngỡ như ko quên, mà giờ đây tác giả vô tâm, vô tình, thờ ơ xem như kẻ qua đường, ko hơn ko kém. Phép so sánh đó đã làm cho tứ thơ xoáy sâu vào lòng người nhiều tiếc nuối, day dứt, xót xa cho 1 sự chỉnh sửa.
Để rồi ở khổ thơ tiếp, tác giả đã tạo ra cảnh huống đặc trưng khiến tác giả nhìn thấy:
Thình lình bóng đèn tắtPhòng buyn-đinh tối mịt,Vội bật tung cửa sổ,Đột ngột vầng trăng tròn.
Tới khổ thơ này thì tứ thơ đã đột ngột chỉnh sửa, có nhẽ chính bản thân tác giả chỉnh sửa béo nên mới dẫn tới sự chỉnh sửa bất thần của tứ thơ như thế này. Sau chiến tranh, tác giả trở về với cuộc sống thường nhật, bận bịu với thực tại và có thể đã “bỏ quên” dĩ vãng, bỏ quên người bạn tri âm ngày xưa ấy. Chính cuộc sống đủ đầy ngày nay với bóng đèn sáng trưng, ánh trăng trở thành mờ nhạt. Tới lúc “bóng đèn tắt” tác giả mới giật thột, thảng thốt nhìn thấy căn phòng tối mịt và nhìn thấy lương tâm mình đã chỉnh sửa. Từ “thình lình” được tác giả dùng 1 cách lạ mắt, có thể nói đây chính là “sự ko vững” trong tâm hồn, 1 sự chuyển biến bất thần, mau chóng khiến mọi thứ trở thành ko vững. Cửa sổ “bật tung”, có 1 điều khiến tác giả cảm thấy hổ hang “đột ngột vầng trăng tròn”. Câu thơ này có ý thơ rất lạ, nói đúng hơn là từ ngữ rất lạ, vầng trăng chẳng thể “đột ngột” tròn được, bởi vốn dĩ từ xưa cho đến nay nó vẫn tròn như thế, chỉ có con người vô tâm mới ko nhìn thấy điều ấy.
Thực sự tới khổ thơ này, tác giả đã nhìn thấy sự vô tâm, thờ ơ của bản thân đối với dĩ vãng, đối với “người bạn tri âm” 1 thời gắn bó. Với 4 câu thơ ngắn gọn, mà lại khiến người đọc thấy lương tâm của mình rung động lạ kì.
Đối diện với ánh trăng, tác giả nhìn thấy “có cái gì rưng rưng”, là ánh trăng rưng rưng hay là lòng người rưng rưng, có nhẽ là cả 2. 1 sự hội ngộ bất thần và đầy day dứt của tác giả. Ánh trăng vẫn nguyên lành, vẫn tròn đầy và chung tình như xưa, chỉ có con người thay đổi.
Tới khổ thơ cuối, tứ thơ trở thành sắc nhọn:
Vầng trăng tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật thột
1 phép đối lập song song đủ làm cho lương tâm của con người được thức tỉnh và ngộ ra nhiều điều. Cách dùng từ “vành vạnh”, “phăng phắc” đủ để người đọc nhìn thấy sự nghiêm khắc của ánh trăng làm cho con người “giật thột”, thức tỉnh. Dù cuộc sống thay đổi, con người chỉnh sửa, ánh trăng vẫn thế, bao dong và rộng lượng. Khổ thơ cuối đã gieo vào lòng người đọc nhiều xúc cảm khó tả và thức tỉnh những người đang dần quên lãng đi dĩ vãng.
Bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy với tứ thơ lạ, lạ mắt, cách viết mới mẻ, quyến rũ, từ ngữ “độc” và hơn hết là tình cảm của tác giả đã để lại trong lòng người đọc nhiều bài học thâm thúy nhất.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 17
Nguyễn Duy là thi sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Những sáng tác của ông đi vào lòng người đọc bởi sự thật tâm, gần gụi và mộc mạc. Bài thơ “Ánh trăng” là 1 bài thơ rất hay của Nguyễn Duy, ấy là lời nhắc nhở về những 5 tháng đấu tranh gian khó của tác giả lúc còn ở ngoài mặt trận gắn bó thâm thúy với tự nhiên đất trời.
Bài thơ là mạch xúc cảm từ dĩ vãng tới ngày nay. Bài thơ mở màn với hình ảnh ánh trăng gần gụi, thân thiện, gắn bó với những kỉ niệm tuổi thơ xinh xắn trong những 5 tháng chiến tranh thảm khốc:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm.
Đoạn thơ như 1 lời hàn huyên hoài niệm về dĩ vãng gắn bó với trăng trong cảnh ngộ chiến tranh thảm khốc của tác giả. 1 cuộc sống hòa quyện với tự nhiên, với đất trời “với sông, với bể”, 1 cuộc sống vô cùng bình an nhưng cũng ko kém phần tấp nập. Trong cảnh ngộ chiến tranh thảm khốc, sống trong rừng sâu, ảm đạm quạnh hiu, trăng đã biến thành người bạn tri âm của tác giả.
“Trần trụi với tự nhiên….cái vầng trăng nghĩa tình”
Trăng đẹp giản dị, tinh khiết, ko cần điểm trang, ko cần sắc màu, trăng vẫn đẹp 1 cách không lo nghĩ và hồn nhiên như thế. Cứ ngỡ rằng sẽ chẳng bao giờ quên cái vầng trăng tri âm, vầng trăng nghĩa tình đó, mà chẳng hề thế:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Chiến tranh chấm dứt, người lính rời chiến khu để về với cuộc sống phồn hoa, sôi động chốn thành thị. Cuộc sống chốn phù du, tráng lệ với “ánh điện, cửa gương” chừng như đã khiến cho con người ta đơn giản quên lãng dĩ vãng, dù ấy là 1 dĩ vãng vô cùng không xa lạ. Cuộc sống tiên tiến đó làm cho con người dễ quên đi lời hứa hẹn sẽ mãi là “ánh trăng nghĩa tình” đã cùng nhau đi qua những 5 tháng ác liệt của chiến tranh. Trăng giờ chỉ là “người ngoài” ko quen biết. Giọng thơ như chùng xuống, như nghẹn lại, 1 xúc cảm khó tả làm cho con người ta cảm thấy có lỗi.
Nhưng cuộc đời thường xoay vần, ko có gì là còn đó mãi mãi cả. Nhà thơ đã tạo ra 1 cảnh huống đặc trưng khiến tác giả nhìn thấy:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Đoạn thơ mang lại 1 xúc cảm đột ngột. Những động từ, tính từ mạnh đã gợi tả sức mãnh liệt trong dòng xúc cảm của thi sĩ “thình lình”, “vội”, “bật tung”, “đột ngột” chính là sự chỉnh sửa hiện trạng xúc cảm của con người lúc thị thành bị mất điện. Trăng vẫn tròn tương tự, vẫn nguyên lành chỉ có con người là chỉnh sửa, là ko nhìn thấy hay vô tình quên đi mất những kỉ niệm đẹp với ánh trăng.
Chính trong cảnh ngộ đó những kỉ niệm cũ lại ùa về, thi sĩ bỗng thấy được người bạn tri âm 5 xưa trong 1 thú vui vỡ òa:
“Ngửa mặt lên nhìn mặt
…như là sông là rừng”
Mặt đương đầu với vầng trăng hiền hòa, kí ức về đồng, sông, bể, rừng khiến tác giả động lòng yếu ớt, 1 cảm giác xót xa tủi hờn lúc vô tình bỏ quên ánh trăng.
Khổ thơ cuối mang tính hàm nghĩa lạ mắt, đưa đến chiều sâu tư tưởng triết lí:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”
Trăng vẫn thế, vẫn “tròn vành vạnh”, vẫn cứ yên lặng ko 1 lời trách móc con người mà con người lại vô tình quên lãng trăng để rồi lúc gặp lại trăng phải giật thột ân hận. Sự đối lập giữa trăng và người đủ để làm cho lương tâm của con người thức tỉnh. Khổ thơ như lời nhắc nhở nhẹ nhõm nhưng thấm thía, thâm thúy cho những người nào đang dần quên lãng đi dĩ vãng.
Với giọng điệu tâm sự, rủ rỉ, “Ánh trăng” của Nguyễn Duy như 1 lời tự nhắc nhở về những 5 tháng gian khó của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc. Bài thơ là lời nhắc nhở con người phải biết sống nghĩa tình, ko được quên lãng dĩ vãng.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 18
Nguyễn Duy là 1 thi sĩ trưởng thành trong thời gian kháng chiến chống Mĩ cứu nước . Thơ của ông đầy ắp xúc cảm trữ tình và giàu triết lí thâm thúy. “Ánh trăng” sáng tác 5 1978 – 3 5 sau ngày tổ quốc hoàn toàn giải phóng. Đây như 1 lời nhắc về những 5 tháng gian nan, cuộc đời người lính gắn bó với quê hương, tự nhiên, tổ quốc.
Bài thơ Ánh trăng như 1 câu chuyện kể theo trình tự thời kì hơn nữa bài thơ chỉ viết hoa chữ cái đầu mỗi khổ, cả bài chỉ có 1 dấu chấm việc này hình thành sự liền mạch xúc cảm của đối tượng trữ tình. Trước hết là hình ảnh vầng trăng trong ký ức của đối tượng trữ tình.
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm”
Hồi là mốc thời kì đưa đối tượng trữ lình trở về với kí ức tuổi thơ. Điệp từ “với” liên kết phép liệt kê: đồng, sông, bể nhấn mạnh mối quan hệ gắn bó giữa con người và tự nhiên, mở ra 1 ko gian bát ngát, cao rộng. Cong người có thể ngắm trăng ở bất kỳ nơi đâu. Phép nhân hoá giúp trăng biến thành 1 con người, 1 người tri âm. Theo thời kì, con người cũng khởi đầu trưởng thành rồi biến thành người thành người lính đấu tranh trong quân ngũ. Trong những đêm trèo đèo lội suối, băng rừng hay những đêm mai phục chờ giặc, trăng luôn đi cùng cùng người chiến sĩ dù bất kỳ ko gian nào.
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
Thuở đó con người sống hồn nhiên, giản dị, chân thực, gắn bó với tự nhiên như cây cối sông suối. Phép nhân hoá đã cho thấy trăng và người giờ đây ko chỉ là người bạn tri âm nhưng đã biến thành người bạn nghĩa tình ngỡ như chẳng thể quên, chẳng thể tách rời.
Thời gian qua đi, con người giờ đây cũng chỉnh sửa, hình ảnh vầng trăng ngày nay (5 1978) trong nghĩ suy của tác giả cũng đã phai mờ theo 5 tháng.
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Chiến tranh kết thức, người chiến sĩ trở về với cuộc sống đời thường. Nhân vật trữ tình trong bài thơ này cũng trở về với cuộc sống của người dân thị thành, mê mải với những điều mới lạ, những thiết bị văn minh “ ánh điện cửa gương” ko còn nhớ đến dĩ vãng, đến người bạn tri âm hồi nào. Vầng trăng vẫn hiện ra theo vòng tuần hoàn của thời kì mà giờ đây lại hoà cộng với ánh điện, mờ nhạt trong tâm khảm người lính. Cuộc sống tiện dung tiên tiến đã khiến tâm hồn con người có chút thay đổi, vô tình quên lãng đi dĩ vãng, cố tri.
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
1 hiện tượng xảy ra trong đời sống của người dân thị thành, lúc đó ko gian tối mịt và theo bản năng họ tìm đến ánh sáng của vầng trăng của tự nhiên vũ trụ. Từ láy “thình lình, đột ngột” cho thấy sự bất thần trong phút chốc gặp lại cố tri. Ánh sáng của trăng soi tỏ căn phòng tối, soi vào từng ngách ngóc tâm hồn con người, soi cả vào kí ức đã bị quên lãng của đối tượng trữ tình. Để từ đây, họ nhìn thấy mình đã từng là 1 kẻ vô tình bất nghĩa với trăng, với dĩ vãng, với dân chúng, tổ quốc. Hiện tượng mất điện ko quá lạ lẫm với người dân thị thành mà có nhẽ đây là cái cớ để tác giả trình bày chủ đề, tư tưởng, bước đột phá trong câu chuyện của đối tượng trữ tình.
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”
Nghệ thuật ẩn dụ được tác giả thử dụng thành công lúc để mặt người đối diện đàm tâm với mặt trăng. Ánh sáng soi tỏ tâm khảm của đối tượng trữ tình giúp họ nhìn thấy những sai trái của bản thân. Để từ đây có thể biểu hiện được xúc cảm rưng rưng, nghẹn ngào đang dâng trào trong lòng họ.
Khổ thơ cuối bài mang ý nghĩa tượng trưng của vầng trăng:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắckể chi người vô tình”
Hình ảnh trăng vừa mang nghĩa tả chân vừa mang ý nghĩa tượng trưng thâm thúy cộng với ấy là nghệ thuật nhân hoá ánh trăng biến thành 1 nhân chứng tình nghĩa , nghiêm khắc nhắc nhở con người về thái độ sống uống nước nhớ nguồn. Trăng bao dong khoan thứ, ko oán thù trách “ kể chi người vô tình” mà cũng khiến con người giật thột để nhìn lại bản thân đã là người vô tình bất nghĩa. Ở khổ thơ này ta thấy được 2 hình ảnh song song nhưng đối lập: đối lập giữa cái tròn vành vạnh của trăng với sự hụt vơi trong lòng kẻ vô tình; đối lập giữa cái im phăng phắc của trăng và hành động giật thột của đối tượng trữ tình. Khổ thơ cuối bài mang ý nghĩa tư tưởng của vầng trăng cùng lúc mang đầy tính triết lí, chủ đề của tác phẩm.
Bài thơ Ánh trăng thành công với giọng điệu tâm sự nhịp thơ lưu loát thiên nhiên nhưng sâu lắng, hình ảnh giàu trị giá gợi cảm mang tính triết lý thâm thúy. Qua đây tác giả muốn gửi đến tất cả mọi người, đặc trưng là lứa tuổi trẻ chúng ta 1 bài học về đạo lý: sống với ngày nay, nghĩ về mai sau và nhớ về dĩ vãng.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 19
Nguyễn Duy là thi sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ Thơ Nguyễn Duy đậm vẻ dung dị, hồn nhiên trong trắng mà lại thấm đẫm những chiêm nghiệm về cuộc đời khiến độc giả phải trầm ngâm sâu lắng, nghĩ suy chiêm nghiệm. Bài thơ Ánh trăng là bài thơ điển hình cho cá tính của Nguyễn Duy, nó gợi nhắc con người đặc trưng là người lính nhớ về dĩ vãng gắn bó với tự nhiên tổ quốc.
Bài thơ Ánh trăng được sáng tác 5 1978 in trong tập thơ cùng tên. Nguyễn Duy viết bài thơ Sau lúc cuộc kháng chiến đã chấm dứt, con người quay về với cuộc sống tiên tiến quên đi dĩ vãng sau lưng. Bài thơ truyền tụng tự nhiên tươi đẹp, ánh trăng sáng gắn bó với người lính trong suốt những 5 tháng trên trận mạc cùng lúc nhắc nhở con người phải sống ơn nghĩa chung tình, giữ trọn đạo lý tốt đẹp.
Khởi đầu bài thơ là hình ảnh ánh trăng tự nhiên của tuổi thơ bình dị in sâu trong kí ức thi sĩ. Giọng thơ đền đạn trầm ổn như kể về 1 câu chuyện tốt đẹp trong dĩ vãng.
“Hồi nhỏ sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỉ.”
Vầng trăng gắn bó với thi sĩ trong suốt dĩ vãng lúc là 1 cậu nhỏ. Hình ảnh trăng hiện lên cộng với “đồng, sông, bể”, cách gieo vần lưng khiến cho câu thơ trở thành mềm mại uyển chuyển cùng lúc thấy 1 tuổi thơ tươi đẹp nhưng tác giả gắn bó với tự nhiên. Điệp từ “ với” càng khẳng định điều ấy. Tới lúc chiến tranh bùng nổ cậu nhỏ 5 nào trưởng thành và tham dự kháng chiến, vầng trăng cũng theo chân người lính trẻ, đi cùng với cậu từ những bước đầu gian truân . Nhà thơ sử dụng từ “ hồi” để nhấn mạnh sự hồi ức về dĩ vãng lúc có vầng trăng. Gắn bó suốt tuổi thơ cùng những 5 tháng xông pha trận mạc, vầng trăng đối với người lính đã biến thành người bạn tri kỷ chẳng thể thiếu.
Nhà thơ cũng đã bộc bạch tình cảm da diết của mình với vầng trăng tri âm:
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình.”
Nhà thơ đã miêu là vầng trăng như 1 người bạn thực thụ. Các từ “ trần truồng, hồn nhiên” trình bày tính cách của vầng trăng là 1 người bạn chân thực và thẳng thắng như cây cối như tự nhiên non mềm. Gắn bó với trăng như thế thi sĩ tưởng như sẽ ko bao giờ quên đi ánh trăng, quên đi tình bạn tri âm gần gũi bao bấy lâu. Như từ ngỡ đặt đầu câu như báo hiệu 1 chuyện gì ko hay sẽ xảy ra. Chính đối tượng trữ tình đã quên đi ánh trăng nghĩa tình lúc về với cuộc sống tiên tiến:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện, cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Sau lúc chiến tranh chấm dứt, con người quay về với đời sống tiên tiến, quay về với những hạ tầng tiên tiến “ ánh điện, cửa gương” thì dần quên đi cuộc sống gian lao của những ngày còn chinh chiến, con người mải hối hả với công tác , với nhịp sống nhanh, sống vội của người tiên tiến nên đã quên đi vầng trăng nghĩa tình. Vậy nên vầng trăng đi qua ngõ thì như người ngoài qua đường. Nghệ thuật nhân hóa cùng so sánh đã biến trăng thành 1 con người có tri giác . Và thật đớn đau thay lúc vầng trăng tri âm, nghĩa tình kia giờ là người ngoài nước lạnh ko còn 1 mảnh quan hệ với con người.
Nguyễn Duy đã xây dựng 1 cảnh huống truyện trong thơ, tạo kịch tích, nút thắt cho câu truyện thơ về vầng trăng:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn.”
Từ láy thình lình được đặt lên đầu câu nhấn mạnh đây là 1 cảnh huống đặc trưng chưa có sự sẵn sàng trước khiến con người bất thần. Trong ko gian sáng ánh bóng đèn, thì con người ko nhận ra trăng và lúc bóng đèn vụt tắt, phòng building tối mịt con người đã hành động theo bản năng tìm tới ánh sáng của thiên nhiên ấy là bật tung cửa sổ. Động từ mạnh vội, bật, tung được đặt cạnh nhau cho thấy hành động nhanh mang tính bột phát của con người. Từ đột ngột cho thấy thái độ bất thần kinh ngạc tới ngạc nhiên của con người lúc nhận ra ánh trăng. Và hình ảnh vầng trăng tròn hiện ra như 1 điều hiển nhiên, trăng vẫn tròn vẫn đẹp mà lòng người đã thay đổi nhạt phai.
Sự hiện ra đột ngột của vầng trăng khiến cho bao lăm kỉ niệm của tuổi thơ ùa về khiến thi sĩ thấy có gì ấy “ rưng rưng” muốn khóc:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng, là bểnhư là sông, là rừng”.
Gặp lại sức bạn xưa, dĩ vãng ùa về như dòng thác, thi sĩ ko kiềm được lòng mình nhưng rưng rưng muốn khóc. Trong 1 câu thơ tác giả đã sử dụng 2 từ “ mặt” để , mặt ở đây là mặt trăng hay mặt người bạn tri âm lâu 5 ko liên lạc, người bạn gọi nhớ về những tháng ngày tuổi thơ tươi đẹp những 5 tháng chiến tranh gian truân thảm khốc đi cùng cùng ánh trăng xưa. Chính thi sĩ như nhìn thấy sự tệ bạc vô tình của mình
Xong xuôi bài thơ là 1 chiêm nghiệm thâm thúy của tác giả về vầng trăng về con người
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột… ”
Trăng vẫn cứ tròn đầy trong trẻo, vẫn tròn vành vạnh. Từ láy vành vạnh như khẳng định sự nguyên lành của trăng khẳng định nghĩa tình mật thiết ko nhạt phai theo thời kì của trăng mặc cho con người đã quên đi ánh trăng, quên đi nghĩa tình ngày nào. Ánh trăng như 1 người bạn nghiêm khắc mà bao dong. Dù người đã quên ánh trăng mà trăng vẫn ở ấy mạng dĩ vãng nguyên lành chung tình kì vọng con người. Sự yên lặng của trăng càng khiến cho con người thấy được sự vô tình tệ bạc của mình. Và cái giật thột chấm dứt bài thơ là cái giật thột thức tỉnh lương tâm, tìm lại con người có nghĩa tình như phút ban sơ. Đấy là cái giật thột đáng trân trọng nhưng con người cần có.
Ánh trăng chừng như thoát ra khỏi câu truyện thơ đầy ý nghĩa của Nguyễn Duy để tới với bạn đọc, mỗi người đều có 1 ánh trăng riêng mình cực kỳ thủy chung, nghĩa tình. Hình tượng ánh trăng sẽ mãi trường tồn cộng với danh tiếng Nguyễn Duy.
#Văn #mẫu #lớp #Phân #tích #bài #thơ #Ánh #Trăng #của #Nguyễn #Duy
[rule_2_plain]
[rule_2_plain]#Văn #mẫu #lớp #Phân #tích #bài #thơ #Ánh #Trăng #của #Nguyễn #Duy
[rule_2_plain]
[rule_2_plain]#Văn #mẫu #lớp #Phân #tích #bài #thơ #Ánh #Trăng #của #Nguyễn #Duy
[rule_3_plain]
[rule_3_plain]#Văn #mẫu #lớp #Phân #tích #bài #thơ #Ánh #Trăng #của #Nguyễn #Duy
Phân tích bài thơ Ánh Trăng của Nguyễn Duy mang đến dàn ý cụ thể, cùng 20 bài phân tách ngắn gọn, giúp các em học trò lớp 9 có thêm nhiều vốn từ để hoàn thiện bài viết của mình. Nhờ ấy, sẽ càng ngày càng học tốt môn Văn 9 hơn.
Bài thơ Ánh trăng truyền tụng tự nhiên tươi đẹp, ánh trăng sáng gắn bó với người lính trong suốt những 5 tháng trên trận mạc. Với 20 bài phân tách Ánh trăng ngắn gọn trong bài viết dưới đây của Wiki ADS sẽ giúp các em hiểu thâm thúy hơn:
Dàn ý phân tách bài thơ Ánh Trăng
I. Mở bài:
– Giới thiệu về tác phẩm Ánh trăng
Nguyễn Duy là 1 thi sĩ lừng danh và tiên phong trong công cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ. thơ văn của ông gần gụi với cuộc sống, mang hương vị thân yêu, giản dị và đượm đà. 1 trong những tác phẩm lừng danh của Nguyễn Duy là tác phẩm Ánh trăng, tác phẩm hết mực gần gụi và giản dị. tác phẩm đã đem lại cho chúng ta cảm giác sống động và cực kỳ thâm thúy.
II. Thân bài:
– Phân tích bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy
1. Vầng trăng trong dĩ vãng:
Tác giả nhớ tới kỉ niệm của mình với trăng khi bé: gắn bó với đồng, với sông, với bể,…
Tác giả nhớ tới hồi lúc chiến tranh mình và trăng đã ở trong rừng cùng
Tình cảm gắn bó thâm thúy và thân thiện
Trăng như bạn thân mật, người bạn tri âm đối với tác giả
2. Vầng trăng của ngày nay:
Ở ngày nay thì trăng như 1 người ngoài qua đường, ko quen biết, mập mờ trăng như người lạ lẫm, ko quen biết, ko từng gặp con người bạc nghĩa, hờ hững và ko thân thiện với thẳng như trước
3. Xúc cảm của tác giả về trăng với con người:
Tâm cảnh buồn tủi của tác giả nhớ trăng kỉ niệm, nhớ trăng xưa tác giả cảm thấy cuộc sống chỉnh sửa thì tình cảm cũng chỉnh sửa theo cảm nhận về 1 dĩ vãng đẹp, 1 kỉ niệm thâm thúy với trăng
II. Kết bài:
– Nêu cảm nhận của em về tác phẩm ánh trăng của Nguyễn Duy
Thí dụ:
Hình ảnh ánh trăng trong tác phẩm là 1 hình ảnh vô cùng sống động và thâm thúy. qua những kỉ niệm của tác giả về trăng và những biểu thị của ngày nay cho chúng ta thấy được sự thực về con người, lúc cuộc sống đầy đủ thì người ta lại quên đi những khổ sở, gian nan khi trước.
Phân tích bài thơ Ánh trăng ngắn gọn
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi thi sĩ trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước. Thế hệ này trải đời qua bao thách thức, gian truân của chiến tranh, chứng kiến bao hi sinh béo lao của đồng chí nói riêng và dân chúng ta khái quát trong trận đấu. Bài thơ “Ánh trăng” được Nguyễn Duy sáng tác 5 1978, 3 5 sau ngày giải phóng miền Nam 1975, là để thổ lộ những xúc cảm và suy tư của mình trước thực tiễn có người còn ghi nhớ những mất mát hi sinh 5 xưa, có người lại quên lãng dĩ vãng.
Cái hay của bài thơ này là câu chuyện đời thường được kể bằng những lời thơ giản dị, mộc mạc nhưng chứa đựng tình cảm, tư tưởng sâu xa. Câu chuyện về mối quan hệ giữa thi sĩ và vầng trăng diễn ra như sau: Hồi bé sống ở làng quê ven biển và hồi chiến tranh sống ở rừng thì vầng trăng là tri âm, gần gụi, thân thiện:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với biểnhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỷ
Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình.
Hồi bé là hồi còn nhỏ thơ, còn sống với làng quê với trăng sáng. Khi đó con người hồn nhiên, chưa suy tính ddieuf gì. Trang là 1 phần của tự nhiên gắn kết với cuộc sống con người. Trang tới trang đi mang theo nhiều điều ước mơ, chứa đựng biết bao tâm sự tình cảm. Trăng với người như hình với bóng, ko sao xa vắng.
Những 5 tháng gian truân, thảm khốc thời chiến tranh, “vầng trăng thành tri âm”, khi nào cũng kế cận, soi bước tiến quân, soi trong giấc ngủ. Nghệ thuật nhân hóa rực rỡ, trăng là người bạn thân thiện, tri kỉ tri âm, là đồng đội cùng san sẻ những vui buồn trong mặt trận với người lính, của thi sĩ.
Tiến quân giữa đêm, trên những nẻo đường hóc búa ra chiến trận, những phiên gác giữa rừng khuya lạnh lẽo, những tối nằm yên giấc dưới màn trời đen đặc, người lính đều có vầng trăng kế bên. Trăng ở bên, bầu bạn, cùng trải qua bao gian truân của cuộc sống đấu tranh, cùng chia ngọt sẻ bùi,đồng cam cộng khổ; cùng hoan hỉ trong thú vui thắng trận, cung xao xuyến, canh cánh, khắc khoải mỗi lúc người lính nhớ nhà, nhớ quê…
Trăng đã cùng con người vượt qua biết bao gian truân, vào sinh ra tử. Cho nên, người lính cảm động biết bao, tự hứa hẹn với lòng “ko bao giờ quên cái vầng trăng nghĩa tình” đó. Tới lúc chiến tranh chấm dứt, được về sống ở thị thành, cuộc sống chỉnh sửa khiến con người cũng chỉnh sửa:
Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường
Cuộc sống tiện dung, đầy đủ, khác xa với những ngày tháng trước ấy đã khiến con người quên hẳn người tri âm, người bạn thật tâm 5 xưa. Giờ đây, vầng trăng đi qua ngõ lạnh lùng và lạ lẫm như người ngoài qua đường. Vầng trăng vẫn tròn đầy, vẫn thủy thủy chung nghĩa, mà con người đã quên trăng, thờ ơ, lãnh đạm, thờ ơ tới vô tình. Vầng trăng giờ đây bỗng biến thành người lạ lẫm, chẳng còn người nào nhớ, chẳng còn người nào hay biết.
Sự cố mất điện khôi phục lại biết bao kỉ niệm, khiến con người đối diện lại với cảnh ngộ gần giống của 5 xưa, vầng trăng sáng hiện ra đánh thức kí ức và khiến con người thức tỉnh, nhìn thấy lầm lỗi của mình:
Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn.
Con người đối diện với vầng trăng trong 1 cảnh huống bất thần. Chính cái bất thần đó đưa con người sống thực với chính mình, sống thực với khởi thủy sự sống. Giọt nước mắt rưng rưng trên khóe mắt vừa là sự cảm động sau xa vừa là niềm tiếc hận bẽ bàng, cùng tận của chua xót:
Ngửa mặt lên nhìn mặtCó cái gì rưng rưngNhư là đồng là bểNhư là sông là rừng.
‘‘Ngửa mặt lên nhìn mặt” có tức là nhìn lại mặt mình và thấy mình có lỗi, mình đã thành con người khác, con người đã quên đi những 5 tháng gian khó nhưng nghĩa tình, quên đi những mất mát, hi sinh,… Những giọt nước mắt cho thấy sự thức tỉnh và ân hận của thi sĩ. Thực ra, có thể hiểu là “lòng rưng rưng “chứ chẳng hề rưng rưng”, những giọt nước mắt trong sâu thẳm lòng người có sức biến chuyển nhiều hơn những giọt nước mắt trên bờ mi.
Và thi sĩ đã “giật thột”dù trăng phăng phắc”. Người bạn tri âm đó ko nói, nhưng vẻ đẹp của người tri âm đã làm thi sĩ bừng giác ngộ. Người ta có thể thấy qua “ trăng” những khuôn mặt người tri kỉ xưa. Với người này, ấy có thể là hình bóng của thời nhỏ dại. Với người khác, ấy có thể là dạng hình của tháng 5 yên ả hạnh phúc đã qua. Riêng với thi sĩ, ấy chính là khuôn mặt đồng chí trong những tháng 5 đạn bom ác liệt.
Nhà thơ “giật thột” trước sự suy thoái về đạo đức, về lối sống của xã hội, trong ấy có bản thân mình: có bóng đèn, quên vầng trăng; có hoà bình, quên dĩ vãng chiến tranh. Vì thế, lời đầu thú thật tâm của tác giả chính là lời nhắc nhở về thái độ, tình cảm đối với dĩ vãng gian khó, nghĩa tình và đối với tự nhiên, tổ quốc bình dị, thân yêu.
Cộng với nhạc phẩm “Bài ca ko quên” của nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn, thi phẩm “Ánh trăng” của thi sĩ Nguyễn Duy gợi nhắc lẽ sống “ uống nước nhớ nguồn”, ơn nghĩa thuỷ chung – truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Chắc chắn rằng, mỗi người chúng ta đều có những lí do rất riêng để lí giải tại sao mình quên lãng 1 điều thiêng liêng nào ấy; xin hãy tâm thành nghĩ suy và biết “ giật thức tỉnh lúc đọc bài thơ này. Đấy chính là trị giá nhận thức nhưng văn chương đem lại.
Với giọng điệu tâm sự thiên nhiên, hình ảnh giàu tính biểu cảm, Ánh trăng của Nguyễn Duy như 1 lời tự nhắc nhở về những 5 tháng gian khó đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc bình dị, hiền lành. Bài thơ có ý nghĩa gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ơn nghĩa chung tình cùng dĩ vãng.
Phân tích Ánh trăng – Mẫu 1
Bài thơ “Ánh trăng” được Nguyễn Duy sáng tác 5 1978 và được đưa vào tập thơ “Ánh trăng. Tập này đã được tặng giải A của Hội Nhà văn Việt Nam 5 1984. Thông qua hình tượng nghệ thuật “Ánh trăng” và xúc cảm của thi sĩ, bài thơ đã diễn đạt những suy ngẫm thâm thúy về thái độ của con người đối với dĩ vãng gian khó, nghĩa tình.
Cuộc đời của mỗi con người dù đi đâu về đâu cũng ko bao rời xa vầng trăng nghĩa tình. Chỉ có con người có khi quên lãng trăng, chứ trăng bao giờ cũng ở bên người, chuẩn bị cùng người sẻ chia hàn huyên. Chính vì vậy, đối với người nào trăng cũng chuẩn bị làm tri âm. Đối với Nguyễn Duy cũng vậy:
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm”
Thể thơ 5 chữ với nhịp độ linh động trình bày sự chuyển di của ko gian – thời kì. Cái hay là bằng hình ảnh ko gian (đồng-sông-bể-rừng) diễn đạt sự chuyển di của thời kì: công đoạn trưởng thành của tác giả (nhỏ-trưởng thành-đi đấu tranh)… Trong công đoạn đó, kỉ niệm đẹp biết bao con người sống với tự nhiên, với trăng chan hòa, gắn bó ko gì cách trở được. Từ “với” được điệp lại 3 lần nhằm diễn đạt 1 thời niên thiếu đi nhiều, được cảm nhận những vẻ đẹp kì thú của tự nhiên: ngắm trăng trên đồng quê, trên dòng sông, trên bãi bồi. Vì thế những kỉ niệm thời niên thiếu vui cùng trăng, sống với trăng đã biến thành những ấn tượng khắc sâu trong tâm não chẳng thể phai mờ.
Trưởng thành rồi đi đấu tranh trên những nẻo đường tiến quân, phải lặn lội trong rừng sâu núi thẳm, trăng là bạn đi cùng đã san sẻ ngọt bùi, cùng hoan hỉ trong thú vui thắng lợi hoặc cùng bùi ngùi, canh cánh với nỗi nhớ nhà, nhớ quê. Nên trăng là tri âm, là tình nghĩa.
Khổ thơ thứ 2 là tiếng lòng hoài niệm về những 5 tháng gian khó đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên tổ quốc bình dị, hiền lành:
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
Vì tâm hồn người chiến sĩ không lo nghĩ hồn nhiên trải lòng ra với tự nhiên nên ko gì cách trở được. Con người khi bấy giờ, cuộc sống khi bấy giờ chân thực, không lo nghĩ, ko lừa lọc, ko có những suy tính nhưng sống thiên nhiên “hồn nhiên như cây cối”, coi tự nhiên là đối tượng, là con người. Vầng trăng là tượng trưng đẹp của những 5 tháng đó, đã biến thành “vầng trăng tri âm”, “vầng trăng nghĩa tình” ngỡ ko bao giờ có thể quên. 1 ý thơ biến chuyển tâm hồn, như 1 sự thức tỉnh lương tâm đối với những kẻ vô tình: “ngỡ ko bao giờ quên”. Từ “ngỡ” như 1 điểm thu hút, mang tính dự đoán là sẽ quên, trong ấy như có lời tác giả tự trách mình…
“Từ hồi về thành phốquen với ánh điện của gươngvầng trăng đi qua ngõnhư vầng trăng qua đường”
Ở thị thành đầy đủ tiện dung vật chất, ở buyn đinh cao ốc, quen với ánh điện cửa gương, cảnh ngộ sống đã chỉnh sửa con người cũng dễ thay đổi, có khi trở thành vô tình, có kẻ biến thành “ăn ở bạc”. Cuộc sống ngày nay chói lòa ánh điện đã làm lu mờ ánh sáng hiền dịu của vầng trăng. Trăng được nhân hóa đi qua ngõ nhưng như người ngoài qua đường. Tác giả xây dựng 2 hình ảnh đối lập giữa vầng trăng tri âm của dĩ vãng với vầng trăng với vầng trăng “như người ngoài qua đường” trong ngày nay. Sự đối lập này diễn đạt sự thay đổi trong tình cảm của con người. Trước bao vinh hoa phú quý, người ta có thể phản bội lại chính mình, chỉnh sửa tình cảm với tình nghĩa đã qua. Và ấy cũng là 1 quy luật của cuộc sống tình cảm của con người. Nhà thơ Tố Hữu cũng đã có lần viết:
“Mình về thị thành bóng gióNhà cao nào thấy núi đồi nữa chăngPhố đông còn nhớ bản làngSáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?”
Trăng đâu cao xa, trăng gần gụi, thân yêu, trăng là tình nghĩa, là tri âm, ko bao giờ phản bội. chỉ có con người thờ ơ với trăng. Nguyễn Duy tự nhủ, tự trách mình vô tình, coi trăng như “người ngoài qua đường”.
Kết cấu của bài thơ có chút kịch tính lúc chuyển qua khổ thứ tư gây bất thần, đột ngột:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Cảnh huống mất điện đột ngột trong đêm là chuyện hiếm gặp ở thị thành ta trong những 5 tháng đó (1978) khiến tác giả vốn đã quen với ánh sáng, chẳng thể chịu nổi cảnh tối mịt nơi phòng buyn-đinh “vội bật tung cửa sổ” rồi “đột ngột vầng trăng tròn”. Các từ “vội”, “bật tung”, “đột ngột” diễn đạt hiện trạng xúc cảm mạnh bạo, bất thần. Ánh trăng tròn hiện lên giữa bầu trời lừng lững, giữa bầu trời đó đâu phải lúc “bóng đèn tắt” mới có? Cũng như những tháng 5 dĩ vãng, vẻ đẹp của đồng, sông, bể, rừng ko bao giờ mất đi. Chỉ có điều con người có nhìn thấy hay ko nhưng thôi.
Và trong cái giây phút “đột ngột” đối diện với trăng đó, ơn nghĩa xưa “rung rung” sống dậy, thổn thức lòng người:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rung rungnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”
Từ “mặt” được dùng với nghĩa gốc và nghĩa chuyển – mặt trăng, mặt người – trăng và người cùng đối diện đàm tâm. Với tư thế “ngửa mặt lên nhìn mặt” người đọc cảm nhận sự lặng yên, thành kính và trong giây phút xúc cảm dâng trào lúc gặp lại vầng trăng: “có cái gì rưng rưng”. Rưng rưng của những niềm thương nỗi nhớ, của những quên lãng lãnh đạm với người bạn cố nhân; của 1 lương tri đang thức tỉnh sau những ngày đắm chìm trong cõi u mê chiêm bao; rưng rưng của nỗi hối hận ân hận về thái độ của chính mình trong suốt thời kì qua. 1 chút áy náy, 1 chút nhớ tiếc, 1 chút xót xa đau lòng, tất cả đã làm nên cái “rưng rưng”,cái thổn thức trong sâu thẳm trái tim người lính.
Và trong khoảnh khắc đối tượng trữ tình nhìn thẳng vào trăng – tượng trưng xinh xắn của 1 thời xa rời, nhìn thẳng vào tâm hồn của mình, bao kỉ niệm chợt ùa về chiếm trọn tâm sự. Kí ức về quãng đời thơ dại trong trắng, về khi chiến tranh máu lửa, về cái ngày xưa hồn hậu hiện lên rõ dần theo dòng cảm nhận trào dâng, “như là đồng là bể, như là sông là rừng”. Đồng, bể, sông, rừng,những hình ảnh gắn bó nơi khoảng trời kỉ niệm.
Cấu trúc song hành của 2 câu thơ, nhịp độ dập dồn cùng giải pháp tu từ so sánh, điệp ngữ và liệt kê như muốn khắc họa rõ hơn kí ức về thời kì gắn bó chan hòa với tự nhiên, với vầng trăng béo lao sâu nặng, tình nghĩa, tri âm. Chính thứ ánh sáng dung dị phúc hậu ấy của trăng đã chiếu tỏ nhiều kỉ niệm thân yêu, đánh thức bao tâm sự vốn tưởng chừng ngủ quên trong góc tối tâm hồn người lính. Chất thơ mộc mạc thật tâm như vầng trăng hiền hòa, tiếng nói súc tích, giàu tính biểu cảm như “có cái gì rưng rưng”,đoạn thơ đã đánh động tình cảm nơi người đọc.
Khổ thơ chung cuộc mang nhiều ý nghĩa đưa đến chiều sâu tư tưởng mang tính triết lý:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”
Hình ảnh “trăng cứ tròn vành vạnh” là biểu trưng cho dĩ vãng tình nghĩa, chung tình, đầy đặn, bao dong, nhân đức. Trăng ko trách móc, giận dỗi “người vô tình”vì ấy là vầng trăng khoan thứ, độ lượng, là truyền thống nhân đức của dân tộc.
Hình ảnh “Ánh trăng im phăng phắc” cũng là hình ảnh của lương tâm nghiêm khắc nhắc nhở từ chính sự yên lặng của mình về sự chung tình, gắn bó với quê hương, với tự nhiên và con người. Chính cái im phăng phắc của vầng trăng đã đánh thức con người, làm xáo động tâm hồn người lính 5 xưa. Con người “giật thột” trước ánh trăng là sự bừng tỉnh của tư cách, là sự trở về với lương tâm trong lành, tốt đẹp. Đấy là lời hối hận, ân hận day dứt, làm đẹp con người. Mạch xúc cảm của bài thơ lắng kết trong cái “giật thột” cuối bài thơ. Đây là sự ân hận tự trách để nhắc nhở mình phải sống có tình nghĩa đừng quên ơn nghĩa của dĩ vãng dù bất kì cảnh ngộ nào.
Với giọng điệu tâm sự thiên nhiên, hình ảnh giàu tính biểu cảm, “Ánh trăng” nhắc nhở con người về lẽ sống ơn nghĩa chung tình với tự nhiên tổ quốc. từ ấy, ta thêm trân trọng dĩ vãng, có thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”.
Tố Hữu trong bài thơ Việt Bắc đã từng đề cập vầng trăng tình nghĩa, chung tình đó. 1 sự kiện chính trị đã chuyển hoá thành thơ ca theo cách tâm sự hoá chính là 1 đặc biệt của lối thơ trữ tình – chính trị của Tố Hữu. Việc “dời đô” (Việt Bắc là thủ đô kháng chiến – Tố Hữu gọi là “Thủ đô gió nghìn”) đã thành câu chuyện ơn nghĩa thủy chung của người cách mệnh với rừng núi chiến khu, với đồng bào, với dĩ vãng, với chính mình.Đôi trai gái xưng hô theo lối rất dân gian: Ta – mình. Nỗi băn khoăn béo nhất của ta và mình trong cuộc chia tay giã bạn là ơn nghĩa – chung thuỷ:
Mình về thị thành bóng gióNhà cao, còn thấy núi đồi nữa chăng?Phố đông, còn nhớ bản làngSáng đèn, còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?Mình đi, ta hỏi thăm chừngBao giờ Việt Bắc tâng bừng thêm vui
“Mình về mình có nhớ ta” đã là chuyện chung thuỷ! Nhưng “mình đi mình có nhớ mình” thì ơn nghĩa chung thuỷ đã được đẩy đến 1 mức thật sâu. Mình đi khỏi Việt Bắc là đi khỏi thời gian truân, nơi gian truân, có thể mình quên ta phụ ta. Nhưng mình có nhớ chính mình chăng, có phụ chính mình được chăng? Nơi phố đông, sáng đèn có còn nhớ tới những ngày tháng nặng nhọc, gian khó, tình nghĩa, chung tình nơi rừng núi? Những câu hỏi sâu sắc ơn nghĩa tương tự đã giúp Tố Hữu dân gian hoá, truyền thống hoá 1 vấn đề của cách mệnh, vấn đề của bữa nay. Người ra đi cũng giải đáp, cũng khắc cốt ghi xương với 1 ý thức như thế. Thế mà, lúc tới với bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy, ta bòng “giật thột” hiểu ra, người ra đi 5 đó đã vội quên lời căn dặn của người hầu lại 5 xưa mất rồi.
Hình ảnh vầng trăng và người lính là 2 hình tượng vốn có sự gắn kết bền chặt trong thi ca. Có nhẽ, ko gian đấu tranh của người lính thường là nơi rừng núi, ko gian âm thầm, chỉ có trăng là sự vật đặc sắc nhất, gợi nhớ nhất, âm thầm đi vào tâm hồn người lính như 1 nguồn sống vô tận. Trong bài thơ Đồng đội, thi sĩ chính hữu đã có những lời thơ thật hay:
Đêm nay rừng hoang sương muốiĐứng cạnh bên nhau chờ giặc tớiĐầu súng trăng treo.
Ba câu thơ vừa mang nét mờ ảo lại mang nét tả chân, có thể nói nó chính là cái táo tợn mới mẻ và thi sĩ khám phá. Đây là bức tranh đẹp về tình đồng đội, là tượng trưng cao cả về cuộc đời người chiến sĩ. Hình ảnh “rừng hoang sương muối” gợi sự ác liệt, hà khắc tới rùng rợn của tự nhiên, của chiến tranh. Đối lập với thực tại hà khắc đó là hình ảnh bầu trời đêm “đầu súng trăng treo” vừa rất thực vừa rất lãng mạn:
“Súng” và “trăng” – 2 hình ảnh tưởng như đối lập song lại hợp nhất hòa quyện – là rắn rỏi và dịu êm – là gần và xa – là thực tại và mộng mơ – là chất đấu tranh và chất trữ tình – là chiến sĩ và nhà thơ.
Hiếm thấy 1 hình tượng nào vừa đẹp,vừa mang đầy đủ ý nghĩa như “Đầu súng trăng treo” của Chính Hữu. Đây là 1 phát hiện, 1 thông minh bất thần về vẻ đẹp bình dị và cao cả trong tâm hồn người chiến sĩ. Khoảng cách giữa bầu trời và mặt đất chưa bao giờ lại gần tới thế nó mách nước nhau 1 chữ “treo” nhưng thôi. Phcửa ải chăng ngoài ý nghĩa lãng mạn thi sĩ còn muốn trình bày 1 ý nghĩa sâu xa khác? Đấy chính là mong muốn khát vọng về 1 mai sau hòa bình và hạnh phúc? Sau đêm nay mai sau rạng đông sẽ ló dạng xua tan đi những cái buốt giá của thời kì và ko gian?
Có thể nói 3 câu thơ chung cuộc của bài thơ như 1 lời kết nhẹ nhõm và lắng đọng trong tâm não của người chiến sĩ cũng như bạn đọc. Nó đã gợi cho người đọc biết bao lăm ấn tượng bao lăm nghĩ suy rực rỡ. Đấy là ánh sáng của tự do, của độc lập nhưng chúng ta hướng đến trong 1 mai sau ko xa.
Với giọng điệu tâm sự thiên nhiên, hình ảnh giàu tính biểu cảm. “Ánh trăng” của Nguyễn Duy như 1 lời tự nhắc nhở về những 5 tháng gian khó đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc bình dị, hiền lành. Bài thơ ý nghĩa gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống uống nước nhớ nguồn, ơn nghĩa chung tình cùng dĩ vãng. Vì thế, bài thơ dung những lời lẽ, tình đời, tình người vẫn vương vấn cùng người đọc.
Phân tích bài Ánh trăng – Mẫu 2
“Văn học chân chính dù sáng tác ở thời đại nào cũng góp phần gợi mở, định hướng trị giá sống cho con người ngày nay.” Quả thật vậy, mỗi tác phẩm văn chương đều mang trong mình những bài học nhân sinh thâm thúy và tác phẩm “Ánh trăng” của thi sĩ Nguyễn Duy cũng là 1 tác phẩm văn chương chân chính lúc gửi gắm đến độc giả bài học có trị giá muôn thời – bài học về lối sống ơn nghĩa, chung tình.
Tác phẩm “Ánh trăng” được Nguyễn Duy sáng tác 5 1978 lúc tổ quốc đã giải phóng được khoảng 3 5. Bước ra khỏi cuộc sống đấu tranh gian truân đề sống những tháng ngày hòa bình, độc lập, con người ta thường đơn giản quên lãng đi những dĩ vãng gian khó nhưng nghĩa tình của 1 thời. Bởi thế, để nhắc nhở chính mình cũng như mọi người, Nguyễn Duy đã sáng tác nên bài thơ này,
Khởi đầu tác phẩm, tác giả đưa người đọc trở về sống trong những tháng ngày dĩ vãng với những kỷ niệm khó phai:
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhổi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỷ”
Sự hiện ra của những hình ảnh “đồng”, “sông”, “bể”, “rừng” gợi cho ta liên tưởng tới khoảng ko gian rộng lớn, hào phóng. Không gian đó cứ mỗi khi được mở mang hơn trước mắt chúng ta. Kèm theo ấy là sự béo khôn, trưởng thành của đối tượng trữ tình. Mới ngày nào chỉ là 1 đứa trẻ hồn nhiên đùa giỡn trên đồng ruộng sông nước quê hương vậy nhưng giờ đã biến thành người lính trường thành xông pha chiến trận gian truân. Gắn bó thân thiện cộng với người lính, “vầng trăng biến thành tri kỷ”, luôn đi cùng, chia ngọt sẻ bùi cùng người lính trong suốt những đêm dài chiến dịch. Bởi thế nhưng người lính 5 xưa đã từng khẳng định:
“ngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
“Ngỡ” có tức là nghĩ, là tin, là tưởng. Nói ra điều này chứng tỏ người lính luôn tin cậy rằng tình cảm gắn bó giữa mình và trăng sẽ mãi mãi bền chặt, chẳng thể tách rời. không những thế ngỡ ko bao giờ quên có tức là đã có khi trót quên. Câu thơ mang chút bùi ngùi, xót xa bởi những tình cảm gắn bó tưởng chừng ko bao giờ chỉnh sửa vậy nhưng giờ đã thay đổi. Dòng hồi ức về dĩ vãng khép lại mà cũng lại mở ra 1 bước đột phá mới, tạo bước đệm để trình bày được tư tưởng bài thơ.
Chiến tranh chấm dứt, người lính rời xa núi rừng gian truân về với cuộc sống phố phường tiên tiến, nơi có “ánh điện”, “cửa gương” xa hoa, hào nhoáng. Cuộc sống đó hoàn toàn đối lập với cuộc sống kháng chiến gian truân, thiếu thốn trước đây của người lính. Nhưng sự chỉnh sửa về cảnh ngộ sống đó lại đến 1 sự thay đổi khác – sự thay đổi trong lòng người:
“vầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
“Người dưng” là người lạ lẫm ko quen biết và đớn đau hơn là người ngoài đó lại đã từng là tri kỷ 1 thời. Thế mới biết sức mạnh cuộc sống vật chất gớm ghê tới chừng độ nào. Nó có thể làm chỉnh sửa cả lương tâm con người. Quên đi trăng đồng nghĩa với việc người lính đã quên đi dĩ vãng gian khó nhưng tình nghĩa, quên đi mất mát hi sinh của dân tộc, quên đi chính bản thân mình với những lý tưởng cao đẹp của 1 thời tuổi xanh. Thế mà, 1 cảnh huống đã xảy ra:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn – đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Từ láy “đột ngột” được đảo lên đầu câu nhấn mạnh thái độ kinh ngạc, ngỡ ngàng của người lính lúc gặp lại vầng trăng tròn vành vạnh trên bầu trời thị thành. Có thái độ đó còn bởi vì xưa nay nay người lính đã quên trăng, coi trăng là lạ lẫm mà vầng trăng vẫn hiện diện, vẫn chung tình với con người 1 cách nguyên lành như thuở còn gian lao. Trong phút chốc gặp lại “cố tri” đó, người lính có hành động “ngửa mặt lên nhìn mặt”. Tác giả ko viết “ngửa mặt lên nhìn trăng” bởi lẽ ông đã thực thụ coi trăng là 1 con người trong cuộc hội ngộ ko hứa trước. Chính trong khi đó, thi sĩ lại thấy “rung rung” bao nỗi niềm cảm xúc, muốn nói nhưng không thể cất thành lời. 1 lần nữa , các hình ảnh “đồng”, “sông”, “rừng”, “bể” lại 1 lần nữa hiện ra mở ra những trang ký ức dĩ vãng tình nghĩa 5 xưa. Trăng giờ đây hiện lên là tượng trưng cho vẻ đẹp vĩnh hằng của tự nhiên, tổ quốc; cho 1 thời dĩ vãng tình nghĩa; cho 1 thời tuổi xanh với bao lí tưởng sống tốt đẹp.
Đoạn thơ cuối kết tinh những suy ngẫm của người lính về vầng trăng:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.”
Cấu trúc “cứ…kể chi…” gợi ra hình ảnh người và trăng trong hiện trạng đối lập tương phản” trăng mãi chung tình, nguyên lành dù con người có bạc nghĩa, quên lãng. Nghệ thuật nhân hóa góp phần nhấn mạnh vẻ đẹp vĩnh hằng của tự nhiên tổ quốc. Trong cuộc gặp mặt, trăng ko 1 lời trách mắng nhưng chỉ “im phăng phắc”. Phép nhân hóa khiến ta liên tưởng tới hình ảnh của vị quan tòa tuy bao dong khoan thứ mà cực kỳ nghiêm khắc khiến con người phải giật thột. Cái “giật thột” ở đây là cái giật thột đầy ý nghĩa. Người lính “giật thột” là bởi đã nhìn thấy được lầm lỗi của bản thân, những vô tình, sai phép đáng trách. “Giật mình” còn do sự ân hận, ân hận, mắc cỡ trước vầng trăng nghĩa tình vẫn nguyên lành, tự thấy bản thân cần phải chỉnh sửa cách sống. Có được những phút chốc tương tự, con người sẽ sống trong trắng hơn, lương thiện hơn, tốt đẹp hơn. Bài thơ đi dần về những triết lí thâm thúy của cuộc đời. Nó là lời nhắc nhở ta về 1 đạo lí sống từ nghìn xưa của dân tộc ta – lối sống ơn nghĩa, chung tình, uống nước nhớ nguồn. Ta ko được phép quên đi những mất mát hi sinh của những người đi trước, những người đã hi sinh mồ hôi và xương máu cho chúng ta hiện tại được lợi 1 cuộc sống bình an, độc lập. Cho nên, mỗi người đặc trưng là lứa tuổi trẻ phải biết sống có phận sự, sống sao cho xứng đáng với những gì mình được lợi.
Bài thơ được viết theo thể thơ 5 chữ, chỉ viết hoa chữ cái trước nhất của mỗi khổ khiến dòng xúc cảm liền mạch tạo cho bài thơ dáng dấp như 1 câu chuyện kể theo trình tự thời kì, kéo dài từ dĩ vãng tới ngày nay. Tác giả xây dựng được hình tượng vầng trăng giàu ý nghĩa tượng trưng, từ ấy giúp thi sĩ truyền tải những thông điệp thâm thúy tới độc giả. Bài thơ ko chỉ là câu chuyện của riêng tác giả nhưng là cả với những lứa tuổi đã từng đi qua chiến tranh, những tháng ngày gian khó nhưng tình nghĩa.
Đi qua tháng ngày bom rơi đạn lửa, con người ta sống trong thời bình bởi thế nhưng đơn giản quên đi 1 thời đã qua. “Ánh trăng” của Nguyễn Duy có trị giá muôn thời là bởi thế. Nó đã định hướng 1 lối sống nghĩa tình, chung tình ko chỉ với lứa tuổi lúc đó nhưng cả ngày nay và tương lai.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 3
Nhà thơ Nguyễn Đình Thi đã từng thẩm định “Tác phẩm vừa là kết tinh của tâm hồn người sáng tác, vừa là sợi dây truyền cho mọi người sự sống nhưng nghệ sĩ mang trong lòng”. Với bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy, thẩm định ấy trở thành đúng mực và chuẩn xác hơn bao giờ hết. Qua mạch xúc cảm dâng trào mãnh liệt, ta cảm thu được 1 ngòi bút thâm thúy, 1 trái tim tinh tế rung động, trước những thay đổi bé nhỏ nhất, và cả 1 khao khát nguyện vọng truyền cho mọi người lẽ sống, cách sống toàn vẹn, nghĩa tình.
Nguyễn Duy sinh 5 1948, ông thuộc lứa tuổi thi sĩ trưởng thành từ kháng chiến chống Mĩ. Thơ ông thiên về chiều sâu nội tâm với những trằn trọc day dứt, suy tư khôn ngôi. Hãy lật tới Anh trăng đầy chất triết lí, tìm về Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa, nhẹ nhõm, tình cảm nhóm lại tình yêu gia đình với Hơi ấm ổ rơm,… ta sẽ cảm nhận rõ nhất những trằn trọc, day dứt, suy tư say sưa đó trong suốt những tác phẩm của ông.
Trong sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Duy, lung linh đặc sắc 1 “ánh trăng” tròn đầy. Ánh trăng đó là lời thức tỉnh nhẹ nhõm nhưng vô cùng thâm thúy về triết lí nhân sinh, lẽ sống chung tình, nghĩa tình và những trằn trọc nghĩ suy trước cuộc sống tiên tiến đầy cám dỗ, đầy quên lãng và vô tình.
Hai khổ thơ trước nhất gợi lại những kỉ niệm đẹp, những tình cảm gắn bó giữa con người và vầng trăng trong dĩ vãng. 4 câu thơ nhẹ nhõm như những lời rủ rỉ, tâm sự, kể về 1 quãng thời kì của tuổi thơ, tuổi xanh, nhất là quãng thời kì chiến tranh gian truân. Ngôn ngữ thơ mộc mạc, bình dị: “hồi bé”, “hồi chiến tranh”. Câu thơ mở ra 1 ko gian rộng lớn, bát ngát sông nước, khoảng trời đó nuôi béo cả 1 tâm hồn tuổi thơ với bao khát vọng, khoảng rộng đó được mở ra rồi thu lại mật thiết, gắn bó với dĩ vãng biết bao nghĩa tình. Điệp từ “với” được nhắc lại 3 lần, nhấn mạnh sự thân thiện, gần gụi giữa con người với tự nhiên:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm
Cuộc sống “hồi bé”, “hồi chiến tranh” tuy gian nan, nặng nhọc nhưng chan hòa với tự nhiên. Cuộc sống đó bình dị, không lo nghĩ và bát ngát hoài bão như tự nhiên, như cánh rừng mặt bể. Chợt nhìn thấy, ta có 1 người bạn hiền hòa, gắn bó, “tri âm” – vầng trăng tròn đầy, hiền dịu. vẻ đẹp của trăng an ủi những vết thương do chiến tranh gây ra, an ủi những mệt mỏi, đau buồn của cuộc sống đó; trăng vỗ về cho con người bằng những sẻ chia lặng yên, bằng những đêm sát cánh bên nhau “đầu súng trăng treo”. Trăng theo ta trên mọi bước đường đi, là người bạn đi cùng tin tưởng nhất. Vì lẽ đó, trăng chính là hiện thân của dĩ vãng, của kí ức chan hòa nghĩa tình:
Trần trụi với tự nhiên hồn nhiên như cây cối ngỡ ko bao giờ quên cái vầng trăng nghĩa tình Vầng trăng đã được nhân hóa cao độ để biến thành người bạn ý thức của thi sĩ, 1 người bạn tri kỉ tri âm tưởng chừng sẽ ko bao giờ quên được. Thế mà, giữa dòng hồi ức tươi đẹp và bình an, tác giả chợt bất thần có những băn khoăn, vướng bận, mờ hồ, báo hiệu cho sự hiện ra của những lay động trong câu chuyện. Từ “ngỡ” như điểm nối tiếp tinh tế giữa 2 khổ thơ, làm bài thơ giữ được nét uyển chuyển trong cả nội dung và ngôn từ.
Khép lại nhẹ nhõm đẹp như mơ trong dĩ vãng ngòi bút tác giả đưa ta tới với ngày nay, với những thay đổi, cách biệt trong lòng người. Chiến tranh qua đi, người lính trở về guồng quay xô bồ và náo nhiệt của cuộc sống. Tác giả nhìn thấy 1 quy luật đáng buồn của cuộc sống: lúc được sống trong nhung lụa êm ấm, con người ta dễ quay lưng lại với dĩ vãng nặng nhọc, nghèo đói, dù ấy có là 1 dĩ vãng mộng mơ, xinh xắn và đáng quý. Quy luật đó đi từ sự quên lãng, thay đổi quá nhanh của con người:
Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường
“ánh điện, cửa gương” là cách nói hoán dụ cho cuộc sống tiện dung tiên tiến, xa vắng tự nhiên. Từ thay đổi trong cảnh ngộ sống, lòng người cũng dần thay đổi, khó nhìn thấy, nhưng hay là đã nhìn thấy mà cố tình quên đi. Vầng trăng từ chỗ là người bạn thân thiện gắn bó biến thành “người ngoài qua đường”. Vầng trăng thì 1 mực thủy thủy chung nghĩa “đi qua ngõ” như đợi người bạn cũ nhìn thấy, thế mà người bạn cũ ngày lâu nay đã quen với ánh sáng của bóng đèn vàng bọt giả tạo, giam mình trong 4 bức tường bê tông gạch đá chật hẹp tù túng nhưng tưởng cuộc sống đã phấn kích hơn xưa. Người ta đã để cho xi măng láng trơn tru đi những rung động, cảm xúc tinh tế của trái tim, và trát kín cả những khe sáng diệu huyền từ dĩ vãng rọi về. Sống cuộc sống như thế, phải chăng ta đang đánh đổi cái giàu sang trong tâm hồn lấy những tiện dung tiên tiến phù phiếm xa hoa, trong khi hạnh phúc thực sự luôn là 1 trái tim ngập tràn tình mến thương!
Sự quên lãng đó có thể là mãi mãi nếu ko có 1 chuyển biến bất thần: thị thành bị mất điện. Hoàn cảnh bài thơ là bước đột phá tạo xúc cảm dâng trào, giúp thi sĩ biểu hiện rõ nét xúc cảm, tư tưởng chủ đề của tác phẩm.
Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn
Cảnh huống tưởng như ko có gì mới mẻ, xa lạ, nhất là những 5 đầu giải phóng như thời khắc sáng tác bài thơ – 5 1978, mà đặt vào cảnh ngộ tác giả, nó làm nổi trội lên sự đối lập tương phản giữa ánh sáng và bóng tối. Các từ ngữ “thình lình”, “vội”, “bật tung” tạo nhịp thơ nhanh, mạnh; để rồi tất cả như sững lại, lặng đi bởi 1 vầng trăng tròn” “đột ngột” và lung linh. Chính giây phút đó đã làm nổi trội lên ý nghĩa tuyệt đẹp của toàn bài: con người hấp tấp, gấp gáp với cuộc sống tiên tiến lúc nhìn thấy vẻ đẹp của tự nhiên, cuộc sống thì thật sững sờ, bàng hoàng. Đã có “ánh điện” sáng trưng, người ta đâu cần ánh trăng diệu huyền mù mờ nữa, chỉ tới lúc thứ ánh sáng nhân tạo kia mất đi, người ta mới nhìn thấy người bạn cũ từng nguyện mãi mãi ko quên và sững người trước người bạn trăng tròn đầy, nguyên lành, luôn thủy chung đợi chờ. Khoảnh khắc người và trăng mặt đương đầu thì tình xưa nghĩa cũ dâng lên tới ngập tràn. Cuộc hội ngộ bất thần tạo rung động mạnh bạo và thức tỉnh lương tâm con người; cái “đột ngột” chẳng hề ở trăng, nhưng ở chính tâm cảnh tác giả – tâm cảnh thảng thốt, ngỡ ngàng của con người trước sự thay đổi của lòng mình và Sự vẹn tròn của trăng, để từ ấy đi tới những day dứt, suy tư.
Ví như khổ thơ thứ tư đẩy cảnh huống thơ tới cao trào thì khổ thơ thứ 5 lại “rưng rưng” trong sự xúc động mãnh liệt của thi sĩ.
Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng
Nhà thơ đối diện với trăng trong cái lặng yên có phần thành kính; từ “mặt” cuối câu thơ là từ nhiều nghĩa tạo ý thơ gợi mở cho người đọc, thi sĩ đối diện với trăng hay tự nhiên đối diện với con người; và có nhẽ cũng là ngày nay đối diện với dĩ vãng, tệ bạc vô tình với chung tình gắn bó. Bất thần gặp lại sức bạn cũ, thi sĩ chợt nhìn thấy thứ mặt nạ của thời kì đã che đậy tất cả, trong phút chốc đó, thi sĩ tưởng như “rưng rưng” cảm xúc – tự hổ hang với chính sự thay đổi vô tình của bản thân. Nhưng cũng đan xen vào nỗi hổ hang ấy, 1 xúc cảm nghẹn ngào vui sướng đang len lách vào trái tim khô cằn xưa nay nay của thi sĩ, gặp lại trăng – gặp lại sức bạn cũ, ông chợt hồi ức lại 1 quãng thời kì nhớ thương, với đồng, với bể, với sông với rừng. Cuộc sống ngày nay như dừng lại nhường chỗ cho dòng kí ức ùa về, nhường chỗ cho phút chốc tự nhìn lại bản thân. Câu thơ trải dài bao quát cả dĩ vãng và ngày nay, tự nhiên và con người, lao động và đấu tranh, thủy thủy chung nghĩa và tệ bạc vô tình. Trăng còn gợi tới hình ảnh của ngày nay, của vẻ đẹp tự nhiên mơ mòng hùng vĩ, gợi lên những bừng tỉnh đột ngột để nêu lên 1 khát vọng béo xả thân mai sau. Nhịp thơ nhanh, với 1 loạt các từ ngữ liệt kê “đồng”, “biển”, “rừng”, “sông” cuốn vào mạch xúc cảm của bài thơ, giúp người đọc như cùng chung xúc cảm với đối tượng, với cảnh ngộ trữ tình.
Từ những hồi ức và thức tỉnh, thi sĩ đi tới suy ngẫm và triết lí nhân sinh thâm thúy nói chung nội dung toàn bài thơ:
Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột
Trong cuộc gặp gỡ bất thần, trăng và người như có sự đối lập. Trăng biến thành tượng trưng của sự vĩnh hằng bình ổn, vầng trăng “cứ tròn vành vạnh” biểu trưng cho sự tròn đầy, toàn vẹn nghĩa tình của tự nhiên, cuộc sống và con người trong dĩ vãng dù cho con người nay đã thay đổi “vô tình”. Ánh trăng được nhân hóa “im phăng phắc”, gợi cái nhìn bao dong, khoan thứ nhưng nghiêm khắc của người bạn chung tình. Hình ảnh thơ được lấy từ hiện thực – tự nhiên bình ổn, vĩnh hằng để nói chung nên 1 lẽ sống cao đẹp 1 nghĩa tình, toàn vẹn, thủy chung và vị tha. Tấm lòng đáng trân trọng đó là tấm lòng của những người đồng đội đồng chí 1 thời chết sống vì nhau của đồng bào dân chúng đã san sớt từng “chia nhau củ sắn bùi/ Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”. Cao đẹp biết bao là tình người vị tha, bao dong, khoan thứ, vị tha để, người bạn vô tình được “giật thột” thức tỉnh và kịp có 1 thời cơ níu giữ dĩ vãng, níu giữ tấm lòng trong lành, thanh cao.
Có nhẽ vì vậy nhưng chỉ ánh nhìn “im phăng phắc” là đã đủ, câu thơ cuối dồn nén nghẹn ngào tạo âm vang béo trong lòng người đọc về những bừng tỉnh suy tư.
Ánh trăng gây nhiều xúc động bởi cách diễn đạt bình dị, rủ rỉ tâm sự, giọng thơ trầm tĩnh, Bài thơ ko chỉ giống 1 câu chuyện bé nhưng còn như 1 áng văn nghị luận xã hội đầy chất thơ, sự mạch lạc lần lượt của tự sự và nghị luận giúp bài thơ đi vào tâm não người đọc thật đơn giản, thiên nhiên, khắc sâu triết lí sống cao đẹp, chung tình có tình có nghĩa, biểu hiện niềm băn khoăn trằn trọc trước thực tại:
Mình về thị thành bóng gióNhà cao còn nhớ núi đồi nữa chăngPhố đông còn nhớ bản làngSáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng
Chất tự sự và chất trữ tình đan xen hòa quyện vào từng âm điệu, dòng thơ. Các chữ đầu dòng thơ ko viết hoa trình bày dòng xúc cảm mãnh liệt của tác giả. Nhịp thơ lúc ngân nga, vang, vọng, lúc dập dồn, mạnh bạo, khi trầm lắng ăm ắp suy tư tạo cho tác phẩm sự lưu loát, mượt nhưng, thiên nhiên và ăn nhịp trong dòng xúc cảm dâng trào.
Câu chuyện của thi sĩ ko chỉ dành riêng cho chính bản thân ông, nó còn có sức nói chung rất béo với cả 1 lứa tuổi trải qua những 5 dài mất mát của chiến tranh, nơi đạn bom, gian truân. Câu chuyện của vầng trăng còn gặp lại nhiều câu chuyện khác – cộng với nỗi xót xa, trằn trọc về cuộc sống thay đổi, như Ăn xin quá khứ với Ba Sương và Hai Hùng của Chu Lai, như Việt Bắc với “mình” và “ta” của Tố Hữu. Tất cả như đồng lòng đồng tình chung sức rung 1 hồi chuông béo tới người đọc: đừng bao giờ quên dĩ vãng đừng bao giờ sông tệ bạc vô tình. Cuộc sống dẫu có thay đổi lòng người dẫu có xa khác, mà đừng bao giờ quên đạo lí chung tình “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, đừng bao giờ đánh đổi nghĩa tình sâu nặng lấy những phù phiếm hão huyền.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 4
Cuộc sống là những chuỗi lay động và thay đổi nhưng con người chẳng thể nào lường trước được. Đôi lúc chúng ta bị cuốn theo dòng chảy vô tận của nó nhưng hấp tấp quên mất những trị giá, những tình nghĩa thuỷ chung cũng chưa xa trong dĩ vãng. Sau cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ lớn lao của dân tộc – trận đấu nhưng biết bao lăm máu và nước mắt đã đổ xuống cho sự hợp nhất của dân tộc, trận đấu nhưng trong nó hiển hiện bao lăm chiến công lừng lẫy, bao lăm tấm gương hi sinh quả cảm, chúng ta thật xót xa lúc phải chứng kiến sự hờ hững, lãnh đạm của con người trước những 5 tháng tưởng như chẳng thể nào quên đó. Văn chương thời gian ấy nhận thức rõ điều ấy. Nhiều tác phẩm đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh đầy ngỡ ngàng và đau xót đối với cái xã hội đang quanh quẩn trong nỗi lo cơm áo gạo tiền. Bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy là 1 trong số ấy.
Tác giả đặt đầu đề cho “bài thơ là Ánh trăng. Quả thật xuyên suốt tác phẩm là hình ảnh ánh trăng – vầng trăng của đồng quê, của rừng vàng, biển bạc. vầng trăng đó đã theo chân tác giả thuở còn thơ cho tới những 5 tháng mệt nhọc của tâm hồn con người với 1 vẻ đẹp tuy hoang vu nhưng diệu kì. Cao hơn nữa, con người và vầng trăng đã biến thành tri âm. Sợi dây gắn bó mối quan hệ ấy bền chặt, xoắn xuýt qua bao lăm chuyển biến của thời kì tới mức thi sĩ phải thốt lên :
Ngỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Nhưng cuộc đời chẳng hề sự kéo dài thẳng tắp của ngày bữa nay, chẳng hề bao giờ cũng đi theo dự trù của con người. Cái nhưng bữa qua ta nâng niu trân trọng bao lăm thì bữa nay rất có thể biến thành thừa mứa, bất nghĩa, lạ lẫm, lạnh lùng,… bấy nhiêu. Quá khứ dù xinh xắn tới đâu vẫn chỉ là dĩ vãng, Tần có thể bị che khuất bởi những toan lo, dự kiến với bao khát vọng ước mong của đời sống thường nhật. Ở đây tác giả đã kể lại câu chuyện đầy đắng cay của 1 vầng trăng bị quên lãng, bị lấn lướt bởi “ánh điện cửa gương”. Trong tâm não con người, vầng trăng tri âm của những ngày chưa xa đó, đau xót thay, giờ đây lại chỉ như “người ngoài qua,đường”. Cái ngớ thân quen lâu nay trở thành thầm lặng và lạ lẫm. Rồi ngay sau ấy, thi sĩ đã hình thành bước đột phá của tác phẩm, lúc để cảnh huống bất thần “bóng đèn tắt” xảy ra. Khi ấy, con người đối diện với vầng trăng tròn trặn ơn nghĩa trong dĩ vãng, khiến họ chợt nhìn thấy vẻ đẹp và trị giá thực sự của những ngày xưa cũ ẩn sau sự dịu dàng, bao dong của ánh trăng.
Trên cơ sở ấy, tác giả đã viết nên khổ thơ cuối, khổ thơ chứa đầy ý nghĩa triết lí thâm thúy của toàn bài thơ.
Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.
Vầng trăng vẫn còn ấy, toàn vẹn và cao thượng tới lạ đời. Mặc cho con người có hờ hững, lãnh đạm, nó vẫn toả sáng với bao vẻ đẹp thiên nhiên, thanh sạch. Vầng trăng ấy tượng trưng cho những tháng ngày gian truân, thiếu thốn nhưng hào hùng, quang vinh thuở trước, cho tấm lòng của dân chúng mến thương, che chở, đùm bọc cách mệnh:
Trăng cứ tròn vành vạnh
Những trị giá thực sự của dĩ vãng, những ơn nghĩa thuỷ chung của 1 thời oanh liệt – dù đã lùi xa ẩn mờ vào quá khứ mà vẫn trường tồn cùng thời kì. Sự tròn đầy, viên mãn của vầng trăng đặt cạnh sự vô tình của con người càng làm tác giả thêm day dứt, ăn năn trước tòa án lương tâm. Quả thật, chẳng có toà án nào xét ứng xử quên lãng của con người, chỉ có lương tri ở sâu thẳm tâm hồn mới đánh thức trong chúng ta phận sự với dĩ vãng. Sự cao thượng, vị tha của vầng trăng bất chấp ta vô tình, lạ lẫm – buộc thi sĩ phải nghĩ suy lại về chính mình. Bài thơ được sáng tác 5 1978, chỉ 3 5 sau ngày toàn thắng của dân tộc. Vì sao chỉ 3 5 với cuộc sống thành thị, với những ngổn ngang toan lo thường ngày lại có thể làm người ta quên lãng hơn mười nghìn ngày trong lửa đạn, thiếu thốn, trong ấm áp tình đồng chí, trong/vòng tay chở che của nhân dần ? vẫn biết ko có gì là mãi mãi trước sức mạnh xói mòn của dòng chảy thời kì mà những điều đang diễn ra vẫn khiến thi sĩ phải ngỡ ngàng nhìn lại.
Con người ta quên lãng nhanh quá ! Còn vầng trăng vẫn nặng lòng sáng soi. Với giải pháp nhân hoá tinh tế:
Ánh trăng im phăng phắc
Ta đã thấy sự bao dong cao cả của vầng trăng dĩ vãng. Nó yên lặng trước sự bạc nghĩa vô tình của con người, cái yên lặng dịu dàng, tha thứ mà lại như 1 lời trách cứ nghiêm khắc xoáy sâu vào tâm hồn thi sĩ. Thật lạ, chính sự yên lặng đó, tưởng như yếu đuối và cô đơn đó lại có sức mạnh khiến con người ta phải trầm mặc xét lại mình. Họ chợt nhìn thấy trị giá của những điều mình đã quên mất – dĩ vãng của chính mình và 1 thời hào hùng oanh liệt của toàn dân tộc:
Đủ cho ta giật thột
Giọng thơ như 1 lời tâm sự, rủ rỉ đầy trải nghiệm, từ “giật thột” được tác giả thử dụng rất khôn khéo, liên kết với nhịp thơ liền mạch giàu sức biểu cảm làm toát lên ý nghĩa toàn bài thơ. Nó ko chỉ trình bày sự hối hận của con người nhưng còn gửi gắm bên trong nhiều điều thi sĩ muốn nói với cái xã hội đang quay cuồng quanh vòng xoáy của bao toan lo và mưu tính.
Không có dĩ vãng thì sẽ ko có ngày nay và lại càng ko có mai sau! Tất cả những gì chúng ta đang có đều dựa trên thành tích của những ngày đã qua. Tất cả những gì chúng ta đang làm đều là nối tiếp những điều ông cha ta và chính chúng ta đã làm trong dĩ vãng. Phcửa ải trân trọng và giữ giàng dĩ vãng để có thể hướng đến mai sau. Phcửa ải chăng ấy chính là triết lí nhưng tác giả Nguyễn Duy muốn gửi gắm tới người đọc qua những vần thơ?
Mục tiêu của nghệ thuật là ảnh hưởng tới tâm hồn con người, làm chỉnh sửa con người và xã hội theo hướng tốt đẹp hơn. Bài thơ Ánh trăng, với những rực rỡ biệt lập về nghệ thuật và nội dung, đã kết thúc tốt nhiệm vụ ấy. Khổ thơ cuối bài là 1 chút “giật thột” của tác giả, hàm chứa trong ấy bao lăm triết lí về cuộc sống và cả sự thức tỉnh tới toàn xã hội chúng ta!
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 5
Trăng – hình ảnh giản dị nhưng thân thuộc, trong trắng và trữ tình. Trăng đã biến thành đề tài thường xuyên hiện ra trên những trang thơ của các nhà thơ qua bao thời đại. Ví như “ Tĩnh dạ tứ” của Lí Bạch tả cảnh đêm trăng sáng tuyệt đẹp gợi lên nỗi niềm nhớ quê hương, “ Vọng nguyệt” của Hồ Chí Minh trình bày tâm hồn sáng sủa, phong độ thung dung và lòng yêu tự nhiên khẩn thiết của Bác thì tới với bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy, chúng ta bắt gặp hình ảnh vầng trăng mang ý nghĩa triết lí thâm thúy. Đấy chính là đạo lí “uống nước nhớ nguồn”.
Những sáng tác thơ của Nguyễn Duy sâu lắng và thấm đẫm cái hồn của ca dao, dân ca Việt Nam. Thơ ông ko cố tìm ra cái mới nhưng mà khai thác, đi sâu vào cái tình nghĩa muôn thuở của người Việt. “Ánh trăng” là 1 bài thơ tương tự.Trăng đối với thi sĩ có ý nghĩa đặc trưng: ấy là vầng trăng tri âm, vầng trăng nghĩa tình và vầng trăng thức tỉnh. Nó như 1 hồi chuông cảnh tỉnh cho mỗi con người có lối sống quên đi dĩ vãng.
Tác giả đã mở màn bài thơ với hình ảnh trăng trong kí ức tuổi thơ của thi sĩ và trong chiến tranh:
“Hồi bé sống với đồngVới sông rồi với bểHồi chiến tranh ở rừngVầng trăng thành tri âm”
Hình ảnh vầng trăng đang được trải rộng ra trong cái ko gian yên ả và trong trắng của tuổi thơ. Hai câu thơ với vỏn vẹn mười chữ mà chừng như đã diễn đạt 1 cách nói chung về sự chuyển di cả cuộc sống con người. Mỗi con người sinh ra và béo lên có nhiều thứ để gắn bó và kết hợp. Cánh đồng, sông và bể là những nơi mai táng giữ bao kỉ niệm của 1 thời thơ dại nhưng khó có thể quên được. Cũng chính nơi ấy, ta bắt gặp hình ảnh vầng trăng. Với cách gieo vần lưng “đồng”, “sông” và điệp từ “ với” đã diễn đạt tuổi thơ được đi nhiều, xúc tiếp nhiều và được lợi hạnh phúc ngắm những cảnh đẹp của bãi bồi tự nhiên của tác giả.Tuổi thơ như thế chẳng hề người nào cũng có được ! Khi béo lên, vầng trăng đã theo tác giả vào trận mạc để “chờ giặc đến’.Trăng luôn sát cách bên người lính, cùng họ trải nghiệm sương gió, vượt qua những đau thương và ác liệt của bom đạn đối thủ. Người lính tiến quân dưới ánh trăng dát vàng tuyến đường, ngủ dưới ánh trăng, và cũng dưới ánh trăng sáng đù, hàn huyên của những người lính lại mở ra để vơi đi bớt nỗi lẻ loi, nỗi nhớ nhà. Trăng đã thật sự biến thành “tri âm” của người lính trong những 5 tháng máu lửa.
Khổ thơ thứ 2 như 1 lời nhắc nhở về những 5 tháng đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc hiền lành, bình dị. Vầng trăng đù, người bạn tri âm ấy, ngỡ như sẽ ko bao giờ quên được:
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
Vầng lưng 1 lần nữa lại hiện ra: “trần truồng”, “hồn nhiên”, “tự nhiên” khiến cho âm điệu câu thơ thêm liền mạch, chừng như nguồn xúc cảm của tác giả vẫn đang ngập tràn. Chính cái hình ảnh so sánh ẩn dụ đã tô đâm lên cái chất trần truồng, cái chất hồn nhiên của người lính trong những 5 tháng ở rừng. Cái vầng trăng mộc mạc và giản dị ấy là tâm hồn của những người thân quê, của đồng, của sông. của bể và của những người lính hồn nhiên, chất phác đó. Thế rồi cái tâm hồn – vầng trăng đó sẽ phải làm quen với 1 cảnh ngộ sống hoàn toàn mới mẻ:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện, cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Thời gian trôi qua cuốn theo mọi thứ như 1 cơn lốc, chỉ có tình cảm là còn ở lại trong tâm hồn mỗi con người như 1 ánh dương chói loá. Thế mà con người chẳng thể phản kháng lại sự chỉnh sửa ấy.Người lính 5 lâu nay cũng làm quen dần với những thứ xa hoa nơi “ánh điện, cửa gương”. Và rồi trong chính sự xa hoa ấy, người lính đã quên đi người bạn tri âm của mình, người bạn nhưng tưởng chừng không thể quên được, “người tri âm đó” đi qua ngõ nhà mình mà mình lại xem như ko quen ko biết. Phép nhân hoá vầng trăng trong câu thơ thật sự có cái gì ấy làm rung chạnh lòng người đọc bởi vì vầng trăng đó chính là 1 con người. Cũng chính phép nhân hoá ấy khiến cho người đọc thương cảm cho 1 “người bạn” bị chính người bạn thân 1 thời của mình quên lãng. Sự ồn ào của phố phường, những công tác mưu sinh và những nhu cầu vật chất thường ngày khác đã lôi kéo con người ra khỏi những trị giá ý thức đó, 1 phần vô tâm của con người đã lấn lướt lí trí của người lính, khiến họ biến thành kẻ quay lưng với dĩ vãng. Con người lúc được sống đầy đủ về mặt vật chất thì thường hay quên đi những trị giá ý thức, quên đi cái nền móng căn bản của cuộc sống, ấy chính là tình cảm con người. Nhưng rồi 1 cảnh huống bất thần xảy ra buộc người lính phải đương đầu:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn -đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Khi bóng đèn tắt, cũng là lúc ko còn được sống trong cái xa hoa, đầy đủ về vật chất, người lính bỗng phải đối diện với cái thực tại u tối. Trong cái “thình lình”, “đột ngột” đó, người lính vội bật tung cửa sổ và bất thần nhìn thấy 1 cái gì ấy. Đấy chẳng hề người nào lạ lẫm nhưng chính là người bạn tri âm 5 xưa của mình đây hay sao? Con người đó không phải biết được rằng cái người bạn tri âm, nghĩa tình, người bạn đã bị anh ta quên lãng luôn ở ngoài kia để kì vọng anh ta. “Người bạn đó” ko bao giờ bỏ rơi con người, ko bao giờ oán thù giận hay trách móc con người vì họ đã quên đi mình. Vầng trăng đó vẫn rất vị tha và độ lượng, nó cũng chuẩn bị đón chờ tấm lòng của 1 con người biết cải hối, biết vươn lên hoàn thiện mình. Cuộc đời mỗi con người ko người nào có thể đoán biết trước được. Không người nào mãi sống trong 1 cuộc sống thanh bình nhưng ko có gian nan, thách thức. Cũng như 1 dòng sông, đời người là 1 chuỗi dài với những lòng vòng, uốn khúc. Và chính trong những khúc quanh đó, những biến cố đó, con người mới thật sự hiểu được cái gì là quan trọng, cái gì sẽ gắn bó với họ trong suốt hành trình dài và rộng của cuộc đời. Hình như người lính trong bài thơ đã hiểu được điều ấy!
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”
Khi người đương đầu với trăng, có cái gì ấy làm cho người lính áy náy dù cho ko bị quở mắng 1 lời nào. Hai từ “mặt” trong cùng 1 dòng thô: mặt trăng và mặt người đang cùng nhau chuyện trò . Người lính cảm thấy có cái gì “rưng rưng” tự trong tận đáy lòng và chừng như nước mắt đang muốn trào ra vì xúc động trước lòng vị tha của người bạn “tri âm” của mình . Đương đầu với vầng trăng, bỗng người lính cảm thấy như đang xem 1 thước phim quay chậm về tuổi thơ của mình ngày nào, nơi có “sông” và có “bể”. Chính những thước phim quay chậm đó làm người lính trào dâng mà nỗi niềm và những giọt nước mắt tuôn ra thiên nhiên, ko chút gượng gạo ép nào! Những giọt nước mắt đó đã phần nào khiến cho người lính trở thành thanh thản hơn, làm tâm hồn anh trong trắng lại. 1 lần nữa những hình tượng trong tuổi thơ và chiến tranh được láy lại làm minh bạch những điều nhưng con người cảm thu được. Cái tâm hồn đó, cái vẻ đẹp mộc mạc đó ko bao giờ bị mất đi, nó luôn âm thầm sống trong tâm hồn mỗi con người và nó sẽ lên tiếng lúc con người bị thương tổn. Đoạn thơ hay ở chất thơ mộc mạc, thật tâm, tiếng nói bình dị nhưng thấm thía, những hình ảnh đi vào lòng người.
Vầng trăng trong khổ thơ thứ 3 đã thực thụ thức tỉnh con người:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”
Khổ thơ chung cuộc mang tính súc tích lạ mắt và đạt đến chiều sâu tư tưởng và triết lí. “Trăng tròn vành vạnh” là vẻ đẹp của trăng vẫn viên mãn, tròn đầy và không phải bị suy suyển dù cho trải qua biết bao thăng trầm. Trăng chỉ yên lặng phăng phắc, trăng ko nói gì cả, trăng chỉ nhìn, mà cái nhìn ấy đủ làm cho con người giật thột. Ánh trăng như 1 tấm gương để cho con người soi mình qua ấy, để con người nhìn thấy mình để thức tỉnh lương tri. Con người có thể chối bỏ, có thể quên lãng bất kỳ điều gì trong tâm hồn anh ta . Nhưng dù gì đi nữa thì những trị giá văn hoá ý thức của dân tộc cũng luôn vậy bọc và chở che cho con người.
“Ánh trăng” đã đi vào lòng người đọc bao lứa tuổi như 1 lời nhắc nhở đối với mỗi người: Nếu người nào đã lỡ quên đi, đã lỡ đánh mất những trị giá ý thức qúy giá thì hãy thức tỉnh và tìm lại những trị giá ấy. còn người nào chưa biết coi trọng những trị giá đó thì hãy nâng niu những kí ức quý giá của mình ngay từ hiện giờ, đừng để quá muộn. Bài thơ ko chỉ hay về mắt nội dung nhưng còn có những nét đột phá trong nghệ thuật. Thể thơ 5 chữ được áp dụng thông minh, các chữ đầu dòng thơ ko viết hoa trình bày những xúc cảm liền mạch của thi sĩ. Nhịp thơ biến ảo rất nhanh, giọng điệu tâm sự đã gây ấn tượng mạnh trong lòng người đọc.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 6
Nhà văn Nguyễn Tuân có lần từng nói: “Thơ là mở ra 1 cái gì nhưng trước câu thơ trước bài thơ đó chừng như vẫn còn bị phong kín” vì thế mỗi 1 sáng tác thơ ca đều phải mở ra 1 điều gì đó mới mẻ về tư tưởng về nội dung về nghệ thuật trong tâm não của người đọc. Nếu Lí Bạch đã từng nâng chén cộng với trăng sáng trên cao để thấm thía nỗi lẻ loi mình với bóng là 3, nếu Nguyễn Du đã để vầng trăng là nhân chứng cho mối lương duyên của Thúy Kiều – Kim Trọng, thì chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng coi trăng như 1 người bạn tri kỷ, thân thiện “Trăng nhòm khe cửa ngắm thi sĩ”. Cũng viết về vầng trăng, hình tượng vốn xưa nay đã biến thành nguồn cảm hứng vô tận của thi ca, mà bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy vẫn khêu gợi trong tâm hồn của mỗi bạn đọc những xúc cảm mới mẻ, thâm thúy và nhiều ý nghĩa.
Nguyễn Duy tên thật là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh 5 1948, ông là 1 thi sĩ chiến sĩ, đã từng tham dự dùng cho trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Sáng tác điển hình là tập thơ Ánh trăng, 1 trong những tập thơ ghi lại son quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Duy.
Ánh trăng được sáng tác ở thị thành Hồ Chí Minh, vào 5 1978, 3 5 sau ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam hợp nhất tổ quốc. Người lính chiến giã biệt trận mạc trở về giữa phố thị, sống trong cảnh hòa bình, tổ quốc đổi mới, trong khi ấy chừng như sự đủ đầy vật chất, cuộc sống ngổn ngang đã khiến con người ta vô tình quên đi những 5 tháng gian truân mà ơn nghĩa chung tình. Để lúc yên tĩnh dưới ánh trăng, thi sĩ mới bừng tỉnh nhìn thấy…
Trong 2 khổ thơ đầu mạch xúc cảm của Nguyễn Duy hướng về những kỷ niệm trong dĩ vãng, sự gắn bó của của vầng trăng trong từng bước đi của cuộc đời thi sĩ.
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với biểnhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỷ”
Ngay từ khổ thơ đầu thì thi sĩ đã mở ra trong 1 dòng hoài niệm vô cùng khẩn thiết về tuổi thơ dại của chính mình bằng nhịp thơ đều đặn, với những câu thơ 5 chữ ngắn gọn, đầy xúc cảm. Đấy là lời của 1 người lính từng đi qua chiến tranh gian truân này về sống giữa Sài Gòn xa hoa, người lính đó hồi ức về tuổi thơ, về thời trai tráng chinh chiến sa trường. Nếu khi bé cuộc đời của cậu nhỏ Nguyễn Duy gắn bó khăng khít với đồng ruộng, với dòng sông tươi mát, với hải phận rộng lớn, thì lúc béo lên vào trận đấu, cuộc sống của thi sĩ lại tiếp diễn gắn bó thâm thúy với tự nhiên núi rừng, như Tố Hữu nói trong Việt Bắc “Rừng che quân nhân rừng vây quân địch”. Thế mà dẫu cảnh ngộ, điều kiện sống có thay đổi thì duy chỉ có 1 thứ không hề chỉnh sửa đó là vầng trăng trên cao, vầng trăng đó trong lòng của tác giả đã biến thành tri kỉ, tri kỷ, là người bầu bạn trong những 5 tháng hoa niên, trong từng bước tiến quân đấu tranh. Trăng san sẻ những nỗi vui buồn, những niềm gian lao, đi tới đâu trăng theo tới đó, thân yêu, gần gụi cực kỳ.
Sự gắn bó, mối quan hệ và tình cảm của thi sĩ và vầng trăng được làm rõ qua mấy câu thơ.
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
Cuộc sống của tác giả, diễn ra từ còn ấu thơ tới tuổi thanh niên vào trận mạc vẫn luôn gắn bó khăng khít và “trần truồng” với tự nhiên, ko che đậy bất cứ điều gì, tác giả sống 1 cách dễ dàng, bình an và hồn nhiên như những loài cây cối với nhựa sống mạnh bạo bền bỉ. Trên trời có ánh trăng sáng khi nào cũng dõi mắt theo cuộc sống vui vẻ đó của thi sĩ, không xa lạ tới độ Nguyễn Duy cứ “ngỡ”, cứ đinh ninh cứng ngắc rằng bản thân mình sẽ chẳng bao giờ quên cái vầng trăng nghĩa tình, vằng vặc trên cao nhưng mình vẫn xem là tri kỷ suốt mấy mươi 5 cuộc đời kia.
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Thế mà những cái “ngỡ” thường khó có thể duy trì vì cuộc đời vốn chuyển đổi ko dừng, bởi vật chất lâu nay luôn quyết định tinh thần. Rời trận mạc, rời quê hương với những đồng ruộng, sông bể quê kệch, thi sĩ vào giữa phố thị, được sống trong 1 cuộc sống dư dả, xa hoa. Nếu buổi trước kia phải vật vạ, phục kích nơi rừng sâu um tùm, phải chân lấm tay bùn với ánh đèn dầu mờ ảo thì nay cuộc sống đã thay đổi, “ánh điện cửa gương”, đều là những thứ mới mẻ, dễ khiến người ta thích thú và sống phấn kích mãi rồi cũng quen đi. Tự dưng thi sĩ chẳng biết từ khi nào đã quên béng đi cái ánh sáng nhàn nhạt dịu nhẹ tới từ tự nhiên, tới từ vầng trăng nhưng mình vẫn hằng coi là tri kỷ. Không biết là do cuộc sống quá hối hả, ngổn ngang, hay lòng người vô tâm, quên mất kỷ niệm son sắt xưa cũ nhưng nay thấy vầng trăng ngự trên trời, cũng chẳng còn trân quý, chỉ là “người ngoài qua đường”. Nhắc đến đây bỗng thấy thật xót xa, buồn tủi cho vầng trăng kia quá, từng 1 thời sát cánh, san sẻ vui buồn từ đồng quê tới rừng già, từ thơ dại tới trưởng thành, đó nhưng chỉ vài 5 ngắn ngủi, vài ánh điện xa lạ mọi thứ đã thay đổi.
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Giữa sự trái ngang và buồn tủi như thế, bỗng 1 cảnh huống bất thần xảy tới – mất điện, căn phòng tối mịt, khiến người lính vốn quen với ánh điện sáng trưng quá bất ngờ và hoang mang. Ông bắt buộc tìm 1 nguồn sáng khác, cánh cửa mở ra, vầng trăng tròn “đột ngột” chiếu thẳng vào căn phòng u tối, chiếu thẳng vào tâm hồn của thi sĩ khiến ông giật thột.
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”
Vầng trăng và thi sĩ chừng như đối diện với nhau 1 cách trực tiếp và ngay thẳng nhất, mặt đương đầu, bao kỷ niệm ùa về ùa về trong tâm não của tác ví thử bão tố khiến đôi mắt này “rưng rưng” nước mắt, nào là vầng trăng tri kỷ vẫn 1 lòng 1 dạ sắt son giữa trời xanh, xa hơn nữa là hình ảnh cánh đồng, bờ biển thuở thơ dại, con sông xanh mát. Và có nhẽ nhớ nhất chính là hình ảnh cánh rừng, hình ảnh những 5 tháng đấu tranh đầy gian truân mà giàu những kỷ niệm chẳng thể nào quên. Nhưng mà chỉ độc nhất vô nhị 1 vầng trăng tri kỷ, vẫn bầu bạn, vẫn sẻ chia, vẫn dõi theo bước chân người lính chiến ko rời.
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”
Đối diện với trăng, thi sĩ chừng như bị lép vế, bởi sự mắc cỡ vì lầm lỗi vô tâm, nỡ quên mất những ơn nghĩa trong dĩ vãng, để chạy theo cuộc sống xô bồ sôi động, theo “ánh điện cửa gương”, tách biệt với tự nhiên, quên cả tri kỷ nhưng người đã từng “ngỡ ko bao giờ quên”. Trăng ko hờn trách, ko chỉ trích, trăng vẫn yên lặng soi sáng, phủ lên thi sĩ thứ ánh sáng xinh xắn và nhân đức. Điều đó càng khiến con người ta thêm “giật thột”, thêm ngỡ ngàng, thậm chí là sững sờ về bản thân, sự yên lặng thỉnh thoảng chính là liều thuốc hữu hiệu, khiến chúng ta phải tự xét soi lại. Sự bao dong, dịu dàng và chung tình của vầng trăng khiến thi sĩ hiểu ra được nhiều điều, có nhẽ cái “giật thột” đó chính là sự giác ngộ. Giác ngộ để tìm lại bản thân, để sống tốt hơn, để nhớ lại và trân quý những gì tốt đẹp trong dĩ vãng, để ko sống vô tình, bất nghĩa, vầng trăng chính là 1 tấm gương sáng về lòng chung tình của người tri kỷ, để người lính soi vào và suy ngẫm lại về bản thân mình suốt những 5 qua đã sống thực thụ nhơn nghĩa hay chưa.
Vầng trăng lâu nay vốn đã rất thân thuộc với con người, trăng chiếu rọi xuống những ánh sáng nhàn nhạt, dịu nhẹ như người bạn, người nhà, người tri kỷ chuẩn bị sẻ chia, ấp ủ và đi cùng với con người trên mọi nẻo đường. Ánh trăng của Nguyễn Duy là 1 bài thơ dẫu câu từ có vẻ dễ dàng, mộc mạc mà lại súc tích những ý nghĩa béo, đó là bài học về trí nhớ những ơn nghĩa trong dĩ vãng, là lời khuyên, là tấm gương về lối sống nhơn nghĩa, luôn trân quý, hàm ân những người, những cảnh vật xưa cũ. Bởi dù ấy có là những điều quá vãng, mà mãi luôn là những trị giá quan trọng xây dựng nên 1 tâm hồn, 1 cuộc đời, đơn giản quên lãng đồng nghĩa với việc vô tâm, vô cảm với cuộc đời.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 7
“Cát trắng” và “Ánh trăng” là 2 tập thơ của Nguyễn Duy, thi sĩ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. 1 hồn thơ tươi trẻ tỏa mát bóng tre, như con sóng vỗ dòng sông ấu thơ phảng phất hương vị đồng quê:
“Thuở bé tôi ra cống Na câu cáNíu váy bà đi chợ Bình LâmBắt chim sẻ ở vành tai tượng PhậtVà đôi lúc ăn cắp nhãn chùa Trầm“.
(Đò Lèn)
“Tre Việt Nam”, “Hơi ấm ổ rơm”, “Ánh trăng”, “Đò Lèn“… là những bài thơ lừng danh của Nguyễn Duy. Bài thơ “Ánh trăng” rút trong tập thơ cùng tên, được tác giả viết vào 5 1978, tại Thành phố Hồ Chí Minh, 3 5 sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Bài thơ như 1 lời hàn huyên thật tâm: Vầng trăng ko chỉ là vẻ đẹp tự nhiên tổ quốc nhưng nó còn gắn bó với tuổi thơ, với những ngày kháng chiến gian truân. Vầng trăng đối với mỗi chúng ta ko bao giờ có thể quên và đừng cố tình quên lãng.
Ví như trong bài thơ “Tre Việt Nam” câu thơ lục bát có lúc được tách ra thành 2 hoặc 3 dòng thơ để hình thành hiệu quả nghệ thuật biểu đạt gây ấn tượng thì ở bài thơ “Ánh trăng” này lại có 1 nét mới. Chữ đầu của dòng thơ, câu thơ ko viết hoa. Phcửa ải chăng thi sĩ muốn cho xúc cảm được dào trôi dạt theo dòng chảy của thời kì, kỉ niệm?
Hai khổ thơ đầu nói về vầng trăng của tuổi thơ và vầng trăng thời chiến tranh. Vầng trăng tuổi thơ trải rộng trên 1 ko gian rộng lớn: “Hồi bé sống với đồng – với sông rồi với bể”. Hai câu thơ 10 tiếng, gieo vần lưng (đồng – sông); từ “với” được điệp lại 3 lần nhằm diễn đạt 1 tuổi thơ đi nhiều, được hạnh phúc cảm nhận những vẻ đẹp kì thủ của tự nhiên, từng được ngắm trăng trên đồng quê, ngắm trăng trên dòng sông và ngắm trăng trên bãi bể. Tuổi thơ của chúng ta dễ có mấy người nào được cái cớ đó như thi sĩ? Thuở nhỏ thi sĩ Trần Đăng Khoa cũng chỉ được ngắm trăng nơi sân nhà: “Ông trăng tròn minh bạch – Soi rõ sân nhà em… (Trăng sáng sân nhà em). Tuổi thơ được ngắm trăng thích thế, như 1 chút hoài niệm xa vời.
Hai câu thơ tiếp theo nói về hồi máu lửa, trăng với người lính, trăng đã thành “tri âm”:
“hồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm.”
“Tri kỉ”: biết người như biết mình, bạn tri âm là người bạn rất thân, hiểu biết mình. Trăng với người lính, với thi sĩ trong những 5 ở rừng thời chiến tranh đã biến thành đôi bạn tri âm – “Người chiến sĩ nằm ngủ dưới trăng / Gối khuya ngon giấc bên song trăng nhòm” (Hồ Chí Minh). Giữa rừng khuya sương muối, người chiến sĩ đứng chờ giặc đến “Đầu súng trăng treo” (Chính Hữu). Nẻo đường tiến quân của người chiến sĩ nhiều đêm đã biến thành “nẻo đường trăng dát vàng”. Trăng đã san sẻ ngọt bùi hoan hỉ trong thú vui thắng trận với người lính tiền tuyến. Tổ quốc trải qua những 5 dài máu lửa, trăng với anh quân nhân đã vượt lên mọi tàn tàn phá diệt của bom đạn quân địch:
“Và vầng trăng, vầng trăng Đất nướcVượt qua quầng lửa, mọc lên cao”.
(Phạm Tiến Duật)
Các văn nhân xưa thường “đăng lâu vọng nguyệt”, còn anh quân nhân cụ Hồ 1 thời chiến trận đã nhiều phen đứng trên đồi cao, tiến quân vượt núi cũng say sưa ngắm vành trăng cao nguyên. Thật là thú vị lúc đọc vần thơ Nguyễn Duy vì nó đã mở ra trong lòng nhiều người 1 trường liên tưởng: “hồi chiến tranh ở rừng – vầng trăng thành tri âm”.
Khổ thơ thứ 2 như 1 lời nhắc nhở của tác giả về những 5 tháng gian khó đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc bình dị, hiền lành. Lại 1 vần lưng nữa hiện ra – 1 ẩn dụ so sánh làm nổi trội chất trần truồng, chất hồn nhiên người lính những 5 tháng ở rừng. Đấy là cốt cách của các anh:
“Trần trụi với thiên nhiênHồn nhiên như cây cối”
Vầng trăng là tượng trưng đẹp của những 5 tháng đó, đã biến thành “vầng trăng tri âm”, “vầng trăng nghĩa tình” ngỡ như ko bao giờ có thể quên. 1 ý thơ làm động tới đáy tâm hồn, như 1 sự thức tỉnh lương tâm đối với những kẻ vô tình: “Ngỡ ko bao giờ quên – Cái vầng trăng nghĩa tình”.
Sự chỉnh sửa của lòng người thật đáng sợ. Hoàn cảnh sống thay đổi, con người dễ chỉnh sửa, có khi dễ trở thành vô tình, có kẻ dễ biến thành “ăn ở bạc”. Từ ở rừng, sau thắng lợi về thị thành, được trưng diện và xài sang: ở buyn-đinh, cao ốc, quen ánh điện, cửa gương… Và “vầng trăng tri âm”, “vầng trăng nghĩa tình” đã bị người quên lãng, thờ ơ. Cách so sánh thấm thía làm chột dạ nhiều người:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường.”
Trăng được nhân hóa, âm thầm đi qua đường, trăng như người ngoài đi qua, chẳng còn người nào nhớ, chẳng còn người nào hay. Người có lương tâm, lương tri mới biết cải hối. Biết cải hối để tự hoàn thiện tư cách, tự vươn lên, hướng tâm hồn về ánh sáng và cái cao cả. Không đao phệ búa béo, ko đại ngôn, nhưng ngược lại, giọng thơ nói thầm như chuyện trò, thổ lộ hàn huyên, thi sĩ đang chuyện trò với mình. Chất trữ tình của thơ ca trở thành sâu lắng, thật tâm.
Cũng như dòng sông có thác ghềnh, có lòng vòng, uốn khúc. Cuộc đời cũng có nhiều bất định li kì. Ghi lại 1 cảnh huống “cuộc sống thành thị” của những con người mới ở rừng về thị thành, thi sĩ chỉ sử dụng 4 câu thơ 20 từ. Các từ “thình lình”, “vội”, “đột ngột” gợi tả tình thái đầy biểu cảm. Có nhà triết học nói: “Cuộc đời dạy ta nhiều hơn trang sách”. Vần thơ của Nguyễn Duy nói với ta rất nhiều:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Trăng xưa đã tới với người, vẫn “tròn”, vẫn “đẹp”, vẫn chung tình với mọi người, mọi nhà, với thi nhân, với người lính. Người ngắm trăng rồi suy ngẫm trong bâng khuâng:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng“.
Nguyễn Tuân từng coi trăng là có nhân”, thi sĩ Xuân Diệu, trong bài “Nguyệt cầm” viết cách đây 60 5 cũng có câu: “Trăng thương, trăng hở, lời trăng gần. Trở lại với tâm cảnh người lính trong bài thơ này. 1 cái nhìn đầy áy náy xót xa: “Ngửa mặt lên nhìn mặt”. Hai chữ “mặt” trong vần thơ: mặt trăng và mặt người cùng “đối diện đàm tâm”. Trăng chẳng nói, trăng hèn nào, thế nhưng người lính cảm thấy có cái gì rưng rưng. “Rưng rưng” tức là vì xúc động, nước mắt đang ứa ra, sắp khóc. Giọt nước mắt khiến cho lòng người thanh thản lại, trong trắng lại, cái tốt lành hé lộ. Bao kỉ niệm đẹp 1 đời người ùa về, tâm hồn gắn bó, chan hòa với tự nhiên, với vầng trăng xưa, với đồng, với bể, với sông, với rừng, với quê hương tổ quốc. Cấu trúc câu thơ song hành, với giải pháp tu từ so sánh, với điệp từ là cho thấy ngòi bút của Nguyễn Duy thật tài giỏi:… “như là đồng, là bể, như là sông, là rừng“. Đoạn thơ hay ở chất thơ bày tỏ thật tâm, ở tính biểu cảm, ở tính hình tượng và súc tích, từ tiếng nói hình ảnh đi vào lòng người, khắc sâu điều thi sĩ muốn hàn huyên với chúng ta 1 cách nhẹ nhõm nhưng thấm thía.
Khổ thơ cuối bài thơ mang tính hàm nghĩa lạ mắt, đưa đến chiều sâu tư tưởng triết lí:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.“
“Tròn vành vạnh” là trăng rằm, 1 vẻ đẹp viên mãn. “Im phăng phắc” là im như tờ, ko 1 tiếng động bé. Vầng trăng cứ tròn đầy và âm thầm “kể chi người vô tình” là tượng trưng của sự bao dong khoan thứ, của tình nghĩa chung tình toàn vẹn trong trắng nhưng không phải yêu cầu đền đáp. Đấy cũng chính là nhân phẩm cao cả của dân chúng nhưng Nguyễn Duy cũng như nhiều thi sĩ cùng thời đã phát hiện và cảm nhận 1 cách thâm thúy trong thời gian chiến tranh chống Mĩ.
“Ánh trăng” là 1 bài thơ hay. Thể thơ 5 chữ được áp dụng thông minh, tài giỏi. Sự phong phú vần điệu, tiếng nói trong trắng, giọng thơ tâm sự vừa hướng nội vừa hướng ngoại. Nhà thơ hàn huyên với người đọc những sâu kín nhất nơi lòng mình. Chất triết lí trầm lặng được diễn đạt qua hình tượng “ánh trăng” đã hình thành trị giá tư tưởng và nghệ thuật của bài thơ. Không nên sống vô tình. Phcửa ải chung tình toàn vẹn, phải tình nghĩa sắt son với bè bạn, đồng đội, với dân chúng ấy là điều nhưng Nguyễn Duy nói thật hay, thật cảm động qua bài thơ này.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 8
Là 1 trong những thi sĩ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Nguyễn Duy được biết tới với nhiều bài thơ hay, nhẹ nhõm, giàu xúc cảm chả hạn như Hơi ấm ổ rơm, Tre Việt Nam,… 1 trong những bài thơ được nhiều người để mắt ấy chính là bài thơ Ánh trăng. Bài thơ đã trình bày được sự tài giỏi của ông và trình bày rõ chất suy tư trong thơ của Nguyễn Duy.
Bài thơ Ánh trăng được thi sĩ Nguyễn Duy viết 5 1978. 1 lý do khiến bài thơ này được thích thú là bởi nội dung bài thơ chứa đựng những tình cảm thật tâm, mới lạ mà cực kỳ thâm thúy. Ở 2 khổ thơ trước nhất, thi sĩ đã đề cập những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ nơi quê nhà:
Hồi bé sống với đồngVới sông rồi với bểHồi chiến tranh ở rừngVầng trăng thành tri âm
Từ những ngày còn thơ dại, vầng trăng đã gắn bó với tác giả. Nhắc đến trăng là đề cập dòng sông, đồng ruộng, đại dương. Vậy do vậy dù có đi tới nơi đâu thì vầng trăng vẫn cứ gắn bó với con người. Con người đi 1 bước, vầng trăng cũng đi theo 1 bước. Vốn dĩ ban sơ trăng là bạn, đến lúc thi sĩ đi lính, tham dự vào trận mạc gian truân và thảm khốc, vầng trăng mới biến thành tri âm đối với thi sĩ. Khi này đối với thi sĩ, trăng biến thành người bạn chẳng thể thiếu. Trăng cộng với thi sĩ san sẻ những ngọt bùi, cùng thi sĩ vượt qua những gian nan trong cuộc đời người lính. Cũng chính vì vậy nhưng thi sĩ hiểu vầng trăng hơn. Nhà thơ mô tả về vẻ đẹp của ánh trăng với 1 xúc cảm trẻ trung, tươi mới:
Trần trụi với thiên nhiênHồn nhiên như cây cốiNgỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Vẻ đẹp của trăng là 1 vẻ đẹp bình dị, chẳng cần khoác lên mình bất kỳ thứ gì, trăng vẫn đẹp 1 cách không lo nghĩ và hồn nhiên. Cũng chính vì biểu trưng cho vẻ đẹp hồn nhiên nên trăng hòa mình vào tự nhiên cỏ cây. Trăng đẹp tương tự, gần gụi tương tự trăng lại còn từng đồng cam cộng khổ với mình nên thi sĩ ngỡ rằng sẽ chẳng bao giờ có thể quên được vầng trăng nghĩa tình đó.
Nhưng ấy là thi sĩ nghĩ vậy còn thực tiễn cho thấy thi sĩ đã có khi quên lãng vầng trăng:
Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường
Ví như ở tuổi thơ của mình tác giả sống gần gụi với tự nhiên, với sông, với bể, với rừng ngày giờ đây không gian sống của thi sĩ đã chỉnh sửa rồi. Ông sống ở thị thành, nơi có những ánh đèn chiếu sáng được mọi ngõ ngóc, mọi ko gian. Chính vì ánh sáng của bóng đèn, của cửa gương nhưng người ta ko còn nhớ tới ánh sáng của vầng trăng nữa. Dần dần, vầng trăng nghĩa tình ngày nào bị đẩy lùi vào lãng quên. Vầng trăng biểu trưng cho kỉ niệm, cho kí ức về những 5 tháng tranh đấu gian truân, cho những người bạn của tuổi thơ, cho những người đồng chí đã từng cùng nhau vào sinh ra tử. Vậy nhưng giờ đây, trăng biến thành người ngoài qua đường. Khi cuộc sống chỉnh sửa, nó kéo theo sự chỉnh sửa trong nghĩ suy của con người. Vầng trăng có nhẽ sẽ cứ trôi vào trong quá khứ tương tự giả dụ ko có chuyện thị thành bị mất điện:
Phòng buyn đinh tối omVội bật tung cửa sổĐột ngột vầng trăng tròn
Trong giây phút bóng đèn vụt tắt đó, ánh sáng của vầng trăng hiện lên thật bất thần. Hình như cộng với ánh trăng, mọi kí ức 5 xưa ùa về trong lòng tác giả. Đấy là sông, là bể, là rừng, là những 5 tháng đói nghèo, thiếu thốn mà vẫn luôn đong đầy hạnh phúc. Chính vì lẽ ấy đã làm cho thi sĩ trở thành rưng rưng:
Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng
Trăng vẫn tương tự, tròn trặn và nguyên lành. Thứ độc nhất vô nhị chỉnh sửa ấy chính là lòng người. Chính vì đối diện với vầng trăng nhưng vầng trăng ko nói gì làm cho thi sĩ cảm thấy hổ hang với chính bản thân mình. Đúng là vầng trăng nghĩa tình đã quá bao dong và khoan thứ.
Với lối diễn tả bình dị, bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy đã gây được nhiều xúc động đối với bạn đọc. Giọng thơ sâu lắng với thể thơ 5 chữ cô đọng làm cho bài thơ chứa chan xúc cảm. Qua bài thơ này, chúng ta cũng nên nhìn lại cách sống của bản thân để sống tốt đẹp hơn.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 9
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi làm thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ. Vừa mới hiện ra, Nguyễn Duy đã lừng danh với bài thơ “Tre Việt Nam”. Bài “Hơi ấm ổ rơm” của anh đã từng đoạt giải thưởng báo Văn Nghệ. Hiện nay. Nguyễn Duy vẫn tiếp diễn sáng tác. Anh viết đều và khỏe. “Ánh trăng” là 1 trong những bài thơ của anh được nhiều người ưa chuộng bởi tình khúc̉m thật tâm, thâm thúy, tứ thơ bất thần mới lạ.
Hai khổ thơ đầu tác giả đề cập những kỉ niệm đẹp:
“Hồi nhỏ sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng lị thành tri kỉ.”
Trăng gắn bó với tác giả ngay từ thời thơ ấu. Trăng gắn với đồng ruộng, dòng sông, đại dương. Dù ở đâu, đi đâu trăng cũng ở kế bên. Nhưng phải tới lúc ở rừng tức là khi tác giả sống trên trục đường Trường Sơn xa gia đình, quê hương vầng trăng mới thành “tri kỉ”. Trăng với tác giả là đôi bạn chẳng thể thiếu nhau. Trăng chia ngọt sẻ bùi, trăng đồng cam cộng khổ.
Tác giả nói chung vẻ đẹp của trăng, khẳng định tình cảm mến thương, quý trọng của mình đối với trăng:
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình.”
Trăng có vẻ đẹp cực kỳ bình dị, 1 vẻ đẹp ko cần trang sức, đẹp 1 cách không lo nghĩ, hồn nhiên. Trăng biểu trưng vẻ đẹp tự nhiên nên trăng hóa vào tự nhiên, hòa vào cây cối. “Vầng trăng tình nghĩa” bởi trăng từng chia ngọt sẻ bùi, đồng cam cộng khổ, bởi trăng là người bạn, tri kỉ, tri âm như tác giả đã nói ở trên. Đó thế nhưng có những thời kì tác giả đầu thú là mình đã quên lãng cái “vầng trăng nghĩa tình” ấy:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường.”
Trước đây, tác giả sống với sông, với bể, với rừng, hiện giờ môi trường sống đã chỉnh sửa. Tác giả về sống với thị thành. Đời sống cũng chỉnh sửa theo, “quen ánh điện”, “cửa gương”. “Ánh điện”, “cửa gương” biểu trưng cho cuộc sống khá giả, đầy đủ cao sang… dần dần “cái vầng trăng nghĩa tình” ngày nào bị tác giả quên lãng. “Vầng trăng” ở đây biểu trưng cho những tháng 5 gian truân.
Đấy là tình bạn, tình đồng chí được tạo nên từ những 5 tháng gian truân đó. “Trăng” hiện giờ thành “người ngoài”. Con người ta thường hay thay đổi tương tự. Bởi thế thiên hạ vẫn thường nhắc nhau: “ngọt bùi nhớ khi đắng cay”. Ở thị thành vì quen với “ánh điện, cửa gương”, quen với cuộc sống đầy đủ tiện dung nên thiên hạ ko thèm để mắt tới tới“vầng trăng” từng là bạn tri âm 1 thời. Phcửa ải đến khi toàn thị thành mất điện:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn.”
“Vầng trăng” hiện ra thật bất ngờ, giây phút đó, khoảnh khắc đó,… tác giả, sững sờ trước vẻ đẹp diệu kì của vầng trăng. Bao nhiêu kỉ niệm xưa bỗng ùa về làm tác giả cứ “rưng rưng” nước mắt:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”.
Nguyễn Duy gặp lại ánh trăng như gặp lại sức bạn tuổi thơ, như gặp lại sức bạn từng sát cánh bên nhau trong những tháng 5 gian truân. Tác giả ko dấu được niềm xúc động mãnh liệt của mình. “Vầng trăng” nhắc nhở tác giả đừng bao giờ quên những tháng 5 gian truân đó, đừng bao giờ quên tình bạn, tình đồng đội đồng chí, những người đã từng đồng cam cộng khổ. chia ngọt sẻ bùi trong những tháng 5 đấu tranh đầy gian khó thách thức.
Khổ cuối bài thơ, Nguyễn Duy đưa người đọc cùng đắm chìm trong suy tư, trong chiêm nghiệm về “vầng trăng nghĩa tình” 1 thời:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.… ”
Trăng vẫn chung tình mặc cho người nào chỉnh sửa, vô tình với trăng. Trăng bao dong và độ lượng biết bao! Tấm lòng bao dong khoan thứ đó “đủ cho ta giật thột” mặc dầu trăng ko 1 lời trách cứ. Trăng biểu trưng cho phẩm chất cao quý của dân chúng, trăng biểu trưng cho vẻ đẹp vững bền của tình bạn, tình chiến đấu trong những tháng 5 “ko thể nào quên”.
“Ánh trăng” của Nguyễn Duy gây được nhiều xúc động đối với nhiều lứa tuổi bạn đọc bởi cách diễn tả bình dị như những lời hàn huyên, lời đầu thú, lời tự nhắc nhở thật tâm. Giọng thơ trầm tĩnh, sâu lắng. Tứ thơ bất thần, mới lạ. “Ánh trăng” còn mang ý nghĩa triết lí về sự chung tình khiến người đọc phải “giật thột” nghĩ suy, nhìn lại chính mình để sống đẹp hơn, tình nghĩa hơn.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 10
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi thi sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Sau chiến tranh, Nguyễn Duy tiếp diễn làm thơ và thơ ông càng ngày càng trở thành đặm đà với 1 cá tính, giọng điệu “thân thuộc nhưng ko nhàm chán”.
Thơ Nguyễn Duy giản dị, gần gụi song đầy suy tư, chiêm nghiệm triết lí thâm thúy về cuộc đời và con người. Bài thơ “Ánh trăng” là 1 bài thơ điển hình cho hồn thơ ấy của Nguyễn Duy.Tác phẩm được viết vào 5 1978, 3 5 sau ngày giải phóng miền Nam, hợp nhất tổ quốc.
Qua bài thơ, Nguyễn Duy muốn lời nhắc nhở, thức tỉnh người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ơn nghĩa, chung tình cùng dĩ vãng, thức dậy trong tâm hồn người lính lòng trung hiếu vẹn tròn với cách mệnh, với dân chúng về những 5 tháng gắn bó với tự nhiên, với tổ quốc.
Bài thơ là 1 câu chuyện bé được kể theo trình tự thời kì từ dĩ vãng tới ngày nay. Dòng cảm xúc của thi sĩ cũng men theo dòng tự sự này nhưng biểu hiện tâm sự, suy ngẫm chiêm nghiệm. Trước hết, bài thơ mở ra những kỉ niệm đẹp, tình cảm gắn bó giữa con người và vầng trăng trong dĩ vãng bóng gió:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỉtrần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình
Với giọng thơ tâm sự, rủ rỉ, tác giả đã gợi lên những kỉ niệm của 1 quãng thời kì dài diễn ra từ còn bé cho đến khi trưởng thành biến thành người lính trong chiến tranh. Tất cả đều thấm đẫm ánh trăng. “Hồi bé” gắn mình với tự nhiên như với đồng ruộng, với sông bể của quê hương. Phệ lên biến thành người lính xông pha chiến trận gắn mình với rừng núi rộng lớn, mênh mang.
Trong cuộc đó, con người sống chan hòa với tự nhiên, bình dị, ấm áp, hiền hòa. Và vầng trăng “tri âm”, “nghĩa tình” đã minh chứng cho sự gắn kết giữa con người với tự nhiên, vũ trụ. Ở đây, Trăng được nhân hóa như con người và biến thành người bạn xuất sắc cộng với con người: Trăng san sẻ mọi vui buồn, gian lao, đồng cam cộng khổ an ủi những vết thương của chiến tranh bằng thứ ánh sáng dịu hiền nên biến thành người bạn “tri âm”, tri kỉ.
Con người sống “trần truồng với tự nhiên”, “hồn nhiên như cây cối”, 1 cuộc sống thanh thản, giản dị và thỏa lòng. Và trăng với người sống chan hòa, gắn bó đượm đà “nghĩa tình” với nhau. Vì thế, lòng đã tự hứa với lòng bằng 1 tấm lòng chung tình, nghĩa tình, son sắt: “bao giờ quên”. Nhưng từ “ngỡ” như vừa trình bày niềm xót xa, nhớ tiếc, hối hận; lại vừa báo hiệu trước sự thay đổi 1 nghĩa tình đáng lẽ cần phải trân trọng.
Ví như ở 2 khổ thơ đầu, tác giả đưa người đọc trở về với dĩ vãng xa xôi, thì tới với khổ 3, Nguyễn Duy lại đã đưa người đọc trở về với ngày nay trong sự ảnh hưởng của cảnh ngộ tới con người, khiến con người quên lãng vầng trăng:
Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường
Thành phố là 1 vị trí khác, hoàn toàn mới mẻ, đối lập với môi trường sống hồi bé và lúc còn là người lính trên trận mạc. Hình ảnh “ánh điện cửa gương” là hình ảnh hoán dụ, tượng trưng cho cuộc sống đủ đầy, tiện dung, khép kín trong những căn phòng tiên tiến nơi phồn hoa đô thị, rời xa với tự nhiên.
Từ ấy, thi sĩ đã diễn đạt sự chỉnh sửa tình cảm của con người: “Vầng trăng tri âm, nghĩa tình” kia đã biến thành “người ngoài qua đường”. Vầng trăng đi qua ngõ mà con người thờ ơ, hờ hững, ko còn nhìn thấy trăng từng là người bạn tri âm, nghĩa tình 1 thời nữa.
Câu chuyện tâm sự được kể ngắn gọn, hàm súc, mộc mạc, giản dị nhưng thật tâm; những câu chữ đầu dòng thơ ko viết hoa đã diễn đạt dòng suy tư triền miên ko dứt của thi sĩ trước sự chảy trôi của thời kì, 5 tháng và sự chỉnh sửa của lòng người trước cuộc sống tiện dung.
Tưởng dường như Trăng cứ thế nhưng chìm khuất đi mãi mãi, người với Trăng sẽ chẳng còn thời cơ nhưng gặp mặt nhau. Bởi trước phồn hoa đô hội, dưới ánh sáng cửa gương, bóng đèn, dưới sự bận rộn, toan lo cho cuộc sống của con người thì Trăng sẽ trở thành nhạt nhòa, chìm khuất mà nó đã có cơ hội bừng sáng lên lúc 1 cảnh huống bất thần xảy tới, để rồi đánh thức biết bao lăm là suy ngẫm, kỉ niệm dội về trong lòng thi nhân:
Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn
Nếu ở các khổ thơ trước, giọng thơ đều đều, chậm chạp, triền miên trong những kỉ niệm tươi đẹp của dĩ vãng thì tới khổ 4, giọng thơ đã đột ngột cất cao, trình bày sự choáng ngợp, bất thần trước sự hiện ra đột ngột của vâng trăng trước khung cửa sổ.
Mất điện, theo 1 lẽ thiên nhiên lúc con người chỉ tìm đến nơi có ánh sáng, hành động phản xạ như 1 lề thói “vội bật tung cửa sổ” và con người đã vô tình bắt gặp “vầng trăng tròn” nghĩa tình 5 nào. Nghệ thuật đảo ngữ đã đẩy từ “đột ngột” lên đầu câu thơ, nhấn mạnh tới sự ngỡ ngàng, kinh ngạc, sững sờ của con người lúc bắt gặp vầng trăng. Vầng trăng tròn vành vạnh, chứa chan nghĩa tình vẫn luôn dõi theo, đi cùng cùng con người, vẫn luôn âm thầm rạng ngời không phải hao khuyết.
Còn con người thì quên lãng vầng trăng nên lúc bắt gặp vầng trăng mới cảm thấy bất thần, đột ngột tới tương tự. Mọi khoảng lặng bao quanh rất cần cho khi này, mọi thứ như dừng trôi đi, nhường chỗ cho 2 tâm hồn gặp mặt:
Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng
Nhà thơ âm thầm đối diện với trăng “Ngửa mặt lên nhìn mặt” và bùi ngùi “rưng rưng” như trực trào nước mặt sắp khóc, vừa vui tươi, vừa nghẹn ngào ko nói được thành lời. Từ “mặt” ở cuối câu thơ đầu là từ nhiều nghĩa, hình thành sự đa nghĩa của ý thơ: Nhà thơ đối diện với vầng trăng, người bạn tri âm nhưng mình đã quên lãng.
Người đối diện với trăng, trăng đối diện với người hay chính là dĩ vãng đối diện với ngày nay, thủy thủy chung nghĩa đối diện với sự tệ bạc, vô tình. Đối diện với trăng, thi sĩ như soi thấy cả mình trong ấy, như được sống lại với những 5 tháng gắn bó với tự nhiên “đồng, sông, rừng, bể”.
Thành ra, đã khiến cho con người thân thơ “rưng rưng” xúc động. Sự xúc động đó vừa là thú vui lúc được sống lại với dĩ vãng; lại vừa là giọt nước mắt của sự ân hận, cảm thấy hổ hang, hối hận về sự thay đổi của chính mình. Giọng thơ chuyển từ sự bất thần, đột ngột chuyển sang xúc động “rưng rưng”. Điệp ngữ “như là”, liên kết với giải pháp liệt kê hình ảnh “đồng – sông – rừng – bể” đã khiến nhịp thơ trở thành trầm lắng, chậm chạp và những lớp sóng của hoài niệm xa xôi cứ từ đâu ùa về thật xúc động thiêng liêng.
Từ hồi ức tới ngày nay, từ ngày nay đến xúc động rưng rưng và chung cuộc lắng dần vào trong những suy ngẫm, chiêm nghiệm. Đấy là những khoảnh khắc bừng ngộ của tâm hồn thi sĩ nhưng cũng chính là lời nhắn nhủ tha thiết nhưng Nguyễn Duy muốn gửi gắm trong cuộc đời:
Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột.
Suốt chiều dài bài thơ, Trăng được mô tả với rất nhiều những định ngữ không giống nhau như: trăng tri âm, trăng nghĩa tình, vầng trăng tròn và chung cuộc kết tinh thành “Trăng cứ tròn vành vạnh”. Điều ấy đã cho thấy, trăng biến thành tượng trưng cho sự bình ổn, vĩnh hằng, ko chỉnh sửa; tượng trưng cho sự tròn đầy, chung tình, toàn vẹn của tự nhiên tươi đẹp trong dĩ vãng, trong ngày nay và cả mai sau, cho dù lòng người thay đổi, khuyết thiếu “vô tình”.
Hình ảnh ánh trăng được nhân hóa với thái độ “im phăng phắc” gợi cho chúng ta liên tưởng đến cái nhìn nghiêm khắc như trách móc, nhắc nhở con người về thái độ “vô tình” tệ bạc, quên lãng của chính mình. Nhưng cùng lúc thái độ “im phăng phắc” ấy của trăng cũng chất chứa cả sự bao dong, nhân đức, khoan thứ của người bạn chung tình, nghĩa tình. Bởi dù lòng người chỉnh sửa mà trăng vẫn dõi theo người, vẫn âm thầm rạng ngời, vẫn cứ “tròn vành vạnh”.
Dòng thơ cuối dồn nén biết bao lăm là xúc cảm trong cái “giật thột” của con người. Chính sự yên lặng của trăng đã khiến cho con người phải “giật thột” thức tình, hay ấy chính là cái “giật thột” của tư cách, của lương tâm, là lời cải hối thật tâm để rửa sạch tội tình, để tâm hồn trở thành trong lành và sống tốt đẹp hơn.
Lời thơ chuyển từ “vầng trăng tròn vành vạnh” sang hình ảnh “ánh trăng” chất chứa nhiều ý nghĩa nói chung: giả dụ vầng trăng tròn là để nói về dĩ vãng chung tình, nghĩa tình nguyên lành thì “ánh trăng” lại để đề cập vầng hào quang của dĩ vãng, ánh sáng của lương tâm, của đạo đức soi rọi xua tan đi những bóng tối của sự quên lãng, bạc nghĩa và làm con người thức tỉnh, tâm hồn trở thành trong trắng hơn, xinh xắn hơn.
Thành ra, ánh trăng của Nguyễn Duy là 1 thứ vầng trăng mang đầy tính nhân bản, nhân văn thâm thúy. Nó biến thành 1 bài học ko chỉ dành riêng cho những người lính nhưng còn có ý nghĩa với tất cả mọi người, mọi thời đại để rồi từ ấy, tự mỗi người trong mỗi chúng ta sẽ tự đối diện với chính mình, với dĩ vãng xem mình đã sống ra sao, như thế nào…
Bài thơ liên kết hài hòa, thiên nhiên giữa biểu cảm và tự sự, hình thành như 1 câu chuyện riêng, 1 lời hàn huyên thật tâm, 1 lời tự nhắc nhở có giọng trầm tĩnh nhưng sâu lắng. Kết cấu và giọng điệu làm nổi trội chủ đề và tạo sức truyền cảm cho bài thơ.
Hình ảnh thơ vừa chi tiết, vừa nói chung, mang ý nghĩa tượng trưng sâu xa và chất chứa chiều sâu suy ngẫm, triết lí. Các câu thơ liền mạch, ko dùng dấu câu, ko viết hoa đầu dòng (trừ chữ cái đầu mỗi khổ thơ) như diễn đạt dòng tâm sự miên man, tha thiết, sâu lắng.
Tóm lại, qua bài thơ, người đọc thấy được những hàm ý sâu xa và những bài học mang tầm triết lí thâm thúy nhưng thi sĩ muốn gửi gắm đến người đọc, ấy là thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, ơn nghĩa chung tình trong dĩ vãng.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 11
Nguyễn Duy thi sĩ có nhiều sáng tác gần gụi, mộc mạc. Bài thơ “Ánh trăng” của tác giả được sáng tác 5 1978 tại thị thành Hồ Chí Minh bài thơ mượn những hình ảnh vô tri vô giác đánh thức và làm biến chuyển xúc cảm của con người.
Bài thơ Ánh trăng mở màn bằng hình ảnh ánh trăng không xa lạ, gắn bó với những kỉ niệm đẹp gắn bó với tuổi thơ, với thời kì diễn ra chiến tranh thảm khốc:
Hồi bé sống với đồngVới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm.
Hình ảnh “ánh trăng” có thể nói đã biến thành tượng trưng đẹp trong tuổi thơ của tác giả, gắn bó với kỉ niệm tuổi thơ đẹp và khó quên. Ánh trăng nhẹ nhõm lan tỏa từ cánh đồng quê hương, từ dòng sông bến nước nơi giúp nuôi dưỡng tâm hồn của mỗi con người.
Tới thời kì lúc chiến tranh nặng nhọc, thảm khốc thì ánh trăng từ người bạn tuổi thơ đã chuyển sang thành người bạn tri kỉ chung tình, son sắt. Tác giả Nguyễn Duy tinh tế lúc nhân hóa ánh trăng thành 1 người bạn tri âm của những anh quân nhân tham dự chiến tranh. Sự gắn bó giữa ánh trăng và người quân nhân thật đáng quý trọng biết bao. Khổ thơ tiếp theo tác giả đã biến ánh trăng trở thành gần gụi và sắt son:
Trần trụi giữa thiên nhiênHồn nhiên như cây cốiNgỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Trong bất kì cảnh ngộ nào thì “ánh trăng” vẫn nguyên lành, khoáng đạt làm cho tác giả có cảm giác “ko bao giờ quên”. Vầng trăng tỏa ánh sáng trình bày nghĩa tình, thủy chung luôn nhắc nhở tác giả ko được quên đi hình ảnh đáng nhớ và chung tình ấy. Nhưng tác giả đã quên lãng đi hình ảnh vầng trăng:
Từ hồi về thị thànhQuen bóng đèn của gươngVầng trăng đi qua ngõNhư người ngoài qua đường
Trở về cuộc sống sau chiến tranh, hòa bình quay về, cuộc sống với ánh bóng đèn hiện đi ngoài nghi đã làm cho tác giả bỏ quên đi ánh trăng chính là quên đi người bạn tri âm ngày xưa. Trong 2 khổ thơ sau giọng thơ chùng xuống, cách dùng từ “người ngoài” gợi lên cảm giác xót xa.
Con người và ánh trăng từng là bạn tri âm, tri kỉ thân thiện mà giờ đây tác giả vô tâm, thờ ơ xem như kẻ qua đường. Phép so sánh “như người ngoài” đã khiến người đọc cảm thấy đớn đau và xót xa. Cảnh huống đặc trưng đã khiến tác giả nhìn thấy ngỡ ra nhiều điều:
Thình lình bóng đèn tắtPhòng buyn-đinh tối mịt,Vội bật tung cửa sổ,Đột ngột vầng trăng tròn.
Tới lúc “bóng đèn tắt” tác giả giật thột nhìn thấy căn phòng tối mịt từ, sự chuyển biến mau chóng khiến mọi thứ trở thành chỉnh sửa. Cửa sổ “bật tung”, tác giả cảm thấy hổ hang lúc “đột ngột vầng trăng tròn”. Câu thơ này trình bày rằng từ xưa tới này trăng vẫn tròn như thế, chỉ có con người vô tâm mới ko nhìn thấy.
Tới khổ thơ này, tác giả nhìn thấy sự vô tâm, lãng quên của bản thân đối với dĩ vãng, ánh trăng từng là người bạn thân thiện 1 thời gắn bó giờ đây ta quên lãng thật hổ hang. Tới khổ thơ cuối:
Vầng trăng tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật thột
Phép đối lập song song đủ khiến cho lương tâm con người nhìn thấy được nhiều điều. Tác giả dùng từ “vành vạnh”, “phăng phắc” để người đọc nhìn thấy sự nghiêm khắc của ánh trăng. Cuộc sống có nhiều sự chỉnh sửa từ chiến tranh tới cuộc sống tiên tiến mặc dầu con người chỉnh sửa, ánh trăng xưa vẫn tròn vẫn bao dong và rộng lượng với con người. Khổ thơ cuối để lại những sự xúc động, nghẹn ngào về ánh trăng thời tiên tiến.
Giọng điệu bài thơ tâm sự, tự sự như là tự sự hoài niệm về dĩ vãng của tác giả gắn bó với trăng, người bạn thân thiện bên nhau từ tuổi thơ cho đến kháng chiến. Ánh trăng của tác ví thử nhắc nhở với con người về quãng thời kì chiến tranh lúc người lính gắn bó với tự nhiên.
Bài thơ nhắc nhở về tính chung tình, biết mến thương và quý trọng nhau, sống ko được quên đi dĩ vãng xưa.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 12
Trong thơ ca, trăng vốn là nguồn cảm hứng sáng tác bất tận cho các thi nhân. Ta biết tới ánh trăng làm bạn với Bác trong ngục; ta biết tới 1 vầng trăng kì bí của Hàn Mặc Tử. Và ta còn phải đề cập trăng trong tác phẩm Ánh trăng của thi sĩ Nguyễn Duy. Vầng trăng tự nó như 1 thứ thuốc thử, 1 lời nhắc nhở đối với mỗi con người về cách sống, cách xử sự trong cuộc đời.
Khởi đầu bài thơ, là hình ảnh bóng gió nhưng bình dị giữa con người và trăng:
Hồi bé sống với đồngVới sông rồi với bểHồi chiến tranh ở rừngVầng trăng thành tri âm
Lời thơ mộc mạc tựa như 1 lời rủ rỉ, tâm sự, liên kết với điệp từ “với” cho thấy tuổi thơ đầy giản dị, mộc mạc, gắn bó với cỏ cây, tự nhiên. Và trong những người bạn đó, chẳng thể thiếu vầng trăng mát lành, luôn ở kế bên san sẻ mọi buồn vui gian nan trong suốt quãng đời tuổi thơ, bởi thế, “vầng trăng thành tri âm”.
Vầng trăng hơn 1 người bạn thấu hiểu và thông cảm cho những xúc cảm, những gian nan, nặng nhọc nhưng bạn phải trải qua. Trăng hiện lên trần truồng gần gụi, ko chút suy tính, chuộc lợi: trần truồng với tự nhiên/ hồn nhiên như cây cối. Giữa trăng và người là 2 hình tượng sóng đôi, song song đi cùng với nhau, giả dụ trăng hiện ra thì còn người lại luôn bị che khuất đi. Để rồi cuối khổ thơ thứ 2, con người phải giật thột, thảng thốt thốt lên:
Ngỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Những tưởng những 5 tháng bên nhau, cùng san sẻ gian truân ngọt bùi, con người sẽ chẳng thể quên được người bạn tri âm của mình. Ngờ đâu cuộc đời có quá nhiều nỗi truân chuyên, nhiều điều lo âu khiến ta vụt mất những điều giản dị và ý nghĩa nhưng không phải hay biết. Chữ “ngỡ” đặt đầu câu như 1 lời độc thoại thảng thốt, 1 lời ân hận, cải hối muộn mằn của con người. Hạnh phúc bình dị, đơn sơ thuở nào bị cái hào nhoáng, xa hoa vật chất bình thường che khuất mất, để ta vô tình quên lãng những điều thiêng liêng:
Từ hồi về thị thànhQuen ánh điện cửa gươngVầng trăng đi qua ngõNhư người ngoài qua đường
Khổ thơ thứ 3, vầng trăng đã được tư cách hóa thành 1 con người chi tiết. Ngỡ rằng vầng trăng đó vẫn là tri âm, nghĩa tình bền chặt ngờ đâu giờ đây lại chẳng khác gì người ngoài nước lạnh. Thời gian có sức hủy hoại thật kinh khủng, nó có thể biến 1 tình cảm vốn thiêng liêng, cao đẹp, nay biến thành những mối quan hệ như chưa hề quen biết. Sự thực phũ phàng bởi thời kì, bởi lòng người chỉnh sửa khó nhưng lường trước được.
Trong vòng xoáy của đồng bạc, con người mê mải xả thân kiếm tìm những xa hoa, dục vọng, để rồi lúc: “Thình lình bóng đèn tắt/ phòng buyn đinh tối mịt” , lúc đó con người mới có thời kì tự chiêm nghiệm, suy ngẫm lại. Nguyễn Duy đã lấy 1 sự việc vô cùng tầm thường, mất điện, để biến nó thành nút thắt, đẩy bài thơ lên tới cao trào, cũng chính bởi khoảnh khắc ấy con người mới có dịp tự nghĩ suy về chính những xử sự của mình trong cuộc sống.
Vội bật tung cửa sổĐột ngột vầng trăng tròn
Cả khổ thơ là những chuỗi hành động gấp gáp, liên tục nhau. Khi con người ta mất đi ánh sáng nhân tạo, tức khắc phải tìm tới 1 nguồn sáng khác – ánh sáng thiên nhiên. Và đột ngột họ gặp lại sức bạn 5 xưa. Họ kinh ngạc, ngỡ ngàng, tới nỗi chẳng nói thành lời. Trăng vẫn vậy, vẫn vẹn tròn, chung tình và biết bao xúc cảm ùa về trong tác giả: “Ngẩng mặt lên nhìn mặt/ có cái gì rưng rưng/ như là đồng là bể/ như là sông là rừng”.
Trong giây phút lặng yên bỗng nhiên, mặt người đối diện với mặt trăng, kí ức của những ngày gắn bó lại ùa về trong tác giả. Là đồng, sông, bể, rừng những người bạn gắn bó trong suốt thuở thiếu thời và những 5 tháng kháng chiến bền chí, gian truân. Khuôn mặt của trăng chính là dĩ vãng ơn nghĩa, chung tình nhưng con người đã vô tình quên lãng. Qua bao lăm thăng trầm, bất định trăng vẫn nguyên lành, vẫn chung tình khoan thứ với con người:
Trăng cứ tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật thột.
Khổ thơ áp dụng hàng loạt các từ láy: vành vạnh, phăng phắc, mỗi từ láy lại mang lại những trị giá biểu cảm không giống nhau. Từ láy vành vạnh cho thấy sự ơn nghĩa, chung tình nguyên lành của vầng trăng từ dĩ vãng tới ngày nay. Từ láy phăng phắc lại là cái yên lặng giúp cảnh tỉnh con người, cái nhìn đầy nghiêm khắc để con người nhìn thấy sự bạc nghĩa của chính mình.
Nhưng cùng lúc sự yên lặng đó cũng cho thấy thái độ bao dong, khoan thứ của vầng trăng, hay rộng ra là của dĩ vãng, của dân chúng thủy thủy chung nghĩa. Cái giật thột ở cuối bài cho thấy sự ân hận, đã nhìn thấy những sai trái của bản thân. Thật tinh tế và khôn khéo, Nguyễn Duy đã sử dụng hình ảnh vầng trăng, cộng với công đoạn nhận thức của đối tượng trữ tình để làm bật lên tư tưởng, chủ đề của tác phẩm.
Bằng giọng điệu tâm sự thiên nhiên, thật tâm, hình ảnh giàu tính tượng trưng bài thơ như 1 lời nhắc nhở tới muôn lứa tuổi. Nhắc nhở về lối sống ơn nghĩa chung tình, hàm ân dĩ vãng, những người đã hi sinh để cho chúng ta có cuộc sống bình an hạnh phúc như ngày bữa nay. Bài thơ có mặt trên thị trường đã lâu, mà vẫn giữ mãi trị giá nhân bản tốt đẹp của nó.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 13
Bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy có mặt trên thị trường 5 1978, 5 tổ quốc đã bước vào công cuộc kiến thiết xây dựng tổ quốc. Cuộc chiến tranh đã đi qua mà dư vang của nó vẫn còn văng vẳng trong tâm hồn nhiều lứa tuổi, như 1 quy luật cuộc sống sau chiến tranh với những ngổn ngang toan lo xây dựng đã làm người ta quên đi dĩ vãng, quên đi ơn nghĩa của bao người. “Ánh trăng” có mặt trên thị trường trong dòng cảm hứng cải hối, tự truyện của văn chương sau những 5 1978.
Ánh trăng trong văn chương luôn là đề tài gắn với lãng mạn. Với Nguyễn Duy, ánh trăng biểu đạt 1 hàm nghĩa mới, mang dấu ấn của tình cảm thời đại. “Ánh trăng” là hình ảnh của dĩ vãng, là dân chúng, người lính, lí tưởng đấu tranh, “Ánh trăng” được viết theo thể thơ 5 chữ gồm 6 khổ và bố cục 3 phần tương ứng với 3 công đoạn, 3 cảnh ngộ không giống nhau trong cuộc đời người lính. Hai khổ đầu là sự gắn bó giữa người lính với ánh trăng. Hai khổ sau là những quên lãng, 2 khổ chung cuộc là lời đầu thú, tự nhắc nhở mình ko được quên lãng dĩ vãng.
Hình ảnh gắn liền với 1 dĩ vãng tình nghĩa gắn bó là ánh trăng tri âm: “Vầng trăng nghĩa tình”. Trong dĩ vãng đó, người lính sống với vầng trăng, bầu bạn với vầng trăng. Thời gian của dĩ vãng được tính theo trình tự sớm muộn: hồi bé: những kỉ niệm mộc mạc nhưng đáng nhớ, hồi chiến tranh ở rừng. Hai đoạn ấy tình nghĩa gắn liền với trăng, vầng trăng là tri âm, nghĩa tình.
Ý nghĩa hàm ẩn trong những cách gọi tên vầng trăng đã nói lên mọi quan hệ gần gụi như máu thịt của người lính và vầng trăng – với dân chúng. Cuộc chiến tranh đã trôi qua, người lính trở về với những ngổn ngang cuộc sống hàng ngày. Những ngổn ngang đã che khuất vầng trăng.
Từ hồi về thị thànhQuen ánh điện, cửa gươngVầng trăng đi qua ngõNhư người ngoài qua đường
Hình ảnh đối lập với vầng trăng, ánh điện cửa gương – là hình ảnh của tiện dung vật chất. Sự có mặt của những tiện dung đã che đậy dĩ vãng, che đậy kí ức. Sự gắn bó với vầng trăng, mà nghĩa tình với vầng trăng đã lùi vào lãng quên: “Vầng trăng đi qua ngõ /như người, dưng qua đường”.
Chỉ tới lúc hình ảnh của những tiện dung vật chất mất đi và sự bằng lặng, trong đường tròn ko chỉnh sửa của vầng trăng tri âm xưa hiện ra thì dĩ vãng bỗng như là 1 nhắc nhở, tràn về trong kí ức. Người đang quên lãng dĩ vãng. Trăng giờ như khuôn mặt của dĩ vãng, khuôn mặt sáng trong, giản dị, nghiêm khắc soi tỏ tâm hồn người:
Ngửa mặt lên nhìn mặtCó cái gì rưng rưngNhư là đồng, là bểNhư là sông, là rừng.
Trăng mang khuôn mặt của dĩ vãng: khuôn mặt sáng trong giản dị và nghiêm khắc soi tỏ tâm hồn người.
Trăng cứ tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật thột.
Trăng chừng như chưa bao giờ chỉnh sửa “cứ tròn vành vạnh”. Cả bài thơ, 6 lần sử dụng hình ảnh vầng trăng để nói về dĩ vãng: vầng trăng khẳng định ý nghĩa tròn đầy như sự thuỷ chung toàn vẹn của dân chúng của những người đã từng nhường cơm sẻ áo cùng người lính.
Ánh trăng ko chỉnh sửa bao lăm thì nỗi day dứt trong tâm hồn người lính đó càng thâm thúy bấy nhiêu. Tâm cảnh đầu thú, cải hối ở cuối bài thơ là lời nhắn nhủ với chính mình: ko được quên lãng dĩ vãng, ko được bội ơn. Cảm hứng đầu thú và cải hối cũng đã được Nguyễn Minh Châu diễn đạt trong truyện ngắn “Bức tranh” khắc họa bức chân dung cải hối của nhà văn cùng lúc khẳng định thực chất tốt đẹp, hướng thiện vẫn luôn sống mãi trong tâm hồn người lính.
“Ánh trăng” của Nguyễn Duy cũng là 1 vẻ ngoài để tỏ lòng cải hối. Bài thơ chấm dứt bằng 1 lời nhắc nhở chính mình của những người trong cuộc. Với “Ánh trăng”, thi sĩ đã khắc họa hình ảnh của dân chúng, 1 dân chúng chung tình, khoan thứ.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 14
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi thi sĩ trưởng thành trong thời gian kháng chiến chống Mĩ. Ông đã có những tác phẩm hay, để lại ấn tượng trong lòng độc giả. 1 trong những bài thơ điển hình là “Ánh trăng”, bài thơ được sáng tác 5 1978. Bài thơ như 1 lời nhắc nhở người đọc thái độ sống ơn nghĩa chung tình qua 1 vẻ ngoài nghệ thuật lạ mắt, rực rỡ.
Trước hết, Ánh trăng gợi lên trong lòng người đọc những kỉ niệm thâm thúy, ấm áp và tình nghĩa của người chiến sĩ.
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến trang ở rừngvầng trăng thành tri âm”.
Tuổi thơ yên ả, hiền từ và bình dị gắn với đồng, sông, bể đã nuôi dưỡng tâm hồn của người chiến sĩ. Điệp từ “với” lặp lại 3 lần trình bày sự gắn bó, liên miên và da diết của xúc cảm, nhịp thơ. Vầng trăng đã biến thành tri âm, thành người bạn tâm sự, gần gụi gắn bó với tuổi thơ tươi đẹp, trong trắng. Cứ như thế, trăng theo nhịp bước người chiến sĩ béo dần theo 5 tháng, tới cả những nơi gian truân, nguy hiểm nhất, là trong chiến tranh:
“Trần trụi với thiên nhiênHồn nhiên như cây cốiNgỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình”.
Vầng trăng mang vẻ đẹp đơn sơ, mộc mạc nguyên thủy như vẻ đẹp của tự nhiên, làm cho đối tượng trữ tình cảm nhận chừng như sẽ ko bao giờ có thể quên cái vầng trăng tri kỉ-tình nghĩa đó. Vậy là vầng trăng ko còn là vật vô tri vô giác nhưng đã biến thành người bạn, người đồng đội, nhất trí có vong hồn, nhịp đập và hơi thở riêng.Nhưng vầng trăng ko chỉ gắn liền với những kỉ niệm, ko chỉ đẹp lung linh, tươi mới nhưng còn là lời nhắc nhở thầm kín của tác giả với người đọc về lối sống tình nghĩa, chung tình.
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện của gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”.
Cuộc sống chỉnh sửa, con người cũng phải chỉnh sửa mình để bắt nhịp với cuộc sống tiên tiến để theo kịp nhịp nhảy của thời đại, mà 1 điều đáng buồn là vầng trăng tri kỉ-tình nghĩa 5 nào giờ ko còn nữa nhưng đã biến thành người lạ lẫm, thờ ơ. Chính cuộc sống tiên tiến, tiến bộ và những tiện dung đã làm con người ta quên đi cái dĩ vãng nặng nhọc nhưng người hùng của mình, quên đi những gì bình dị, thiêng liêng nhất trong kí ức, tới nỗi giờ đây tất cả chỉ là người ngoài nước lạnh, kẻ lạ lẫm, ko quen biết. 1 cảnh huống bất thần xảy ra và chính giây phút đó đã làm nổi lên tất cả vấn đề nhưng nhà văn muốn gửi gắm:
“Thình lình bóng đèn tắtPhòng buyn-đinh tối omVội bật tung cửa sổĐột ngột vầng trăng tròn”.
Từ láy “thình lình” hiện ra ở đầu khổ thơ đã diễn đạt cảnh huống mất điện đột ngột vào đêm hôm. Ba động từ “vội, bật, tung” để tìm ánh sáng đặt liền nhau đã diễn đạt sự khó chịu, bức bối và hành động khẩn trương đi tìm nguồn sáng của con người. Hình ảnh vầng trăng tròn trùng hợp và thiên nhiên xuất hiện giữa trời chiếu vào căn phòng tối mịt kia, vào gương mặt đang ngửa lên nhìn trời, nhìn trăng đó. Từ láy “đột ngột” được tuyển lựa rất đắt nhằm diễn đạt 1 cảnh huống vô cùng bất thần. khổ thơ giống như 1 nút thắt khêu gợi tâm cảnh suy ngẫm cho người đọc:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”.
Vầng trăng hiện ra thật bất thần dẫn tới sự đương đầu đầy xúc động. Ngửa mặt lên nhìn mặt diễn đạt 1 động tác vừa trân trọng vừa thân tình. Điệp từ “mặt” hiện ra 2 lần trong 1 câu thơ nhấn mạnh sự giao cảm giữa trăng và người trong 1 tư thế tập hợp, để mắt. 1 cái nhìn trực diện và xúc cảm tha thiết dâng trào trong lòng thi sĩ, ấy là xúc cảm về những kỉ niệm thơ dại, những gì thân thiện, gần gụi yên ả trong trắng nhưng xưa nay chừng như bị lu mờ, nhạt phai dưới ánh điện cửa gương. Hình ảnh vầng trăng gợi nhớ tới tự nhiên, nơi con người đã đi qua, đã sống và gắn bó như máu thịt. Xúc cảm “rưng rưng” là xúc cảm nghẹn ngào, bổi hổi, xúc động như trực trào nước mắt của đối tượng trữ tình:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”.
Mạch xúc cảm suy tưởng của thi sĩ đã trở nên chiều sâu tư tưởng mang thuộc tính triết lí về trăng. Hình ảnh vầng trăng tròn vành vạnh tượng trưng cho dĩ vãng xinh xắn, nguyên lành, viên mãn, tròn đầy ko bị nhạt phai. “ánh trăng im phăng phắc” là sự yên lặng như tờ, ko 1 lời trách cứ, mặc cho con người vô tình. Như vậy 1 cách hình tượng, nhà văn Nguyễn Duy muốn gửi tới thông điệp sắc về nhân sinh cho người đọc: con người có thể quên lãng dĩ vãng, tự nhiên tình nghĩa mà vầng trăng, dĩ vãng luôn tròn đầy, viên mãn, rộng lượng, vị tha. Câu thơ có sự đối lập giữa trăng tròn vành vạnh và kẻ vô tình, giữa cái yên lặng của trăng với sự giật thột, thức tỉnh của con người. Liên kết với giải pháp nhân hóa, hình ảnh ẩn dụ và các từ láy “vành vạnh, phăng phắc” đã gợi lên chuẩn xác sự tròn đầy của trăng, cùng lúc gợi lên 1 ko khí yên ắng, đủ để xoáy sâu vào lòng người sự suy ngẫm, day dứt. Cái giật thột là cảm giác và phản xạ tâm lí của 1 con người biết nghĩ suy chợt nhìn thấy sự vô tình của bản thân và sự nông nổi trong cách sống của mình, cái giật thột của sự ân hận, tự trách tự thấy mình cần phải chỉnh sửa ko được phản bội dĩ vãng.
Lời thơ liên kết tự sự với trữ tình. Hình ảnh thơ bình dị, súc tích, giàu sức gợi và mang nhiều ý nghĩa tượng trưng tất cả đã hình thành 1 bài thơ hay, ám ảnh và giàu sức gợi.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 15
Nguyễn Duy thuộc lứa tuổi thi sĩ quân đội trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đau thương và oanh liệt của dân tộc. Bài thơ Ánh trăng được viết tại thị thành Hồ Chí Minh 5 1978, 3 5 sau ngày giải phóng miền Nam, hợp nhất tổ quốc.
Trong cuộc sống hòa bình, 1 số người đã trải đời qua thách thức, gian truân, từng chứng kiến sự hi sinh béo lao của đồng chí và dân chúng, từng gắn bó sâu nặng với tự nhiên mà đã vội quên những gian truân, khốn cùng và những kỉ niệm đượm đà tình nghĩa của 1 thời chưa xa.
Bài thơ là 1 lần “giật thột” nhìn lại của Nguyễn Duy. Nó có tính năng thức tỉnh bao người trước cái điều vô tình đó.
Ánh trăng trước tiên là tiếng lòng, là sự tự nhủ lương tâm của riêng Nguyễn Duy. Nhà thơ đứng giữa bữa nay nhưng suy ngẫm về thời đã qua và từ tâm cảnh riêng, tiếng thơ ông cất lên như 1 lời nhắc nhở. Vầng trăng ở đây ko chỉ là 1 hình ảnh chi tiết của đất trời nhưng còn là tượng trưng cho 1 dĩ vãng xinh xắn, là mối liên hệ giữa tâm sự riêng và ý nghĩa tầm thường bao la, giữa nội dung chi tiết và tính nói chung của bài thơ.
Bài thơ ko chỉ nói đến tới thái độ hờ hững, quay lưng đối với những hi sinh, mất mát của thời chiến tranh nhưng còn là chuyện tình nghĩa, nhớ về cỗi nguồn, nhớ về những người đã khuất. Cao hơn nữa, Ánh trăng còn là lời nhắc nhở mỗi con người về lẽ sống thủy chung với chính mình.
Sự liên kết khôn khéo giữa tự sự với trữ tình đã tạo cho bài thơ dáng dấp của 1 câu chuyện bé được kể theo trình tự thời kì. Giọng điệu tâm sự được trình bày bằng thể thơ 5 chữ. Hai khổ thơ đầu là xúc cảm của thi sĩ về ánh trăng lúc đấu tranh trong rừng. Khổ thứ 3 là xúc cảm trước vầng trăng trong thị thành hòa bình. Nhịp thơ ở phần này thiên nhiên, ăn nhịp. Tới khổ thứ tư, giọng thơ chỉnh sửa, trình bày thái độ kinh ngạc tới ngỡ ngàng của tác giả trước sự hiện ra đột ngột của vầng trăng trong đêm mất điện. Giọng thơ trầm lắng, tha thiết ở 2 khổ cuối rất hợp với sự hồi ức và suy tư âm thầm. Dòng xúc cảm trữ tình của thi sĩ cũng tuôn chảy theo những lời tự sự. Nhà thơ kể rằng:
“Hồi bé sống với đồng,Với sông rồi với bể;Hồi chiến tranh ở rừng,Vầng trăng thành tri âm.”
Nhà thơ tưởng ko bao giờ quên cái vầng trăng nghĩa tình đó. Thế nhưng từ hồi về thị thành ăn sung mặc sướng, quen sống giữa những tiện dung tiên tiến, mới chỉ có mấy 5 nhưng đã nhìn vầng trăng nghĩa tình như người ngoài qua đường.Sự việc thất thường ở khổ thơ thứ tư chính là tác nhân gợi nhớ để từ ấy tác giả biểu hiện xúc cảm của mình.
“Thình lình bóng đèn tắt,Phòng buyn-đinh tối mịt,Vội bật tung cửa sổ,Đột ngột vầng trăng tròn.”
Ánh trăng toả sáng căn phòng. Chính vầng trăng hiện ra bất thần trong bối cảnh đó đã gây ấn tượng mạnh, thổi bùng nỗi nhớ về 1 thời máu lửa chưa xa.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 16
Nguyễn Duy là thi sĩ trường thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Những sáng tác của ông đi vào lòng người đọc bởi sự nhẹ nhõm, gần gụi, mộc mạc của tiếng nói qua bài thơ “Hơi ấm ổ rơm”, “Tre Việt Nam”. Bài thơ “Ánh trăng” được rút ra từ tập thơ cùng tên, sáng tác 5 1978 tại thị thành Hồ Chí Minh đã khiến người đọc có cách nhìn nhận sống động và thâm thúy hơn về cuộc sống, về dĩ vãng qua hình ảnh trung tâm “ánh trăng”.
Ánh trăng là hình ảnh xuyên suốt 4 khổ thơ, xâu chuỗi các dòng hoài niệm và nghĩ suy của 1 đời người về ngày nay và dĩ vãng. Có thể nói Nguyễn Duy đã rất tinh tế để xây dựng thành công hình tượng “vô tri vô giác” mà có sức mạnh đánh thức và biến chuyển trái tim.
Bài thơ được mở màn bằng hình ảnh ánh trăng không xa lạ, gần gụi, gắn với những kỉ niệm đẹp gắn bó với tuổi thơ, với 5 tháng chiến tranh thảm khốc:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm.
Có thể nói hình ảnh “ánh trăng” đã thành tượng trưng xuyên suốt tuổi thơ của tác giả, gắn bó với những kỉ niệm khó quên. Ánh trăng thuần khiết, dịu nhẹ lan tỏa từ cánh đồng bát ngát, từ dòng sông bến nước – nơi nuôi dưỡng tâm hồn của mỗi chúng ta.
Tới những 5 tháng “hồi chiến tranh ở rừng” gian truân, nặng nhọc, ánh trăng từ kí ức tuổi thơ đó đã thành “tri âm”, thành người bạn đi cùng, người bạn tâm sự đáng mến, chung tình, son sắt. Có thể nói Nguyễn Duy đã rất khéo, rất tinh tế lúc nhân hóa ánh trăng thành 1 người bạn tri âm của những anh quân nhân cụ hồ. Sự gắn bó vấn vít, tình cảm thật tâm và trong trắng giữa anh quân nhân và anh trăng thật đáng ái mộ.
Hai dấu mốc thời kì “hồi bé” và “hồi chiến tranh” đã làm cho ánh trăng trở thành gần gụi và tình nghĩa ở khổ thơ tiếp:
Trần trụi giữa thiên nhiênHồn nhiên như cây cốiNgỡ ko bao giờ quênCái vầng trăng nghĩa tình
Dù là ở đâu thì “ánh trăng” vẫn nguyên lành, gần gụi, khoáng đạt làm cho tác giả có cảm giác “ko bao giờ quên”, mà ấy chỉ là “ngỡ” thôi. Vầng trăng nghĩa tình, thủy chung luôn là hình nhắc nhắc nhở tác giả ko được phép quên đi.
Nhưng chính từ “ngỡ” đó chính là tín hiệu cho 1 sự rạn vỡ, lãng quên ở khổ thơ tiếp theo
Từ hồi về thị thànhQuen bóng đèn của gươngVầng trăng đi qua ngõNhư người ngoài qua đường
Cuộc sống đô thị phồn hoa với bóng đèn, cửa gương, với tiện dung đầy đủ đã làm cho tác giả bỏ quên đi người bạn tri âm ngày xưa ấy. Ở 2 câu thơ sau của khổ thơ này, giọng thơ chùng xuống khiến người đọc nghèn nghẹn. Và đặc trưng cách dùng từ “người ngoài” đã gợi lên cảm giác xót xa tới tột cùng. Từng là bạn tri âm, từng là “người” ngỡ như ko quên, mà giờ đây tác giả vô tâm, vô tình, thờ ơ xem như kẻ qua đường, ko hơn ko kém. Phép so sánh đó đã làm cho tứ thơ xoáy sâu vào lòng người nhiều tiếc nuối, day dứt, xót xa cho 1 sự chỉnh sửa.
Để rồi ở khổ thơ tiếp, tác giả đã tạo ra cảnh huống đặc trưng khiến tác giả nhìn thấy:
Thình lình bóng đèn tắtPhòng buyn-đinh tối mịt,Vội bật tung cửa sổ,Đột ngột vầng trăng tròn.
Tới khổ thơ này thì tứ thơ đã đột ngột chỉnh sửa, có nhẽ chính bản thân tác giả chỉnh sửa béo nên mới dẫn tới sự chỉnh sửa bất thần của tứ thơ như thế này. Sau chiến tranh, tác giả trở về với cuộc sống thường nhật, bận bịu với thực tại và có thể đã “bỏ quên” dĩ vãng, bỏ quên người bạn tri âm ngày xưa ấy. Chính cuộc sống đủ đầy ngày nay với bóng đèn sáng trưng, ánh trăng trở thành mờ nhạt. Tới lúc “bóng đèn tắt” tác giả mới giật thột, thảng thốt nhìn thấy căn phòng tối mịt và nhìn thấy lương tâm mình đã chỉnh sửa. Từ “thình lình” được tác giả dùng 1 cách lạ mắt, có thể nói đây chính là “sự ko vững” trong tâm hồn, 1 sự chuyển biến bất thần, mau chóng khiến mọi thứ trở thành ko vững. Cửa sổ “bật tung”, có 1 điều khiến tác giả cảm thấy hổ hang “đột ngột vầng trăng tròn”. Câu thơ này có ý thơ rất lạ, nói đúng hơn là từ ngữ rất lạ, vầng trăng chẳng thể “đột ngột” tròn được, bởi vốn dĩ từ xưa cho đến nay nó vẫn tròn như thế, chỉ có con người vô tâm mới ko nhìn thấy điều ấy.
Thực sự tới khổ thơ này, tác giả đã nhìn thấy sự vô tâm, thờ ơ của bản thân đối với dĩ vãng, đối với “người bạn tri âm” 1 thời gắn bó. Với 4 câu thơ ngắn gọn, mà lại khiến người đọc thấy lương tâm của mình rung động lạ kì.
Đối diện với ánh trăng, tác giả nhìn thấy “có cái gì rưng rưng”, là ánh trăng rưng rưng hay là lòng người rưng rưng, có nhẽ là cả 2. 1 sự hội ngộ bất thần và đầy day dứt của tác giả. Ánh trăng vẫn nguyên lành, vẫn tròn đầy và chung tình như xưa, chỉ có con người thay đổi.
Tới khổ thơ cuối, tứ thơ trở thành sắc nhọn:
Vầng trăng tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật thột
1 phép đối lập song song đủ làm cho lương tâm của con người được thức tỉnh và ngộ ra nhiều điều. Cách dùng từ “vành vạnh”, “phăng phắc” đủ để người đọc nhìn thấy sự nghiêm khắc của ánh trăng làm cho con người “giật thột”, thức tỉnh. Dù cuộc sống thay đổi, con người chỉnh sửa, ánh trăng vẫn thế, bao dong và rộng lượng. Khổ thơ cuối đã gieo vào lòng người đọc nhiều xúc cảm khó tả và thức tỉnh những người đang dần quên lãng đi dĩ vãng.
Bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy với tứ thơ lạ, lạ mắt, cách viết mới mẻ, quyến rũ, từ ngữ “độc” và hơn hết là tình cảm của tác giả đã để lại trong lòng người đọc nhiều bài học thâm thúy nhất.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 17
Nguyễn Duy là thi sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Những sáng tác của ông đi vào lòng người đọc bởi sự thật tâm, gần gụi và mộc mạc. Bài thơ “Ánh trăng” là 1 bài thơ rất hay của Nguyễn Duy, ấy là lời nhắc nhở về những 5 tháng đấu tranh gian khó của tác giả lúc còn ở ngoài mặt trận gắn bó thâm thúy với tự nhiên đất trời.
Bài thơ là mạch xúc cảm từ dĩ vãng tới ngày nay. Bài thơ mở màn với hình ảnh ánh trăng gần gụi, thân thiện, gắn bó với những kỉ niệm tuổi thơ xinh xắn trong những 5 tháng chiến tranh thảm khốc:
Hồi bé sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm.
Đoạn thơ như 1 lời hàn huyên hoài niệm về dĩ vãng gắn bó với trăng trong cảnh ngộ chiến tranh thảm khốc của tác giả. 1 cuộc sống hòa quyện với tự nhiên, với đất trời “với sông, với bể”, 1 cuộc sống vô cùng bình an nhưng cũng ko kém phần tấp nập. Trong cảnh ngộ chiến tranh thảm khốc, sống trong rừng sâu, ảm đạm quạnh hiu, trăng đã biến thành người bạn tri âm của tác giả.
“Trần trụi với tự nhiên….cái vầng trăng nghĩa tình”
Trăng đẹp giản dị, tinh khiết, ko cần điểm trang, ko cần sắc màu, trăng vẫn đẹp 1 cách không lo nghĩ và hồn nhiên như thế. Cứ ngỡ rằng sẽ chẳng bao giờ quên cái vầng trăng tri âm, vầng trăng nghĩa tình đó, mà chẳng hề thế:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Chiến tranh chấm dứt, người lính rời chiến khu để về với cuộc sống phồn hoa, sôi động chốn thành thị. Cuộc sống chốn phù du, tráng lệ với “ánh điện, cửa gương” chừng như đã khiến cho con người ta đơn giản quên lãng dĩ vãng, dù ấy là 1 dĩ vãng vô cùng không xa lạ. Cuộc sống tiên tiến đó làm cho con người dễ quên đi lời hứa hẹn sẽ mãi là “ánh trăng nghĩa tình” đã cùng nhau đi qua những 5 tháng ác liệt của chiến tranh. Trăng giờ chỉ là “người ngoài” ko quen biết. Giọng thơ như chùng xuống, như nghẹn lại, 1 xúc cảm khó tả làm cho con người ta cảm thấy có lỗi.
Nhưng cuộc đời thường xoay vần, ko có gì là còn đó mãi mãi cả. Nhà thơ đã tạo ra 1 cảnh huống đặc trưng khiến tác giả nhìn thấy:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
Đoạn thơ mang lại 1 xúc cảm đột ngột. Những động từ, tính từ mạnh đã gợi tả sức mãnh liệt trong dòng xúc cảm của thi sĩ “thình lình”, “vội”, “bật tung”, “đột ngột” chính là sự chỉnh sửa hiện trạng xúc cảm của con người lúc thị thành bị mất điện. Trăng vẫn tròn tương tự, vẫn nguyên lành chỉ có con người là chỉnh sửa, là ko nhìn thấy hay vô tình quên đi mất những kỉ niệm đẹp với ánh trăng.
Chính trong cảnh ngộ đó những kỉ niệm cũ lại ùa về, thi sĩ bỗng thấy được người bạn tri âm 5 xưa trong 1 thú vui vỡ òa:
“Ngửa mặt lên nhìn mặt
…như là sông là rừng”
Mặt đương đầu với vầng trăng hiền hòa, kí ức về đồng, sông, bể, rừng khiến tác giả động lòng yếu ớt, 1 cảm giác xót xa tủi hờn lúc vô tình bỏ quên ánh trăng.
Khổ thơ cuối mang tính hàm nghĩa lạ mắt, đưa đến chiều sâu tư tưởng triết lí:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột”
Trăng vẫn thế, vẫn “tròn vành vạnh”, vẫn cứ yên lặng ko 1 lời trách móc con người mà con người lại vô tình quên lãng trăng để rồi lúc gặp lại trăng phải giật thột ân hận. Sự đối lập giữa trăng và người đủ để làm cho lương tâm của con người thức tỉnh. Khổ thơ như lời nhắc nhở nhẹ nhõm nhưng thấm thía, thâm thúy cho những người nào đang dần quên lãng đi dĩ vãng.
Với giọng điệu tâm sự, rủ rỉ, “Ánh trăng” của Nguyễn Duy như 1 lời tự nhắc nhở về những 5 tháng gian khó của cuộc đời người lính gắn bó với tự nhiên, tổ quốc. Bài thơ là lời nhắc nhở con người phải biết sống nghĩa tình, ko được quên lãng dĩ vãng.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 18
Nguyễn Duy là 1 thi sĩ trưởng thành trong thời gian kháng chiến chống Mĩ cứu nước . Thơ của ông đầy ắp xúc cảm trữ tình và giàu triết lí thâm thúy. “Ánh trăng” sáng tác 5 1978 – 3 5 sau ngày tổ quốc hoàn toàn giải phóng. Đây như 1 lời nhắc về những 5 tháng gian nan, cuộc đời người lính gắn bó với quê hương, tự nhiên, tổ quốc.
Bài thơ Ánh trăng như 1 câu chuyện kể theo trình tự thời kì hơn nữa bài thơ chỉ viết hoa chữ cái đầu mỗi khổ, cả bài chỉ có 1 dấu chấm việc này hình thành sự liền mạch xúc cảm của đối tượng trữ tình. Trước hết là hình ảnh vầng trăng trong ký ức của đối tượng trữ tình.
“Hồi bé sống với đồngvới sông rồi bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri âm”
Hồi là mốc thời kì đưa đối tượng trữ lình trở về với kí ức tuổi thơ. Điệp từ “với” liên kết phép liệt kê: đồng, sông, bể nhấn mạnh mối quan hệ gắn bó giữa con người và tự nhiên, mở ra 1 ko gian bát ngát, cao rộng. Cong người có thể ngắm trăng ở bất kỳ nơi đâu. Phép nhân hoá giúp trăng biến thành 1 con người, 1 người tri âm. Theo thời kì, con người cũng khởi đầu trưởng thành rồi biến thành người thành người lính đấu tranh trong quân ngũ. Trong những đêm trèo đèo lội suối, băng rừng hay những đêm mai phục chờ giặc, trăng luôn đi cùng cùng người chiến sĩ dù bất kỳ ko gian nào.
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình”
Thuở đó con người sống hồn nhiên, giản dị, chân thực, gắn bó với tự nhiên như cây cối sông suối. Phép nhân hoá đã cho thấy trăng và người giờ đây ko chỉ là người bạn tri âm nhưng đã biến thành người bạn nghĩa tình ngỡ như chẳng thể quên, chẳng thể tách rời.
Thời gian qua đi, con người giờ đây cũng chỉnh sửa, hình ảnh vầng trăng ngày nay (5 1978) trong nghĩ suy của tác giả cũng đã phai mờ theo 5 tháng.
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Chiến tranh kết thức, người chiến sĩ trở về với cuộc sống đời thường. Nhân vật trữ tình trong bài thơ này cũng trở về với cuộc sống của người dân thị thành, mê mải với những điều mới lạ, những thiết bị văn minh “ ánh điện cửa gương” ko còn nhớ đến dĩ vãng, đến người bạn tri âm hồi nào. Vầng trăng vẫn hiện ra theo vòng tuần hoàn của thời kì mà giờ đây lại hoà cộng với ánh điện, mờ nhạt trong tâm khảm người lính. Cuộc sống tiện dung tiên tiến đã khiến tâm hồn con người có chút thay đổi, vô tình quên lãng đi dĩ vãng, cố tri.
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn-đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn”
1 hiện tượng xảy ra trong đời sống của người dân thị thành, lúc đó ko gian tối mịt và theo bản năng họ tìm đến ánh sáng của vầng trăng của tự nhiên vũ trụ. Từ láy “thình lình, đột ngột” cho thấy sự bất thần trong phút chốc gặp lại cố tri. Ánh sáng của trăng soi tỏ căn phòng tối, soi vào từng ngách ngóc tâm hồn con người, soi cả vào kí ức đã bị quên lãng của đối tượng trữ tình. Để từ đây, họ nhìn thấy mình đã từng là 1 kẻ vô tình bất nghĩa với trăng, với dĩ vãng, với dân chúng, tổ quốc. Hiện tượng mất điện ko quá lạ lẫm với người dân thị thành mà có nhẽ đây là cái cớ để tác giả trình bày chủ đề, tư tưởng, bước đột phá trong câu chuyện của đối tượng trữ tình.
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì dưng dưngnhư là đồng là bểnhư là sông là rừng”
Nghệ thuật ẩn dụ được tác giả thử dụng thành công lúc để mặt người đối diện đàm tâm với mặt trăng. Ánh sáng soi tỏ tâm khảm của đối tượng trữ tình giúp họ nhìn thấy những sai trái của bản thân. Để từ đây có thể biểu hiện được xúc cảm rưng rưng, nghẹn ngào đang dâng trào trong lòng họ.
Khổ thơ cuối bài mang ý nghĩa tượng trưng của vầng trăng:
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắckể chi người vô tình”
Hình ảnh trăng vừa mang nghĩa tả chân vừa mang ý nghĩa tượng trưng thâm thúy cộng với ấy là nghệ thuật nhân hoá ánh trăng biến thành 1 nhân chứng tình nghĩa , nghiêm khắc nhắc nhở con người về thái độ sống uống nước nhớ nguồn. Trăng bao dong khoan thứ, ko oán thù trách “ kể chi người vô tình” mà cũng khiến con người giật thột để nhìn lại bản thân đã là người vô tình bất nghĩa. Ở khổ thơ này ta thấy được 2 hình ảnh song song nhưng đối lập: đối lập giữa cái tròn vành vạnh của trăng với sự hụt vơi trong lòng kẻ vô tình; đối lập giữa cái im phăng phắc của trăng và hành động giật thột của đối tượng trữ tình. Khổ thơ cuối bài mang ý nghĩa tư tưởng của vầng trăng cùng lúc mang đầy tính triết lí, chủ đề của tác phẩm.
Bài thơ Ánh trăng thành công với giọng điệu tâm sự nhịp thơ lưu loát thiên nhiên nhưng sâu lắng, hình ảnh giàu trị giá gợi cảm mang tính triết lý thâm thúy. Qua đây tác giả muốn gửi đến tất cả mọi người, đặc trưng là lứa tuổi trẻ chúng ta 1 bài học về đạo lý: sống với ngày nay, nghĩ về mai sau và nhớ về dĩ vãng.
Phân tích bài thơ Ánh trăng – Mẫu 19
Nguyễn Duy là thi sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ Thơ Nguyễn Duy đậm vẻ dung dị, hồn nhiên trong trắng mà lại thấm đẫm những chiêm nghiệm về cuộc đời khiến độc giả phải trầm ngâm sâu lắng, nghĩ suy chiêm nghiệm. Bài thơ Ánh trăng là bài thơ điển hình cho cá tính của Nguyễn Duy, nó gợi nhắc con người đặc trưng là người lính nhớ về dĩ vãng gắn bó với tự nhiên tổ quốc.
Bài thơ Ánh trăng được sáng tác 5 1978 in trong tập thơ cùng tên. Nguyễn Duy viết bài thơ Sau lúc cuộc kháng chiến đã chấm dứt, con người quay về với cuộc sống tiên tiến quên đi dĩ vãng sau lưng. Bài thơ truyền tụng tự nhiên tươi đẹp, ánh trăng sáng gắn bó với người lính trong suốt những 5 tháng trên trận mạc cùng lúc nhắc nhở con người phải sống ơn nghĩa chung tình, giữ trọn đạo lý tốt đẹp.
Khởi đầu bài thơ là hình ảnh ánh trăng tự nhiên của tuổi thơ bình dị in sâu trong kí ức thi sĩ. Giọng thơ đền đạn trầm ổn như kể về 1 câu chuyện tốt đẹp trong dĩ vãng.
“Hồi nhỏ sống với đồngvới sông rồi với bểhồi chiến tranh ở rừngvầng trăng thành tri kỉ.”
Vầng trăng gắn bó với thi sĩ trong suốt dĩ vãng lúc là 1 cậu nhỏ. Hình ảnh trăng hiện lên cộng với “đồng, sông, bể”, cách gieo vần lưng khiến cho câu thơ trở thành mềm mại uyển chuyển cùng lúc thấy 1 tuổi thơ tươi đẹp nhưng tác giả gắn bó với tự nhiên. Điệp từ “ với” càng khẳng định điều ấy. Tới lúc chiến tranh bùng nổ cậu nhỏ 5 nào trưởng thành và tham dự kháng chiến, vầng trăng cũng theo chân người lính trẻ, đi cùng với cậu từ những bước đầu gian truân . Nhà thơ sử dụng từ “ hồi” để nhấn mạnh sự hồi ức về dĩ vãng lúc có vầng trăng. Gắn bó suốt tuổi thơ cùng những 5 tháng xông pha trận mạc, vầng trăng đối với người lính đã biến thành người bạn tri kỷ chẳng thể thiếu.
Nhà thơ cũng đã bộc bạch tình cảm da diết của mình với vầng trăng tri âm:
“Trần trụi với thiên nhiênhồn nhiên như cây cỏngỡ ko bao giờ quêncái vầng trăng nghĩa tình.”
Nhà thơ đã miêu là vầng trăng như 1 người bạn thực thụ. Các từ “ trần truồng, hồn nhiên” trình bày tính cách của vầng trăng là 1 người bạn chân thực và thẳng thắng như cây cối như tự nhiên non mềm. Gắn bó với trăng như thế thi sĩ tưởng như sẽ ko bao giờ quên đi ánh trăng, quên đi tình bạn tri âm gần gũi bao bấy lâu. Như từ ngỡ đặt đầu câu như báo hiệu 1 chuyện gì ko hay sẽ xảy ra. Chính đối tượng trữ tình đã quên đi ánh trăng nghĩa tình lúc về với cuộc sống tiên tiến:
“Từ hồi về thành phốquen ánh điện, cửa gươngvầng trăng đi qua ngõnhư người ngoài qua đường”
Sau lúc chiến tranh chấm dứt, con người quay về với đời sống tiên tiến, quay về với những hạ tầng tiên tiến “ ánh điện, cửa gương” thì dần quên đi cuộc sống gian lao của những ngày còn chinh chiến, con người mải hối hả với công tác , với nhịp sống nhanh, sống vội của người tiên tiến nên đã quên đi vầng trăng nghĩa tình. Vậy nên vầng trăng đi qua ngõ thì như người ngoài qua đường. Nghệ thuật nhân hóa cùng so sánh đã biến trăng thành 1 con người có tri giác . Và thật đớn đau thay lúc vầng trăng tri âm, nghĩa tình kia giờ là người ngoài nước lạnh ko còn 1 mảnh quan hệ với con người.
Nguyễn Duy đã xây dựng 1 cảnh huống truyện trong thơ, tạo kịch tích, nút thắt cho câu truyện thơ về vầng trăng:
“Thình lình bóng đèn tắtphòng buyn đinh tối omvội bật tung cửa sổđột ngột vầng trăng tròn.”
Từ láy thình lình được đặt lên đầu câu nhấn mạnh đây là 1 cảnh huống đặc trưng chưa có sự sẵn sàng trước khiến con người bất thần. Trong ko gian sáng ánh bóng đèn, thì con người ko nhận ra trăng và lúc bóng đèn vụt tắt, phòng building tối mịt con người đã hành động theo bản năng tìm tới ánh sáng của thiên nhiên ấy là bật tung cửa sổ. Động từ mạnh vội, bật, tung được đặt cạnh nhau cho thấy hành động nhanh mang tính bột phát của con người. Từ đột ngột cho thấy thái độ bất thần kinh ngạc tới ngạc nhiên của con người lúc nhận ra ánh trăng. Và hình ảnh vầng trăng tròn hiện ra như 1 điều hiển nhiên, trăng vẫn tròn vẫn đẹp mà lòng người đã thay đổi nhạt phai.
Sự hiện ra đột ngột của vầng trăng khiến cho bao lăm kỉ niệm của tuổi thơ ùa về khiến thi sĩ thấy có gì ấy “ rưng rưng” muốn khóc:
“Ngửa mặt lên nhìn mặtcó cái gì rưng rưngnhư là đồng, là bểnhư là sông, là rừng”.
Gặp lại sức bạn xưa, dĩ vãng ùa về như dòng thác, thi sĩ ko kiềm được lòng mình nhưng rưng rưng muốn khóc. Trong 1 câu thơ tác giả đã sử dụng 2 từ “ mặt” để , mặt ở đây là mặt trăng hay mặt người bạn tri âm lâu 5 ko liên lạc, người bạn gọi nhớ về những tháng ngày tuổi thơ tươi đẹp những 5 tháng chiến tranh gian truân thảm khốc đi cùng cùng ánh trăng xưa. Chính thi sĩ như nhìn thấy sự tệ bạc vô tình của mình
Xong xuôi bài thơ là 1 chiêm nghiệm thâm thúy của tác giả về vầng trăng về con người
“Trăng cứ tròn vành vạnhkể chi người vô tìnhánh trăng im phăng phắcđủ cho ta giật thột… ”
Trăng vẫn cứ tròn đầy trong trẻo, vẫn tròn vành vạnh. Từ láy vành vạnh như khẳng định sự nguyên lành của trăng khẳng định nghĩa tình mật thiết ko nhạt phai theo thời kì của trăng mặc cho con người đã quên đi ánh trăng, quên đi nghĩa tình ngày nào. Ánh trăng như 1 người bạn nghiêm khắc mà bao dong. Dù người đã quên ánh trăng mà trăng vẫn ở ấy mạng dĩ vãng nguyên lành chung tình kì vọng con người. Sự yên lặng của trăng càng khiến cho con người thấy được sự vô tình tệ bạc của mình. Và cái giật thột chấm dứt bài thơ là cái giật thột thức tỉnh lương tâm, tìm lại con người có nghĩa tình như phút ban sơ. Đấy là cái giật thột đáng trân trọng nhưng con người cần có.
Ánh trăng chừng như thoát ra khỏi câu truyện thơ đầy ý nghĩa của Nguyễn Duy để tới với bạn đọc, mỗi người đều có 1 ánh trăng riêng mình cực kỳ thủy chung, nghĩa tình. Hình tượng ánh trăng sẽ mãi trường tồn cộng với danh tiếng Nguyễn Duy.
Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa Nguyễn Duy _ Với lời bình của TS Chu Văn Sơn
