Tập hợp kỹ thuật trồng dưa hấu mới

Trồng dưa hấu không hạt bằng phương pháp cải tiến

Trong những năm gần đây đơn vị Syngenta đã nhập nội và trồng thử nghiệm thành công một giống dưa hấu không hạt có tên Mặt trời đỏ với nhiều ưu điểm vượt trội so với các giống dưa có hạt khác, đưa lại lợi nhuận rất cao cho người trồng, đặc biệt là nông dân nhiều tỉnh vùng ĐBSCL.

Hiện giống Mặt trời đỏ cũng đang được Syngenta Việt Nam trồng thử nghiệm ở một số tỉnh phía Bắc nhằm tiến tới thay thế dần các giống dưa hấu cũ năng suất, chất lượng thấp. Giống do Cty CP BVTV An Giang độc quyền phân phối tại Việt Nam.

Đặc điểm giống dưa hấu không hạt Mặt trời đỏ: Đây là giống dưa lai F1 nên sức sinh trưởng khỏe, thời gian ngắn (mùa nắng 60 – 62 ngày, mùa mưa 65 – 67 ngày); chống chịu bệnh khá, đặc biệt là bệnh thán thư, dễ đậu quả, quả to (trung bình 3 – 5 kg, năng suất cao 20 – 25 tấn/ha, một số hộ canh tác giỏi ở Cần Thơ, Trà Vinh, An Giang đã đạt tới 50 tấn/ha (cao hơn giống Hắc mỹ nhân từ 20 – 30%); độ đồng đều cao (mỗi cây chỉ nên lấy 1 quả). Quả dạng hình ô van, da xanh nhạt có sọc xanh, mỏng vỏ, ruột đỏ, không hạt; ăn ngọt, độ đường 13 – 14%.

Tổng kết các mô hình ở vùng ĐBSCL của Cty Syngenta Việt Nam cho thấy: Bình quân mỗi ha dưa hấu không hạt cho lợi nhuận từ 23 – 25 triệu đồng, cao hơn các giống dưa có hạt từ 6 – 10 triệu đồng, được thị trường ưa chuộng. Với nhiều ưu thế về sức sinh trưởng, chất lượng quả, thích nghi với nhiều loại đất, khả năng kháng bệnh tốt hơn các giống dưa có hạt khác, đặc biệt là bệnh thán thư và nứt thân; có thể trồng được nhiều vụ trong năm, giống dưa hấu không hạt đã được nông dân nhiều nơi chọn trồng đưa lại hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả kinh tế cao nhất, theo khuyến cáo của Cty Syngenta Việt Nam và trường ĐH Cần Thơ, ngoài các biện pháp kỹ thuật trồng dưa hấu thông thường như làm đất, gieo hạt, bón phân, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh… bà con cần đặc biệt chú ý một số khâu kỹ thuật cải tiến sau đây:

– Với kỹ thuật trồng dưa cải tiến nên làm liếp hẹp để trồng hàng đơn (mặt liếp rộng 3 – 3,5 m, trồng 1 hàng, cây cách cây 45 – 50 cm) so với liếp rộng (4,8 – 5 m trồng 2 hàng 2 bên, cây cách nhau 40 cm cho bò vào ở giữ mặt liếp) theo phương pháp cũ, đảm bảo mật độ vẫn đạt từ 800 – 900 cây/1.000 m2 hoặc 300 cây/sào Bắc bộ nhưng cây sinh trưởng khỏe hơn, cho quả to và đều hơn.

– Bón lót (tính cho 1.000 m2): 5 – 10 m3 phân chuồng, phân hữu cơ + 50 kg NPK loại 20-20-15 (mùa mưa dùng loại 16-16-8), nếu đất chua, phèn bón thêm 50 – 70 kg vôi bột. Dùng Gramoxne để trừ cỏ dại trước khi trải bạt.

– Ngâm ủ hạt giống cho nứt nanh rồi đem gieo trong túi bầu, khi cây có 2 lá thật thì đem trồng. Trồng xen thêm 4 – 5% giống dưa hấu có hạt để lấy phấn đực thụ phấn bổ sung sau này mới cho tỷ lệ đậu quả cao.

– Sau trồng 15 ngày (cây có 5 – 6 lá) thì bấm ngọn, tỉa bỏ các nhánh phụ chỉ giữ lại 2 nhánh phụ khỏe nhất cho bò song song vuông góc với mặt luống. Khác với dưa có hạt khi trồng giống dưa không hạt nhất thiết bà con phải thụ phấn bổ sung thì cây mới đậu trái. Khi cây ra nụ cái thứ 3 trên thân chính hoặc nụ cái thứ 2 trên nhánh phụ thì tiến hành thụ phấn bổ sung bằng cách dùng hoa đực úp vào nhị hoa cái vào những hôm nắng ráo từ khoảng 6 – 8 giờ (mùa hè) hoặc 7 – 9 giờ (mùa thu – đông). Thời gian thụ phấn bổ sung thường kéo dài khoảng 5 – 6 ngày. Trên mỗi cây chỉ nên tuyển lấy 1 trái, trường hợp không đậu trái trên thân chính thì mới lấy trái trên nhánh phụ sẽ cho độ đồng đều cao, cho năng suất và chất lượng dưa tốt nhất.

– Bón thúc lần 1 sau trồng 15 ngày: 25 – 30 kg NPK 20-20-15 + 5 kg kali;

– Bón thúc lần 2 sau trồng 30 – 35 ngày: 20 – 25 kg NPK 20-20-15 + 5-7 kg kali;

– Bón thúc lần 3, 4 và 5 sau trồng 45 – 50 ngày bằng cách hòa 3 – 4 kg NPK để tưới/1 lần, tưới 3 – 4 lần cách nhau 3 ngày.

Có thể phun hoặc tưới nitrat kali (KNO3) hoặc phun thêm các loại phân vi lượng 2 – 3 lần, mỗi lần cách nhau 2 – 3 ngày nhằm tăng độ đường cho quả.

Tuyệt đối không được bón nhiều đạm hoặc sử dụng các loại thuốc kích thích sinh trưởng vào giai đoạn nuôi quả lớn làm nứt quả, giảm chất lượng quả.

Trồng dưa hấu không hạt Mặt Trời Đỏ

Tên giốngDưa hấu không hạt MẶT TRỜI ĐỎNguồn gốcSyngentaTGST(ngày)Mùa nắng: 60 – 62
Mùa mưa: 65 – 67Đặc tính– Chống chịu bệnh khá
– Dễ đậu trái, 1 dây để 1 trái, độ đồng đều cao
– Da màu xanh nhạt có sọc xanh, trái dạng oval, tròn
– Độ đường: 12 – 13
– Thích nghi rộng, có thể trồng quanh năm và nhiều vùngNăng suấtTrái nặng bình quân 3 – 4kg, có thể đến 7kg, 30 – 40 tấn/haLưu ý– Trước khi ngâm hạt hoặc tỉa, ta để hạt dưa đứng, dùng kìm bóp nhẹ chỗ hai mép cho vỏ hạt mở ra hoặc dùng bấm móng tay bấm hai mép, hạt sẽ hút nước nhanh và nảy mầm tốt.
– Phải trồng thêm từ 1/20 đến 1/10 diện tích gieo trồng bằng giống dưa có hạt để lấy phấn thụ cho dưa không hạt.
– Bón kali và vi lượng nhiều hơn để tăng chất lượng trái, bón phân lân đúng liều lượng tránh dưa có hạt lép vỏ đen.

Giống đã được trồng phổ biến tại nhiều tỉnh phía Nam cho hiệu quả rất cao; hiện giống dưa hấu Mặt Trời Đỏ đang được Cty Syngenta Việt Nam trồng thử nghiệm tại phía Bắc để thay dần các giống dưa hấu cũ năng suất và chất lượng thấp…

I. Đặc tính nông học 

Giống dưa hấu không hạt Mặt Trời Đỏ do Syngenta lai tạo với những đặc tính vượt trội sau:

– Sức sinh trưởng, phát triển khỏe, dễ trồng, dễ đậu trái.

– Thời gian từ trồng đến thu hoạch 60 – 65 ngày, trồng được nhiều vụ trong năm, ở miền Nam có thể trồng được quanh năm.

– Trọng lượng trung bình trái 3– 5 kg, năng suất cao hơn dưa hấu Hắc mỹ nhân (HMN) 20 – 30%.

– Khả năng bảo quản lâu, vỏ dai, vận chuyển xa tốt.

– Độ đường rất cao 13 – 14% brix, thịt quả chắc, màu sắc thịt đỏ đẹp…

 II. Qui trình kỹ thuật 

1/ Chuẩn bị đất: 

– Chọn đất màu mỡ, thoát nước tốt, không nên trồng trên các ruộng đã trồng dưa hấu hoặc các loại cây trồng thuộc họ bầu bí ở vụ trước. Nên luân canh ít nhất là 3 vụ với cây lúa nước hoặc cây bắp.

– Làm đất, diệt cỏ dại (nên dùng thuốc diệt cỏ Gramaxone).

– Bón phân chuồng (5 – 10 m3/1000m2) hoặc các loại phân hữu cơ khác tùy theo điều kiện canh tác ở mỗi vùng, bón vôi (50 – 150 kg/1000m2 tùy loại đất, pH đất = 6 – 7 là tốt nhất).

– Trải bạt plastic (màng phủ nông nghiệp) trên mặt luống, đục lỗ cách nhau 40cm.

 2/ Mật độ gieo trồng:

– Mật độ: 800 – 900 cây/1000m2 (công); khoảng 300 cây/sào Bắc bộ.

– Khoảng cách: Cây cách cây: 40 cm, trồng luống đơn, mặt luống rộng 2,5 – 3m hoặc luống đôi với mặt luống rộng 5 m.

 3/ Làm bầu, gieo hạt:

– Làm bầu: Bầu được làm bằng túi giấy hoặc bằng lá chuối. Đất trong bầu được trộn với tỉ lệ 3 tro trấu, 1 đất.

– Gieo hạt: Để đạt tỉ lệ nảy mầm cao trước khi gieo nên cắt mép hạt (dùng bấm móng tay để cắt mép hạt) sau đó gieo hạt trực tiếp vào bầu đã được tưới ẩm (1hạt /bầu), không cần ngâm ủ hạt, không nên tưới nước liên tục, chỉ tưới nước khi thấy cây đã mọc (khoảng 2 – 3 ngày sau gieo), khi cây có 2 lá thật đem trồng ra ruộng (sau gieo khoảng 6 – 7 ngày).

– Ngoài ra bà con nên trồng thêm 4 – 5% dưa hấu có hạt để thụ phấn cho dưa Mặt Trời Đỏ. Dưa hấu Mặt Trời Đỏ cần được gieo trước 5 ngày.

 4/ Chăm sóc:

– Chọn dây, tỉa cành, lấy trái: Để lại 1 dây chính và 1 – 2 dây chèo (cành bên), tỉa tất cả các nhánh bơi.

– Một cây lấy 1 trái trên dây chính ở nụ 2 hoặc nụ 3, sau khi lấy trái 4 – 5 ngày ta cắt ngọn nhằm tập trung dinh dưỡng nuôi cây, trái và hạn chế bọ trĩ, sâu, bệnh.

 5/ Phòng trừ sâu bệnh:

– Sâu: Rải Basudin hoặc Furadan để xử lí đất, diệt tuyến trùng, dế, sâu đất và các loại côn trùng có hại.

Các loại sâu ăn tạp, bọ rùa, sâu xanh phun Selecron (15 – 20cc/8 lít nước), PolitrinnP (10 – 20 cc/8 lít nước) hoặc March (10 cc/ 8lít nước).

Bọ trĩ (rầy lửa) phun Actara (1cc/8lít nước), sâu vẽ bùa (ruồi đục lá) phun Vertimec (5-10cc/8lít nước) hoặc Trigard (10cc/8lít nước).

– Bệnh:

Bệnh chết rạp cây con (Rhizoctonia sp) phun Ridomil Gold hoặc xử lý hạt giống.

Bệnh thán thư phun Score (5 – 10 cc/ 8lít nước).

Bệnh nứt thân, chảy mủ dùng Score (5 – 10 cc/ 8lít nước)

Bệnh đốm lá (Pseudoperonospora sp) dùng Ridomil Gold (25 – 30g/ 8lít nước).

 7/ Thu hoạch:

Sau 60 – 65 ngày trồng thì ta có thể thu hoạch, độ đường trung bình lúc thu hoạch đạt từ 13 -15 % brix tùy mùa vụ và vùng đất.

Dưa được thu hoạch có ruột đỏ đẹp, thịt chắc, trọng lượng trái lúc thu hoạch trung bình từ 3 – 5 kg.

Đặc sắc mô hình dưa hấu không hạt ở Quảng Ngãi

Giống như bao nông dân ở thôn Hiệp An, xã Phổ Phong (Đức Phổ – Quảng Ngãi), anh Nguyễn Xuân Quang rất có kinh nghiệm trong việc trồng dưa hấu. Tuy nhiên, chưa bao giờ anh dám mơ về một vụ mùa thắng lợi, thu nhập hàng chục triệu đồng như năm qua. Gặp chúng tôi, anh úp mở: “Tất cả đều nhờ giống dưa mới đấy!…”.

Vụ xuân hè vừa qua, được Công ty TNHH Hạt giống Syngenta Việt Nam hỗ trợ giống dưa hấu Mặt Trời Đỏ, anh trồng thử nghiệm 1 sào (500 m2), chỉ sau 65 ngày đã có thể thu hoạch. Đây là giống dưa không hạt, vị ngọt mát, năng suất đạt khá cao, 32 tấn/ha. Toàn bộ sản lượng thu hoạch được Công ty TNHH Nông lâm nghiệp Công nghệ cao DCH mua với giá 5.000 đồng/kg. “Như vậy, trừ chi phí tôi lãi 8 triệu đồng/sào” – anh Quang cho biết – “Mặc dù vụ đầu được tài trợ về giống, nhưng tôi cũng tính toán cụ thể để những ai muốn trồng loại dưa này có cơ sở áp dụng. Một sào dưa hấu không hạt phải chi 500.000 đồng tiền giống, 720.000 đồng phân bón, 200.000 đồng thuốc bảo vệ thực vật, 200.000 đồng nước tưới, 200.000 đồng màng phủ, 200.000 đồng thuê đất, 500.000 đồng thuê lao động; tổng chi 2,52 triệu đồng. Còn trồng 1 sào dưa hấu Hắc Mỹ Nhân chỉ mất 2,18 triệu đồng. Bù lại, năng suất và giá bán dưa hấu không hạt lại cao hơn”.

Giống dưa hấu không hạt Mặt Trời Đỏ có sức sinh trưởng, phát triển khỏe, dễ trồng, dễ đậu trái. Trọng lượng trái trung bình 4 – 6 kg (trái lớn nhất 7 – 8 kg). Khả năng bảo quản lâu, vỏ dai, phù hợp với vận chuyển xa. Thịt quả chắc, màu sắc đỏ đẹp, độ đường rất cao (13 – 14% prix), được thị trường ưa chuộng.

Anh Quang cho biết thêm, vụ hè thu 2008, anh sẽ hợp đồng với Công ty TNHH Nông lâm nghiệp Công nghệ cao DCH sản xuất 10 sào dưa hấu không hạt theo quy trình kỹ thuật sản xuất an toàn. “Điều quan trọng là tôi không phải lo đầu ra, đồng thời tìm được hướng đi mới cho bà con trồng dưa ở Hiệp An”, anh nói.

Câu Hỏi Thường Gặp

Đặc tính nông học của dưa hấu không hạt như thế nào?

Sức sinh trưởng, phát triển khỏe, dễ trồng, dễ đậu trái. Thời gian từ trồng đến thu hoạch 60 – 65 ngày, trồng được nhiều vụ trong năm, ở miền Nam có thể trồng được quanh năm. Trọng lượng trung bình trái 3– 5 kg, năng suất cao hơn dưa hấu Hắc mỹ nhân (HMN) 20 – 30%. Khả năng bảo quản lâu, vỏ dai, vận chuyển xa tốt. Độ đường rất cao 13 – 14% brix, thịt quả chắc, màu sắc thịt đỏ đẹp…

Qui trình kỹ thuật trồng dưa hấu không hạt bao gồm?

1. Chuẩn bị đất; 2. Mật độ gieo trồng; 3. Làm bầu, gieo hạt; 4. Chăm sóc; 5. Phòng trừ sâu bệnh; 7. Thu hoạch.