Hoa cúc bao nhiêu loại? nguồn gốc và đặc điểm của hoa này

Hoa cúc là một trong những loài hoa được nhiều người biết đến với yêu thích chúng. Loài hoa này là nguồn cảm hứng vô tận cho nhà thơ và nhà văn khi sáng tác thơ ca. Tuy nhiên, bạn đã biết hết ý nghĩa và nguồn gốc của hoa cúc xinh đẹp này chưa?

1. Nguồn gốc của hoa cúc

Hoa cúc thường được bắt gặp mọc thành khóm vàng óng ở vườn hoa lá cây cảnh hoặc trên đường phố. Hoa cúc được xem là có nguồn gốc từ Trung Hoa. Bởi vì cho đến ngày nay hoa này vẫn được in trên đồng xu nhân dân tệ của Trung Hoa. 

Từ xưa, hoa cúc được xem là thảo dược quý hiếm và sử dụng làm thuốc thời xa xưa. Chúng mọc nhiều ở vùng trung du đồi núi hoang vu nhưng trở nên khan hiếm ngày nay. 

Hoa cúc màu trắng

2. Đặc điểm

Cúc mang nhiều màu sắc đa dạng và phong phú, phổ biến nhất là cúc vàng, cúc trắng, cúc tím…Cúc này có loài cây ưa thích sáng, do đó thích hợp ở những nơi có nhiều ánh sáng mặt trời. 

Cúc cũng còn được chia làm hai loài khác nhau dựa theo hình dáng của chúng. Bao gồm hoa cúc dạng đơn và dạng kép. Cả hai loài hoa này đều sở hữu những đặc điểm đặc trưng giống nhau.

Chẳng hạn như thân mềm, thanh mảnh và trồng thành từng khóm với nhau. Hoa cúc sẽ có nhiều cánh và hình dáng đẹp, mùi thơm nhẹ nhàng, thoang mảng. 

Cây hoa có lá rất to và kích thước lớn bằng khoảng nửa bàn tay, mềm mại, xanh mướt. Hoa mọc lên so le với thân cây hoa, mỗi khóm hoa cúc gồm có 5 – 6 cây mọc xòe ra. Cánh hoa có dạng hình trụ và mọc thành nhiều lớp xếp bao quanh nhụy hoa vàng.

3. Phân loại hoa cúc

Hoa cúc có nhiều loài khác nhau, dưới đây là những loại chủ yếu được nhiều người trồng. Mỗi loài hoa đều mang một sắc tố và hình dáng đặc trưng.

Cúc cánh mối

3.1. Hoa cúc thạch thảo

Cúc thạch thảo là loài cúc được biết đến nhiều nhất hiện nay và xuất hiện rất nhiều trong cuộc sống quanh ta. Hoa cúc thạch thảo còn biết đến với tên gọi khác là cúc cánh mối hay lưu ly. Loài cây này ưa thích khí hậu lạnh, vì vậy thường được trồng ở khu vực Đà Lạt. Đôi khi, cúc này cũng mọc dọc theo ven đường.

Giống cây này có thân mềm và phát triển ra hoa quanh năm. Chúng có độ bền và sống rất lâu năm. Bên cạnh đó, cúc thạch thảo cũng mọc thành khóm với nhiều cây nhỏ, hoa có nhiều nhánh nhỏ. 

Giống cúc này có dạng hình trụ với đường kính nhỏ, cánh hoa xếp chồng lên nhau giống cánh mối. Vì vậy chúng được gọi tên là cúc cánh mối, lá cây có màu xanh đậm, mọc so le trên thân cây. Lá cây có hình lưỡi mác dài và nhiều thùy sâu.

Kích thước của cúc thạch thảo nhỏ và vừa nên rất phù hợp để kết hợp với hoa khác tăng tính thẩm mỹ. Hoa cúc này có nhiều màu sắc, nhưng phổ biến nhất là hồng, trắng, tím, lam…

3.2. Hoa cúc chi 

Hoa cúc chi mang màu trắng tinh khôi và cũng có kích thước khá nhỏ. Cúc chi thường chỉ cao khoảng 0.5 – 1m, thân mềm, lông trắng toàn thân. Cánh hoa xếp chồng xung quanh và bao xung quanh nhụy vàng. 

3.3. Cúc mâm xôi 

Hoa cúc này còn có tên gọi khác là cúc đại đóa, có những đặc điểm đặc trưng khác. Chẳng hạn như bông hoa có kích thước lớn và bông nở sẽ tạo thành hình cầu đẹp mắt. Sắc tố của cúc mâm xôi có nhiều màu sắc đa dạng nhỏ đỏ, vàng, trắng. Màu vàng là màu được ưa chuộng và sử dụng nhiều nhất.

3.4. Cúc vạn thọ

Đây là loài hoa cúc có dáng vẻ bề ngoài nổi bật nhất, nên được trồng phổ biến ở nước ta. Tương tự như cúc mâm xôi thì cúc vạn thọ cũng có bông hoa khá lớn. Cánh hoa có độ xòe khi nở thường to hơn một chút so với cúc mâm xôi. Cúc vạn thọ thường được sử dụng để làm trà, vì có mùi vị thanh mát, giúp giải nhiệt rất tốt. 

3.5 Hoa cúc đồng tiền

Chắc chắn loài cúc này rất quen thuộc đối với chúng ta vào ngày lễ tết. Hoa cúc đồng tiền được chia thành 4 loại gồm đồng tiền đơn, đồng tiền kép, đồng tiền cao và đồng tiền lùn. Bên cạnh đó, hoa này cũng thường được thiết kế thành những bó hoa tươi để chúc mừng.

Cúc đồng tiền

3.6. Cúc thược dược

Hoa cúc thược dược có màu sắc rất bắt mắt với những bông hoa có kích thước lớn. Khi nở thì bung xòe rất đẹp mắt và được săn đón nhiều trong những ngày lễ tết. Với một bình hoa cúc được trồng để bàn sẽ khiến cho không gian nhà ở của bạn trở nên nổi bật hơn.

3.7. Hoa cúc bất tử

Cúc này còn có tên gọi khác là cúc bất tuyệt, và chúng có kết cấu hết sức độc đáo. Hoa cúc bất tử thường có kích thước khá nhỏ và cánh hoa dài, có sắc tố đậm từ ngoài vào trong. Bởi vì hoa này có thể tươi lâu nên thường được chọn để trang trí nhà cửa.

4. Kỹ thuật trồng 

4.1. Chọn đất trồng và làm đất

Đất trồng có bộ rễ chùm ăn ngang và chủ yếu tầng đất nông từ 5 – 20cm, nhiều rễ phụ. Bộ rễ thường phát triển mạnh do đó đất thích hợp cho hoa cúc là đất thịt nhẹ, tơi xếp. Đặc biệt là đất phù sa mới có bề mặt bằng phẳng và thoát nước tốt. Độ pH phù hợp trên đất trồng cúc là từ khoảng 6 – 6,5.

Nếu trồng cúc ở vùng đất trũng, ẩm thấp, đất chua sẽ làm cho đất bị thiếu oxy. Ngoài ra, còn làm ảnh hưởng đến hoạt động của vi sinh vật trong đất.

Quá trình phân giải hữu cơ diễn ra chậm thì bộ rễ sẽ bị kém phát triển. Điều này sẽ ảnh hưởng đến hiện tượng lá bị úa vàng và cây còi cọc, kém phát triển. 

Nếu quy hoạch và trồng hoa cúc ở hình thức chuyên canh lớn thì cần chọn cánh đồng rộng trên 50 ha. Những khu vực gần trục đường giao thông chính hoặc gần điểm tiêu thụ như đô thị, sân bay, bến cảng. Mỗi hộ gia đình cần phải đảm bảo có ít nhất 2000m2 để tiện cho công tác cơ giới. 

Nếu quyết định trồng cây ở quy mô nhỏ, mang tính tự cung tự cấp thì có thể chọn ruộng. Nơi có đủ ánh sáng, thông thoáng và có thể luân canh với lúa nước hàng năm.

Ươm giống bông cúc trong vườn

4.2. Chuẩn bị trước khi trồng

Đất trồng cho cây cần phải được cày sâu và bừa kỹ, phơi ải để tăng sự hoạt động vi sinh vật háo khí. Tùy theo đất mà sẽ có cách cày bừa khác nhau. Đất phù sa chỉ cần cày bừa qua rồi lên luống, đất thịt trung bình và thịt nặng cần thay đất nhiều lần. 

Không nên làm đất quá nhỏ vì sẽ phá vỡ cấu tượng đất. Đất nhỏ sẽ khiến dễ bị đóng váng khi gặp mưa hoặc khi tưới nước đẫm làm mất độ tơi xốp. Khi trồng từ 19 đến 12 ngày luống lên cao khoảng 20cm thì bón phân. Hoa cúc thường trồng với mật độ dày nên không bón phân theo hốc hay theo hàng. Thay vào đó sẽ bón đều phía trên mặt luống.

4.3. Mật độ khoảng cách

Tùy thuộc vào đặc điểm của giống cây cũng như mục đích sử dụng loại đất. Chẳng hạn như một hoa hay để chùm hoa, sẽ có mức độ bón phân và thâm canh phù hợp. 

Đối với loại hoa to, khoảng cách trồng cần khoảng 12x15cn cho những giống cây cao. Có hình dạng mập, cứng và không cần đến cọc đỡ, chỉ 1 bông mỗi cây. Với khoảng cách này mật độc sẽ đạt được khoảng 480.000 cây/ha.

Đối với giống hoa trung bình sẽ trồng với khoảng cách 15x20cm. Với những giống có thân bụi và cành cong mềm, chơi hoa cả chùm. Chẳng hạn như hoa cúc chi trắng, chi vàng, tím nồi, vàng nhị nâu, ánh bạc, ánh vàng…Mỗi thân sẽ có khoảng 5 bông hoa với đường kính bông khoảng từ 4 – 7cm. 

Đối với giống hoa nhỏ thì trồng với khoảng cách 30x40cm với những loại cúc mâm xôi, đỏ Ấn Độ. Giống hoa này cần phải được bấm ngọn nhiều lần để tạo dáng cây có hình cầu, trồng trong chậu. Mật độ trồng sẽ đạt được 80.000 cây/ha.

Cần chú ý là điều kiện trồng khoảng cách lớn thì nên trồng so le để tiết kiệm không gian. Cũng như giúp cho cây hoa cúc không phải canh tranh ánh sáng với nhau.

Xem thêm:

4.4. Tiêu chuẩn trồng

Cây được chọn đem trồng ngoài sản xuất ra thì cũng cần là những cây xanh tốt và khỏe mạnh. Bộ rễ phát triển tốt, cần loại bỏ những cây yếu ớt, bị sâu ại. Nếu đi mua cây con thì cần phân loại cây. 

Đối với những cây có hình dạng, kích thước, rễ và sức sống giống nhau thì trồng thành 1 luống. Với những cây yếu hơn thì nên trồng luống khác. Việc này giúp chăm sóc cây được đồng đều, tiện thu hoạch sau này. 

4.5. Cách trồng hoa cúc

Nên trồng cây vào những ngày râm mát hoặc trồng vào buổi chiều mát. Cần tưới nhẹ luống đất được chuẩn bị sẵn sau đó dùng dầm nhỏ để trồng. Khi trồng xong, lấy tay ấn chặt gốc cây. 

Sau đó dùng rơm mềm hoặc mùn che phủ gốc và dùng bình ô-doa, vòi phun nhẹ tưới đẫm luống. Mùn rơm vừa giúp ủ ấm cho cây, vừa có tác dụng ngăn chặn sự đóng váng của lớp đất. Nước được lưu thông đến rễ cây hoa cúc một cách dễ dàng. 

Vào những ngày đầu cần tưới nước thật nhẹ nhàng để tránh bị lay gốc, trôi cây. Không được đẻ cho những lá ở dưới dính vào đất hoặc bùn đất bắn lên lá nón. Điều này sẽ làm bít tắt các khí khổng, ảnh hưởng đến sự quang hợp và hô hấp của cây hoa cúc. Chưa kể sự bốc hơi nước của bộ lá cây khi cây chưa hồi xanh lại. 

Đối với những loại hoa cúc có thân cứng, một hoa hoặc ít hoa trên bông có thể làm giàn lưới. Mỗi ô giữ 1 cây hoặc vài cây để khi cây lớn sẽ nâng dần lưới lên phía trên.

Việc này giúp ích cho phần ngọn cây. Đồng thời để tiết kiệm nguyên liệu làm giàn chỉ cần một số cọc tre nhất định cắm hai bên mép luống. Khoảng cách mỗi cọc cỡ 2m sau đó dùng lưới đan sẵn căng trên mặt luống. 

4.6 Điều tiết sinh trưởng ra hoa cúc

Có thể chiếu sáng bổ sung để ngăn chặn sự ra nụ sớm cho hoa cúc. Phần hết những giống cúc trồng trong mùa Thu và Đông rất dễ mẫn cảm vì ánh sáng ngày ngắn.

Khi trồng trong điều kiện thời vụ tháng 9 đến tháng 12, ánh sáng ngày ngắn. Cây sẽ dễ gặp hiện tượng phân hóa nụ hoa ngay khi trồng, dẫn đến chất lượng hoa kém.

5. Kết luận 

Có thể thấy hoa cúc là loài hoa đa dạng về màu sắc và hình dạng khác nhau. Tùy thuộc vào sở thích của người chơi cây cảnh có thể lựa chọn giống hoa cúc phù hợp nhất.